Dogmaty Maryjne rozświetlają prawdę

Nie ma definicji dogmatycznej o żadnym świętym! Dlaczego ogłasza się dogmaty o Maryi, jeżeli przedmiotem wiary jest tylko Bóg?
Tak Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego nam dał (J 3 16) - to jest istota chrześcijaństwa. I ta właśnie prawda, prawda o Jezusie Chrystusie, jest pierwszym i głównym przedmiotem wiary chrześcijańskiej. A to jest życie wieczne - modlił się Pan Jezus w Wielki Czwartek - aby znali Ciebie, jedynego prawdziwego Boga, oraz Tego, którego posłałeś, Jezusa Chrystusa (J 17,3).

Sam Pan Jezus wielokrotnie mówił o podstawowym znaczeniu naszej wiary w Niego. Zaprawdę, zaprawdę powiadam wam: Kto we Mnie wierzy, ma życie wieczne (J 6,47).
Wszystkie inne dogmaty wiary są wobec tej podstawowej prawdy służebne: wyjaśniają ją i chronią. Taki jest również sens dogmatów maryjnych: wyjaśniać i chronić prawdę o Jezusie Chrystusie. Przypomnijmy, że Sobór Efeski (rok 430), który ogłosił dogmat o Bożym macierzyństwie Maryi, uczynił to w obronie przed chrystologiczną herezją Nestoriusza. Człowiek Jezus Chrystus - sądzili nestorianie - jest wprawdzie najściślej, ale tylko moralnie złączony z boską osobą Syna Bożego.

Nie w takiego Chrystusa wierzymy - zareagowali Ojcowie Soboru Efeskiego na takie niszczenie prawdy o Nim. Wierzymy, że człowiek Jezus Chrystus jest tym samym Synem Bożym, przez którego świat został stworzony. Ten, którego urodziła Maryja w Betlejem jako jednego z nas, jest Bogiem wiecznym i wszechmogącym, Jednorodzonym Synem Bożym. Dlatego w Maryi czcimy Matkę Boga. Oczywiście, Ona urodziła naszego Pana w Jego człowieczeństwie, ale urodziła przecież Syna Bożego - Syn Boży i Syn Maryi jest tą samą Osobą.

Również pozostałe prawdy maryjne rozświetlają tę jedyną Prawdę, w której jest nasze zbawienie, a której na imię Jezus Chrystus. Dziewiczość Jej macierzyństwa podkreśla, że Jej Syn jest jedynym człowiekiem, który - w przeciwieństwie do nas wszystkich - nie zaczął istnieć w momencie swojego ludzkiego poczęcia. Maryja jest Matką dziewiczą, bo nie godziło się przecież, żeby zawsze istniejący Syn Przedwiecznego Ojca miał ojca ludzkiego.

Jej Niepokalane Poczęcie od innej jeszcze strony podkreśla jedyność tego Daru Bożego, jakim jest dla nas Jezus Chrystus. Przyjmując człowieczeństwo, Syn Boży dobrowolnie przyjął nasz ludzki los w świecie zdeformowanym przez nasze grzechy. Jednak On sam był Człowiekiem Doskonałym i Bezgrzesznym. Przyszedł zaś do nas po to, ażeby wszystkich, którzy w Niego uwierzą i będą się Go mocno trzymać, wyzwolić z grzechu i napełnić świętością.

Pierwszą osobą, którą Syn Boży najpełniej i ponadobficie ogarnął swoją świętością, była Jego Matka. Przecież musiała być godna tego, żeby zostać Jego Matką. Nie mogła być tego godna sama z siebie, więc On uczynił Ją godną Bożego macierzyństwa. To, że sam Bóg przygotował Maryję do Jej jedynego w ludzkich dziejach macierzyństwa, wyraził anioł Gabriel w słowach: łaskiś pełna (Łk 1,28). Przygotował Ją sobie na matkę od pierwszego momentu Jej poczęcia, tak jak słońce udziela światła jutrzence na długo przed swoim wschodem.

Z kolei Jej Wniebowzięcie objawia ostateczną skuteczność tego, co czyni dla nas Jezus Chrystus, Jej Syn. On przyszedł do nas po to, żeby usunąć z nas duchową brzydotę i wypaczenia, żeby przywrócić nam pierwotne piękno bycia człowiekiem, pojednać z Bogiem, odnowić tyle razy przez nas znieważane prawo miłości - ostatecznie zaś - żeby nas doprowadzić do chwalebnego zmartwychwstania.
Pierwszym owocem tego Jego zbawczego dzieła - a zarazem gwarancją dla nas wszystkich, którzy złożymy swoją nadzieję w Jego krzyżu i zmartwychwstaniu - jest Jego własna Matka. Ona już teraz zbawiona jest cała, w swojej duszy i ciele. Ona już teraz cała jest w niebie, czyli wniebowzięta.

o. Jacek Salij OP

KAPELUSZE Z GŁÓW!

