Odnowione obrzędy egzorcyzmu nie są wyrazem zmienionej postawy Kościoła wobec świata złych duchów, ale znakiem większej troski o człowieka – obraz i podobieństwo Boga. Kościół wierny przykładowi Chrystusa nieustannie wzywa wiernych do czujności, do pogłębiania swej wiary, która „potrafi dać nadzieję, zapewniając nas, że moc szatana nie może przekroczyć granic postawionych mu przez Boga. […] Wiara otwiera serce na modlitwę, w której odnajduje swe zwycięstwo i swe ukoronowanie. W ten sposób pozwala nam ona zwyciężyć zło dzięki mocy Bożej”[13].

Walka pomiędzy dobrem i złem jest wpisana w życie człowieka. W sposób szczególny zmaganie to ujawnia się w życiu tych, którzy strzegą przykazań Boga i mają świadectwo Jezusa (Ap 12,17). Na mocy sakramentu chrztu świętego chrześcijanin jest zobowiązany do podjęcia walki z szatanem, aby zachować otrzymaną godność dziecka Bożego. Trzeba jednak podkreślić wyjątkowy charakter tej walki wynikający z braku możliwości jakiegokolwiek kompromisu. Nie ma niczego pośredniego między dobrem i złem. Człowiek ma być albo zimny albo gorący (por. Ap 3,15-16). Nie można żyć jednocześnie w świetle i ciemności. Chrześcijanin będący światłem świata (Mt 5,14), ma tym samym rozpraszać ciemności zła. Jezus domaga się radykalizmu w wierze. Dlatego, jeżeli Go wybieramy, przyjmujemy jako swojego Pana i Zbawiciela, to musimy przyjąć Go w pełni, ze wszystkimi konsekwencjami takiego wyboru.

Walka między dobrem i złem narasta w historii, świadcząc o zbliżającej się paruzji. Świadomość tego powinna budzić w człowieku wzmożoną czujność, większą ostrożność, powinna mobilizować do wytężonej pracy nad sobą. Na tym jednak nie można poprzestawać. Nadzieję trzeba ostatecznie złożyć w Jezusie Chrystusie, który przyszedł na świat zbawić grzeszników (1 Tm 1,15), pamiętając, że żyjemy w Kościele, którego, według obietnicy naszego Oblubieńca, bramy piekielne nie przemogą (Mt 16,18).

Człowieku, gdybyś wiedział,
jaka Twoja władza,
że o każdą myśl Twoją
walczą szatan i Anioły.
Czy ty w piekło uderzysz?
Czy w niebo zaświecisz?[14]

Ks. Adam Kaczmarczyk

Przypisy:
1 - Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, n. 37.
2 - Por. Sobór Laterański IV, rozdz. 1, O wierze katolickiej, Denz.-Schönm, 800.
3 - T. Kaczmarek, Zło o charakterze osobowym – szatan w refleksji teologicznej i doświadczeniu Kościoła, w: Egzorcyzmy dawniej i dziś. W blasku Chrystusa i cieniu szatana, red. B. Barkowski, A. Posacki, Warszawa 2004, s. 35.
4 - Paweł VI, Przemówienie na audiencji generalnej 15 XI 1972 r.
5 - Por. Św. o. Pio, Listy, 21. 23. 89. 415.
6 - Por. T. a Kempis, O naśladowaniu Chrystusa, księga I, rozdz. 13, n. 2-8.
7 - Najbardziej radykalną i krańcową formą oddania się człowieka w niewolę diabłu jest kult szatana. Diabeł od najdawniejszych czasów wciąż wysuwa ludziom propozycję, którą kusił Jezusa: Dam Ci wszystko, jeśli upadniesz i oddasz mi pokłon (Mt 4,9).
8 - Egzorcyzmy i inne modlitwy błagalne, Katowice 2002, n. 19.
9 - KKK 1673.
10 - Egzorcyzmy…, n. 13.
11 - Tamże, n. 16.
12 - Tamże, n. 19.
13 - Kongregacja Nauki Wiary, Foi chrétienne et démonologie [Wiara chrześcijańska i demonologia], 16 VI 1975, w: Enchiridion Vaticanum, vol. 5 Bologna 1979, n. 1392.
14 - Ks. J. Zawitkowski, Zamyślenia wielkopostne, Warszawa 2003, s. 43-44.