Sola scriptura: Kecharitomene
(O Pełnej Łaski w Piśmie Świętym)
 

Niepokalane Poczęcie to dogmat, będący niezmiennie pod obstrzałem protestanckiej krytyki. Skąd te ataki? Protestanci z niesmakiem odnoszą się do czci, jaką cieszy się Dziewica Maryja w Kościele Katolickim, a właśnie Niepokalane Poczęcie uzasadnia tę cześć. Wymierzone w kult maryjny negowanie bezgrzeszności Maryi, pozornie znajduje poparcie w Biblii. Dlatego postaram się wykazać, że dogmat ten można obronić, opierając się wyłącznie na Słowie Bożym. Niech będzie to życzliwy ukłon w stronę Braci Odłączonych.

Kecharitomene
Sam dogmat opiera się na biblijnym opisie Zwiastowania, zawartym w Ewangelii według św. Łukasza. Najważniejsze dla tego rozważania słowa to pozdrowienie wypowiedziane przez Archanioła Gabriela do Maryi w Łk 1.28:
Bądź pozdrowiona, pełna łaski, Pan z Tobą, [błogosławiona jesteś między niewiastami].
W greckim oryginale słowa pełna łaski mieszczą się w jednym wyrazie: kecharitomene, który w Nowym Testamencie pojawia się w tej formie tylko jeden raz.

Jest to imiesłów bierny czasu przeszłego, oznaczający, że dana czynność już się wydarzyła, a nadal trwa jej efekt. Znaczenie źródłosłowu - charitoō - wiąże się z zapewnieniem obfitości łaski. Tak więc kecharitomene można przetłumaczyć: w pełni i trwale obdarowana (wcześniej) łaską. Z taką interpretacją zgadza się wielu protestanckich biblistów, m.in. baptysta A.T. Robertson.

Czym jest łaska?

Można w tym momencie zapytać: Co znaczy być pełnym łaski? Co znaczy łaska? W Nowym Testamencie słowo - charis [gr. łaska] - pojawia się wiele razy. Oznacza on niezasłużony dar od Boga. W Biblii wielokrotnie i na różne sposoby podkreśla się, że pierwszym i najważniejszym darem łaski dla chrześcijanina jest zbawienie: Łaską jesteście zbawieni...(Ef 2,8). Zbawienie to w całym chrześcijaństwie przede wszystkim ratunek, uwolnienie od grzechu.

Maryja została przez Archanioła określona pełną łaski (którą wcześniej otrzymała i nie utraciła), a więc była w pełni zachowana od grzechu, i ten stan, ujawniony w momencie Zwiastowania trwał już wcześniej.

Nowe czy zwykłe imię dla wybranej?

Poza dosłownym znaczeniem kecharitomene ważne jest też miejsce wyrazu w wypowiedzi archanioła Gabriela: Anioł wszedł do Niej i rzekł: Bądź pozdrowiona [Haire, dosł. Raduj się!] , pełna łaski [Kecharitomene]...
Anioł nie zwraca się do Maryi "Raduj się, Maryjo!", co staropolszczyzna oddaje przez "Zdrowaś Maryjo". Zamiast użyć jej ziemskiego imienia zwraca się do niej kecharitomene - to jest jej nowe imię. Ponadto posłaniec Boży nie stwierdza: odtąd będziesz zwać się Pełna Łaski, jak to miało miejsce w wielu innych przypadkach nadawania nowych imion w Starym [Abram-Abraham, Jakub-Izrael] i Nowym Testamencie [Szymon-Piotr]. Gabriel po prostu nazywa tak Maryję już w przywitaniu, jakby to było Jej zwykłe imię - i dopiero zmieszanie Maryi powoduje, że wraca on do Jej ziemskiego imienia.

Tak więc Gabriel traktuje jako naturalne, że tak należy zwracać się do Matki Boga, bo w ten sposób nazywana jest przed tronem Najwyższego. Ponadto Anioł wypowiada to imię jeszcze przed Dziewiczym Poczęciem Jezusa, co oznacza, że nowe imię zostało nadane Jej wcześniej - przed Zwiastowaniem. Nie mógłby tak zrobić, gdyby Maryja nie była wcześniej Pełna Łaski.
Tylko Maryja po prostu jeszcze o nowym imieniu nie wiedziała, stąd jej zmieszanie (Łk 1,29). Dochodzi do tego kwestia kontekstu kulturowego: dla Hebrajczyków imię zawierało w sobie tożsamość danej osoby, bardzo ważny element jej istoty. Dla Maryi treścią jej istnienia było więc być pełną łaski.