Jakie miejsce zajmują uczucia i wiara w pobożności maryjnej? Czy pozostanie jakaś konkretna treść o Maryi, gdy odrzuci się słowne upiększenia występujące w tzw. literaturze budującej?
Pierwsze pytanie kieruje się raczej do psychologów religii, drugie do futurologów. Mimo tego spróbujmy! Po pierwsze, relacja między uczuciami i wiara to nie tylko problem maryjności. A "Gorzkie Żale"? A kolędy? A kult Krzyża Chrystusowego? A nabożeństwo do Najświętszego Serca Pana Jezusa? A kult miłosiernego Chrystusa z wezwaniem "Jezu, ufam Tobie!"? A pobożność w odnowie charyzmatycznej? Po drugie, człowiek jest całością. Cały człowiek wierzy i wyraża się w pobożności: solidarnie serce i szare komórki. Uczestniczy w tym również nasz żołądek, oko i nos. Jakoś również seks. Jeśli uczuciowość wiąże ktoś wyłącznie z pobożnością maryjną, popełnia błąd uproszczenia. Chyba, że chodzi o podkreślenie tezy, iż uczuciowość przejawia się szczególnie w maryjnej pobożności, co częściowo bywa prawdą.

Drugie pytanie, futurologiczne, skrywa chytrze supozycję, że pobożność maryjna nie ma solidnych obiektywnych podstaw. Zgłaszam stanowczy protest. Jest bowiem faktem nad faktami, że Słowo Ciałem się stało i że to wcale nie drobiazg, przeciwnie, najdonoślejsze wydarzenie dziejów, nawet ważniejsze od stworzenia. To wydarzenie dokonało się w świętej przestrzeni, której na imię Miriam z Nazaretu. Owej Miriam Przedwieczny nie potraktował jak rzeczy, ale jak osobę. Największy Personalista personalistycznie potraktował Nastolatkę z palestyńskiego Kłaja. Zaprosił Ją do dialogu w ponadkosmicznie ważnej sprawie. I czekał na Jej zdanie. A Ona słuchała i rozważała, i ośmieliła się postawić ważne, rzeczowe pytanie. Jej ostateczna decyzja "Niech będzie - Fiat!" rozstrzygnęła o losach ludzkości. Na czas i na ponad czasy. To nie są sentymenty. To nie są emocje. To rzeczywiście rzeczywista rzeczywistość. Zabierz wszystkie sentymenty, pozostanie fakt najdonioślejszego wydarzenia oraz Jej niepowtarzalny, jedyny i bezcenny w nim udział.

Gdybyśmy niczego więcej nie wiedzieli, wystarcza "obiektywnej podstawy", by wołać: "Kapelusze z głów, Panowie - Chapeux bas - przed Tą Panią!"
Ci, którzy patrzą i widzą, wiedzą, że przedziwna wielka rola Matki Pana trwa w dziejach zbawienia również i naszych czasach: La Salette, Lourdes, Rue du Bac, Fatima. Można, a niekiedy należy, brać emocje w nawias czy wyrzucać poza nawias, fakty pozostaną na Jej korzyść.

o. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFM Conv.

GDZIE JEZUS, TAM MARYJA

Czy epoka ekumeniczna, w którą weszliśmy, nie wymaga pewnego "wyciszenia" wokół postaci Maryi?
Właśnie skończyłem recenzję rozprawy doktorskiej o mariologii pewnego kandydata na świętego. Nawypisywałem sobie ponad pół setki bardzo interesujących zdań o Maryi. Są dziwne, przedziwne, wieloznaczne i błędne, jeśli nie heretyckie, np. że Maryja jest jedyną naszą Pośredniczką. Pracowity kandydat do doktorskich ostróg zebrał je, pięknie usystematyzował, nie zgłosił żadnego "ale", co więcej, generalnie zapewnił, że to zdrowy pokarm na nasze żołądki. Jeśli taka postać Maryi ma doznać "wyciszenia", oby nastąpiło ono najrychlej. Trzeba się o to modlić i nad tym solidnie pracować. Gdyby jednak chodziło o Maryję Ewangelii oraz wiary Kościoła, zachowaj Boże!
Jak długo szansę ma Ewangelia, tak długo ma szansę ewangeliczna Matka Pana. Jak długo trwać będziemy w wierze Kościoła, tak długo znajdować będziemy Jezusa wraz z Maryją, Matką Jego.

o. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFM Conv.