Kiedy w IV i V wieku Ojcowie Kościoła, zarówno na Wschodzie jak i na Zachodzie, zaczęli dyskutować na temat Osób, by wskazać Ojca, Syna i Ducha Świętego, to nie dlatego, że mieli na myśli jakieś jasne pojęcie osoby. Chcieli mianowicie wyraźnie podkreślić, że chodzi o "Kogoś" po trzykroć. Istnieje Inny i Inny, mawiał Grzegorz z Nazjanzu, a Augustyn, poświęciwszy dziesiątki woluminów medytacji nad trynitarną tajemnicą, skromnie wyznał: "W rzeczy samej, Ojciec nie jest Synem, ani Syn Ojcem, a Duch Święty, którego nazywa się również Darem, nie jest ani Ojcem, ani Synem, a więc rozumie się, że są Trzej. (...) Gdy jednak pytamy: Co za Trzej?, wówczas język ludzki zmaga się z wielkimi trudnościami. Odpowiada się wprawdzie: "Trzy Osoby", ale mówi się tak nie tyle po to, żeby je wyrazić, co raczej dlatego, żeby nie pozostać nic nie powiedziawszy" (De Trinitate V, IX, 10) [8].

 

Podobnie, kiedy w dysputach na temat tożsamości Jezusa zgodzono się co do Jego jedynej Osoby (łac. persona, gr. hypostasis), to po to, by podkreślić Jego jedyność i Jego jedność: nie ma w Nim dwóch "postaci", człowieka i Syna Bożego, ale jest On jedną niepowtarzalną Osob ą związaną podwójną współodpowiedzialnością – z Ojcem i z nami.

 

To właśnie jest niepowtarzalna Osoba Syna Bożego, który wiódł prawdziwe ludzkie życie.
 

Tak więc, powoli, dzięki rozważaniom teologicznym, owo pojęcie osoby, na początku dość płynne, stało się odkrywcze dla zrozumienia samego człowieka, jego godności i jego powołania. "Nikt nie jest kimś samotnym. Nawet Bóg. Ktoś staje się osobą jedynie przez stosunek do drugiego" [9]. Jeśli faktycznie dla Ojca, Syna i Ducha bycie kimś, nie oznacza zamknięcia się w sobie, w swojej tożsamości, ale jest wyjściem z siebie ku drugiemu, dla którego się żyje, okazuje się, że prawdziwą osobą nie jest jednostka troszcząca się tylko o siebie. Osoba jest relacją i powołaniem do komunii. Możemy w tym stwierdzeniu odkryć, do czego jesteśmy stworzeni, do czego jesteśmy powołani, my, którzy stworzeni jesteśmy na obraz Boży.

 

Blask objawionej Trójcy Świętej rzuca światło i potwierdza to przeświadczenie, jakie człowiek może mieć w stosunku do siebie, mianowicie, że prawdziwe istnienie wyklucza życie tylko dla siebie samego, ono oznacza wyjście [10] z siebie, nawet ryzykując zagubienie się, by znaleźć się w drugim i z drugim. W Bogu, Bogu Jezusa Chrystusa, odkrywamy, że jestestwo jest relacją, że osoba jest relacją. Idąc za tym rozumowaniem, w Jezusie odkrywamy, że człowiek jest relacją, darem z siebie. "Oto człowiek" – głosi Jan kontemplując całkowicie posłusznego w swej męce jedynego Syna (J 19,5).
_______________________
Przypisy:
 

[10] Autor używa słowa exister, uwydatniając przedrostek ex (ex-ister), który oznacza wyjście na zewnątrz [przyp. tłum.].