Podstawowa różnica polega na tym, że kleryk każdego dnia od dwóch do trzech godzin modli się, czyli pielęgnuje swoją więź z Bogiem. Na drugim miejscu podkreśliłbym to, że żyje w rytmie codziennego, wspólnego planu dnia. Nie dysponuje więc czasem według własnego uznania, tzn. nie może np. wyjść kiedy chce na miasto, do kina itd., co oczywiście nie znaczy, że tych rzeczy w ogóle nie robi.

 

 

Klerycy nie muszą zgłaszać sytuacji stałych – faktu, że wychodzą na wykłady czy pospacerować do ogrodu. Jeśli natomiast potrzebują wyjść do lekarza, biblioteki, chcą coś kupić w sklepie lub wybrać się do kina, muszą poprosić o pozwolenie.

 

 

Sposób spędzania wolnego czasu zależy – jak w każdej grupie ludzi – od osobistych zainteresowań i preferencji. Jedni czytają książki, inni uprawiają sport, ktoś spotyka się ze znajomymi, a ktoś inny szuka samotności na łonie przyrody, surfuje po Internecie lub ogląda film. Część wolnego czasu spędzamy razem, aby budować naszą wspólnotę – tutaj podstawową formą jest codzienna poobiednia rekreacja. Mniej więcej raz na dwa miesiące przypada tzw. dzień rektorski, kiedy każdy z kleryków samodzielnie planuje sobie dzień – może go spędzić samotnie, w gronie innych kleryków czy znajomych spoza seminarium.

 

 

Pasje są bardzo ważne w życiu człowieka i życie zakonne nie oznacza rezygnacji z tych pasji. Ograniczenia w ich rozwijaniu powstają przede wszystkim ze względu na bardzo wypełniony program dnia (np. nie można jeździć na rowerze w czasie wspólnych modlitw), wysokich kosztów (trudno byłoby uprawiać w seminarium systematycznie kosztowne narciarstwo) czy charakteru (nie do pogodzenia z tego rodzaju życiem są intensywne, częste wycieczki lub podróże zagraniczne). Największa pasja będzie zawsze drugorzędna wobec troski o życie modlitewne oraz obowiązków duszpasterskich.

 

 

Gości podejmujemy w wydzielonej sali, tzw. rozmównicy. W pokojach byłoby to niemożliwe po prostu z braku warunków, gdyż w pokoju kleryka znajduje się jedynie biurko, krzesło, łóżko i szafa, nie ma więc nawet gdzie usiąść. Staramy się pielęgnować tradycyjną zakonną klauzurę.

 

 

 

W pijarskim seminarium regulamin powstał wiele lat temu. Jednak nowemu klerykowi nie daję do ręki jego papierowej wersji. Zasady funkcjonowania seminarium poznaje on bezpośrednio ode mnie, innych formatorów i kleryków, przyglądając się i żyjąc nimi. Raz w roku, na początku roku akademickiego, przy okazji planowania, dokonujemy rewizji sposobu funkcjonowania seminarium i wprowadzamy ewentualne zmiany. Jeszcze inne, drobniejsze rzeczy omawiane są na bieżąco podczas cotygodniowych spotkań.
 

 

Pijarscy klerycy posiadają osobiste komputery – jest to dzisiaj po prostu narzędzie pracy. Nie mają natomiast w pokojach Internetu, lecz korzystają z niego w sali komputerowej. Podobnie na co dzień klerycy nie używają telefonów komórkowych. Mają je przy sobie podczas wakacji czy innych wyjazdów, jednak wracając do seminarium oddają telefon rektorowi. Mogą natomiast wówczas bez przeszkód korzystać ze wspólnego telefonu stacjonarnego. Ograniczenie na kilka lat dostępu do Internetu czy osobistego telefonu ma pomóc w prowadzeniu życia duchowego, które wymaga ciszy. Jest jakąś odtrutką i przywróceniem normalności w czasach, kiedy smartfon jest niemal zrośnięty z naszym ciałem a podłączenie do Internetu wydaje się nam równie niezbędne do życia jak dostęp do tlenu.
 

