logo
Piątek, 29 marca 2024 r.
imieniny:
Marka, Wiktoryny, Zenona, Bertolda, Eustachego, Józefa – wyślij kartkę
Szukaj w
 
Posłuchaj Radyjka
kanał czerwony
kanał zielony
 
 

Facebook
 
Drukuj
A
A
A
 
ks. Rafał Masarczyk SDS
Przymioty życia Bożego - poznanie czyli wiedza Boża
materiał własny
 


Przymioty życia Bożego - poznanie czyli wiedza Boża

Bóg jest samoistnym poznaniem nieskończenie doskonałym. Poznanie to przyswajanie sobie przedmiotów poznania. Doskonałość poznania od strony podmiotu: u Boga jest to poznanie substancjalne - jest tym samym, co natura Boża, a nie jak u człowieka - jest czymś przypadłościowym. Doskonałość wiedzy Bożej to nieskończoność, wieczność, fizyczna niezmienność oraz wieczność.

Poznanie Boże obejmuje całą rzeczywistość w pełnym jej obrazie. Doskonałość poznania od strony przedmiotu poznania: Bóg poznaje wszystko, co tylko może być poznane stąd Bóg poznaje nie tylko samego siebie, lecz i wszystko, co jest poza Nim.

Bóg zna siebie, a nadto zna wszystkie byty których jest przyczyną. Pojmuje siebie absolutnie ponieważ Jego akt jest najdoskonalej jeden. Nie ma w Bogu zróżnicowania pomiędzy władzą a jej przedmiotem, nie ma dystansu w uświadomieniu siebie, nie zachodzi żadna różnicą pomiędzy aktem poznania i bytu. Bóg zna przez to samo, że jest. Zna wszystko, co istnieje, darząc je bytem. Nie musi "dowiadywać się, szukać poza sobą; patrzeć, przed siebie, gdyż znając siebie, tym jednym pełnym aktem obejmuje samą (całą potęgę) moc urzeczywistniania wszystkiego. Bóg widzi nasze sprawy nie w nich samych, ale w sobie i zna je bardziej szczegółowo, niż gdyby rozpatrywał je w ich znikomym bycie. Spotykamy się u Arystotelesa z tą bardzo istotną intuicją: "Bóg nie zna niczego poza sobą". Wystarczy dodać proste wyjaśnienie: Bóg w sobie poznaje wszystko, co jest i co być może. Wiedza Boża nie pochodzi od poznawanego przedmiotu. Przeciwnie, to przedmiot pochodzi, jako od przyczyny, od Bożego aktu poznania. Ponieważ Bóg zna, więc rzeczy: istnieją. A co jeszcze nie istnieje, to Bóg widzi jako mające istnieć albo po prostu możliwe. W taki sposób przed -Bogiem jest obecne to wszystko, co dla nas jest przyszłe; każdy czyn; którego jeszcze nie spełniłem, jeszcze zanim się na niego zdecydowałem. "Wszystkie rzeczy odsłonięte są i odkryte oczom jego", uczy św. Paweł (Hbr 4,13).

Jest to dogmat ogłoszony na Soborze Watykańskim I
"Wszystko zaś, co Bóg stworzył, to opatrznością swoją zachowuje i wszystkim rządzi, "dosięgając od końca do końca mocno i urządzając wszystko wdzięcznie" (Mdr 8,1), bo "wszystkie rzeczy odsłonięte są i odkryte oczom Jego" (Hbr 4, 13], także te, które nastąpią z wolnego działania stworzeń." (BF V. 20)

Pismo Święte:
Iz 41,23 "Objawienie to, co ma nadejść w przyszłości, abyśmy poznali, czy jesteście bogami. Zróbcie choć coś, czy dobrego, czy złego, żebyśmy to z podziwem wszyscy oglądali".
Hbr 4,13 "Nie ma stworzenia, które by było przed Nim niewidzialne, przeciwnie, wszystko odkryte i odsłonięte jest przed oczami Tego, któremu musimy zdać rachunek".
Mt 6,18 - "Na modlitwie nie bądźcie gadatliwi jak poganie. Oni myślą, że przez wzgląd na swe wielomówstwo będą wysłuchani. Nie bądźcie podobni do nich! Albowiem wie Ojciec wasz, czego wam potrzeba, wpierw zanim Go poprosicie."   
Mt 6,18 - "... aby nie ludziom pokazać, że pościsz, ale Ojcu twemu, który jest w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie."
Mt 24,36 - "Lecz o dniu owym i godzinie nikt nie wie, nawet aniołowie niebiescy, tylko sam Ojciec."
Łk 16,15 - Powiedział więc do nich: To wy właśnie wobec ludzi udajecie sprawiedliwych, ale Bóg zna wasze serca.

