logo
Czwartek, 28 marca 2024 r.
imieniny:
Anieli, Kasrota, Soni, Guntrama, Aleksandra, Jana – wyślij kartkę
Szukaj w
 
Posłuchaj Radyjka
kanał czerwony
kanał zielony
 
 

Facebook
 
Drukuj
A
A
A
 
Patrycja Wierzbicka
Ołtarz – stół Pana
Liturgia.pl
 


Przestrzeń spotkania

Świątynia to przestrzeń spotkania – człowieka z Bogiem, człowieka z człowiekiem. Ład świętego miejsca, jego światła i cienie, jego znaki, symbole i obrazy mają uprzytomnić człowiekowi, iż „Pan jest blisko”. Świątynia otwiera horyzont całkiem innej rzeczywistości. To, co dotykalne i widzialne, jest jedynie metaforą tego, co naprawdę jest.

Centrum świątyni stanowi ołtarz. Jest on szczególnym symbolem i pamiątką Spotkania. W Księdze Rodzaju czytamy, że Abram zbudował ołtarz dla Pana, który mu się ukazał. Podobnie uczynił Jakub: "przybywszy (…) do Luz w Kanaanie, czyli do Betel, zbudował tam ołtarz i nazwał to miejsce El-Betel. – Tu bowiem ukazał mu się Bóg, kiedy uciekał przed swoim bratem. Także Noe po wyjściu z arki, która osiadła szczęśliwie na wzgórzach Ararat, zbudował ołtarz dla Pana i wziąwszy ze wszystkich zwierząt czystych i z ptaków czystych złożył je w ofierze całopalnej."

Miejsce składania darów

Pierwsze ołtarze opisywane na kartach Starego Testamentu były po prostu skałami, na których składano dary. Późniejsze budowano z usypanej ziemi lub nieociosanych kamieni. W Przybytku wzniesionym na polecenie Mojżesza znalazły się trzy ołtarze. Ołtarze całopalenia, kadzenia oraz stół na chleby pokładne umieszczono następnie w Świątyni Jerozolimskiej. Istniały one do momentu jej zburzenia w roku 70.

Ołtarz Nowego Przymierza pozostaje znakiem obecności Pana, miejscem dziękczynienia i ofiary. Nabiera jednak nowego wymiaru, gdyż na nim pod sakramentalnymi znakami uobecnia się ofiara krzyża, męka, śmierć i Zmartwychwstanie. Znaczenie ołtarza wiąże się zatem nierozerwalnie z tajemnicą Eucharystii.

Historia chrześcijańskiego ołtarza

Historia chrześcijańskiego ołtarza rozpoczyna się w czasie Ostatniej Wieczerzy, podczas której Jezus zajął miejsce u stołu razem z dwunastu. Po śmierci Chrystusa apostołowie zasiadali przy stole Pana – określenia takiego użył święty Paweł w 1 Liście do Koryntian. Z czasem wyrażenie „stół Pana” zastąpione zostało słowem „ołtarz”[1].

Ołtarze przy których gromadziły się wspólnoty pierwszych chrześcijan były wykonane z drewna i nie różniły się od sprzętów codziennego użytku. Pewne wyobrażenie o ich kształcie może dać fresk przedstawiający Łamanie Chleba (Fractico Panis)znajdujący się w Katakumbach Pryscylli (Capella Greca), datowany na początek II wieku.

Z czasem potrzeba podkreślenia godności ołtarza skłoniła do wznoszenia struktur bardziej reprezentacyjnych. Pojawiły się one już w pierwszej połowie IV wieku np. w rzymskiej bazylice Santa Maria Maggiore. W tym czasie ołtarze drewniane coraz częściej zastępowano kamiennymi. Zamknięty okres prześladowań pozwalał na urządzenie ołtarzy trwałych (…) Mogły one zaistnieć w przestrzeni bazylik z całą swą symboliczną wymową. (…) Zanikający w tym samym okresie kult pogański wraz z jego ołtarzami kamiennymi nie stwarzał już niebezpieczeństwa mylenia tychże z chrześcijańskimi i błędnej interpretacji kultu czy teorii ofiary.

Wzrastająca popularność ołtarzy kamiennych mogła także mieć związek z panującym w pierwszych wiekach chrześcijaństwa zwyczajem odprawiania Mszy Świętej przy grobach męczenników np. w dniu ich świąt. Eucharystię często sprawowano bezpośrednio na płycie okrywającej relikwie. Zaznaczano w ten sposób fakt, że ofiara pierwszych chrześcijan ma nierozerwalny związek z ofiarą Chrystusa, żertwa ich życia łączy się z jedyną ofiarą złożoną na Golgocie.

 
1 2  następna
Zobacz także
ks. Henryk Seweryniak
Podobnie jak burzliwa jest historia „srebrnej gwiazdy”, tak burzliwe są również losy Betlejem, cichego i sennego tylko w naszych kolędach. Nazwa Beth-Lahamu, czyli „dom Lahamu”, odnosiła się prawdopodobnie do jakiegoś bożka, czczonego tu przez Kananejczyków. Gdy przyszli Hebrajczycy, nazwę przekształcono na Beth-lahem – „Dom chleba”. W Piśmie Świętym pojawia się ona po raz pierwszy w opisie śmierci ukochanej żony patriarchy Jakuba – Racheli, która umiera u bram miasta i tam też zostaje pochowana. 
 
Tomasz Powyszyński

Pan Bóg ma przeogromną moc i może wszystko, oczywiście poza tym, co złe. Jest jednak ktoś, kto może z Nim rywalizować o prymat w naszych sercach. Jest ktoś, kto może Go bez większych problemów zdetronizować. Bardzo często zresztą tak się dzieje. Krótko mówiąc, Pan Bóg ma w naszych sercach potężną konkurencję – nas samych.

 
Ks. Mariusz Pohl
I znów na pierwszy rzut oka wydaje się, że Jezus chce nam zaserwować kolejną poradę z zakresu dobrego wychowania i towarzyskiej ogłady: pamiętaj o wdzięczności! Niewątpliwie ma rację. Poczucie wdzięczności jest wyrazem nie tylko dobrych manier, ale i wielkości człowieka, jego bezinteresowności i szlachetności. Wdzięczność jest człowiekowi niezbędna – bez niej grozi nam kompletne zdziczenie i skomercjalizowanie wszystkich dziedzin życia. 
 

___________________

 reklama
Działanie dobrych i złych duchów
Działanie dobrych i złych duchów
Krzysztof Wons SDS