 

Alumni jeżdżą do domu rodzinnego dwa razy do roku: w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia na około tydzień i w czasie wakacji na około 25 dni. Prócz tego biorą udział w ważnych uroczystościach rodzinnych, np. chrzciny czy ślub kogoś bliskiego. Oczywiście jadą również do domu w wypadku ciężkiej choroby czy śmierci członka rodziny. Ferie zimowe spędzają wspólnie, podobnie jak tydzień letnich wakacji. Pozostały czas trzymiesięcznych akademickich wakacji to obozy z dziećmi i młodzieżą, pielgrzymki i akcje powołaniowe, własne rekolekcje, dyżur w seminarium, pomoc przy przednowicjacie, w zakrystii itp.

 

 

Na wyjazd zagraniczny podczas wakacji klerycy potrzebują, jak każdy pijar, pozwolenia ojca prowincjała.

 

 

 

Wigilię i pierwszy dzień Świąt Bożego Narodzenia spędzamy w seminarium, razem z sąsiednią wspólnotą parafialną z Rakowic. W drugi dzień świąt, jak wspominałem, wyjeżdżają do rodzinnych domów na kilka dni wypoczynku. Klerycy z V roku, przygotowujący się do złożenie ślubów wieczystych, wyjeżdżają do rodzin już na Wigilię. Wszyscy powracają do seminarium na Uroczystość Objawienia Pańskiego przypadającą 6 stycznia.

 

Wielki Tydzień i Triduum Paschalne przeżywamy całą wspólnotą w seminarium. Czas przedświąteczny jak wszędzie związany jest z gruntownymi, większymi porządkami i przygotowaniami. Po świętach natomiast można chwilę odpocząć, zorganizować wspólną wycieczkę.

 

 

W seminarium zakonnym silny akcent kładziony jest na wychowanie do życia wspólnego, które prowadzimy później w małych wspólnotach. Życie księży diecezjalnych jest życiem bardziej indywidualnym, bez wspólnych modlitw, posiłków, tak mocnego pielęgnowania wzajemnych więzi. Życie wspólne nie jest łatwe, jesteśmy raczej indywidualistami, stąd już w seminarium staramy się tego uczyć i praktykować. Drugą różnicą jest podkreślanie w seminariach zakonnych specyficznego charyzmatu każdego zgromadzenia, wyrażającego się w duchowości i posłannictwie. Dla nas, pijarów, rysem duchowym jest np. maryjność (m.in. trzykrotnie w ciągu dnia odmawiamy modlitwę Anioł Pański), a posłannictwem troska o wychowanie dzieci i młodzieży, co znajduje swój wyraz już w modlitwach wypowiadanych w kaplicy, w większym przygotowaniu pedagogicznym, w zaangażowaniu w akcje z dziećmi, pomoc im.

 

 

Bezpośrednie i bliskie. Wynika to po prostu z tego, że nie jesteśmy licznym seminarium. W porównaniu z diecezjami, gdzie pod jednym dachem mieszka 100-200 kleryków i trudno nauczyć się nawet nazwisk wszystkich, my mamy ze sobą codzienny kontakt: siedzimy przy jednym stole w refektarzu (jadalni), rozmawiamy podczas poobiedniej rekreacji. Myślę również, że generalnie we wspólnotach zakonnych w porównaniu do życia księży diecezjalnych relacje są mniej sformalizowane – używanie słów „bracia”, „współbrat” nie jest tylko pustym frazesem i życzeniem, a słowo „ojciec”, jakie słyszę od kleryka, zawsze „ustawia” mnie i przypomina, jak powinienem się do niego odnosić, jak go przyjąć, potraktować.

 

e-eSPe 122 

fot. GraphicStock.com