Ojcowie Kościoła - Świadectwa Ojców Kościoła są bardzo proste: "Nic .nie skryje się przed Panem. Nawet nasze tajemnice są w Jego ręku", pisze św. Ignacy Antiocheński, a św. Polikarp ostrzega: wiernych, że nawet sekrety ich serc są jawne przed Bogiem. Wszyscy zgodnie świadczą o doskonałości wiedzy Bożej, choć nie wszyscy są jednomyślni w dokładnym określani jej natury i zasięgu. Ireneusz, Klemens Aleksandryjski, Augustyn dowodzą poszczególnych doskonałości Bożych, powołując się przede wszystkim na jej substancjalność, niezmienność, niezależność i skuteczność.

Dowód rozumowy - dowodząc istnienia Boga w teodycei, dochodzi się do stwierdzenia, że jest On bytem najbardziej rozumnym, gdyż działanie zakłada istnienie przyczyny rozumnej. Na pierwszym miejscu Bóg poznaje samego siebie w sposób wyczerpujący i bezpośredni.
Bóg jest wieczny, zatem wiedza musi posiadać wszystkie cechy wieczności Bożej. Wieczność jest cała naraz. Nie ma w niej przeszłości ani przyszłości. Bóg wszystko widzi jako obecne. Bóg poznaje rzeczy warunkowo przyszłe, czyli te, które nigdy nie zaistnieją, ale zaistniałyby gdyby spełnił się warunek, od którego zależy ich zaistnienie.

 

Św. Tomasz z Akwinu

Artykuł 5.
Czy Bóg poznaje nie tylko siebie ale i inne byty?
(...) Powiada Pismo św. (żyd.4, 13): "Nie ma stworzenia, które by było przed nim niewidzialne: przeciwnie, wszystko odkryte i odsłonięte jest przed oczyma Tego któremu musimy zdać rachunek ". Bóg widzi inne rzeczy nie w nich samych ale w sobie samym, gdyż Jego istota zawiera w sobie idee wszystkich rzeczy.(..,)

Artykuł 7.
Czy wiedza Boża posługuje się rozumowaniem?
(...) W rozumowaniu skutki sprowadza się do ich przyczyn. (...) a ponieważ Bóg widzi swe skutki w sobie samym jako w ich przyczynie, dlatego Jego poznanie nie polega na rozumowaniu. (...)

Artykuł 9.
Czy wiedza Boga rozciąga się na to co nie istnieje?
(...) Bóg wie wszystko cokolwiek w jakikolwiek sposób istnieje. (...) tak to co rzeczywiście istnieje, jak i to co istnieje potencjonalnie czyli w mocy czynnej lub biernej stworzenia, czy też tylko w jego wyobraźni lub w jakimkolwiek innym sposobie oznaczania, a tym bardziej to co jest w Jego mocy. (...)

Artykuł 10.
Czy Bóg poznaje zło?
(...) Kto poznaje doskonale jakąś rzecz, wie wszystko co może przydarzyć się jej. Otóż istnieją dobra, którym może przydarzyć się zło, któremu ulegną. Bóg więc nie poznawałby doskonale dobra, gdyby nie poznawał zła. (...)

 

Bibliografia
Breuning W., Podręcznik teologii dogmatycznej, Nauka o Bogu, Kraków 1999.
Katechizm Kościoła Katolickiego
Kmieć Z., De Deo Uno - skrypt dla studentów.
Paissac H.(red), Istota i istnienie Boga, (Praca zb.), Poznań - Warszawa - Lublin.
Rusecki M., Być chrześcijaninem, Lublin 1992.
Św. Tomasz z Akwinu, Suma Teologiczna, Warszawa 2000.
Zuberbier A. (red), Słownik Teologiczny, Katowice 1985.

opracował ks. Rafał Masarczyk SDS

 
Zobacz także
Fr. Justin
Czasami słyszę taki zarzut: Chrześcijanie oczekują raju poza doczesnością, ponieważ kapitulują przed trudnościami naszego konkretnego świata. Czy jest to słuszny zarzut?
 
ks. Rafał Masarczyk SDS
"Ponieważ nasze poznanie Boga jest ograniczone, ograniczeniom podlega również nasz język, którym mówimy o Bogu. Nie możemy określać Boga inaczej, jak tylko biorąc za punkt wyjścia stworzenie, i to tylko według naszego ludzkiego, ograniczonego sposobu poznania i myślenia."(KKK 40).
 
Marcin Majewski

Gdy podróżuję po Ziemi Świętej napotykam rzeźby postaci biblijnych, których ręce, kolana i stopy są całkowicie wytarte przez pielgrzymów. To samo z kamieniami z czasów Jezusa. Każdy chce nie tylko nawiedzić święte miejsce, ale i dotknąć, fizycznie odczuć, przywitać się, wejść w bliski kontakt.

 

___________________

 reklama
Działanie dobrych i złych duchów
Działanie dobrych i złych duchów
Krzysztof Wons SDS