30 lat żył anonimowo

...Stał się człowiekiem, więc musiał żyć jak człowiek. Jezus, syn Józefa, nie od razu wyszedł do ludzi, żeby nauczać. Przez ponad 30 lat niewiele osób wiedziało, że jest Synem Bożym, choćby dlatego, że na pewno pojawiliby się jego liczni i potężni wrogowie. Żył anonimowo w sprawiedliwej rodzinie cieśli, w miejscowości, która dla wielu możnych ówczesnego świata mogła nawet nie mieć nazwy...

O narodzinach Jezusa, jego rodzicach, a tym bardziej jego dzieciństwie i młodości wiemy niewiele. W zasadzie mówią o tym jedynie dwie Ewangelie – św. Mateusza i św. Łukasza. Pierwsza jawi się nam bardziej jako pisana lokalnie, do ludzi znających prawo i religie ludu Izraela, druga zdaje się wyjaśnić znacznie więcej, jest bardziej zwrócona do pogan.

Nie oznacza to jednak, że uważny czytelnik czterech Ewangelii niczego się o młodości Chrystusa nie dowie. Jezus przemawiał do ludzi przykładami. Jego przypowieści i sentencje zamykają w języku obrazy z jego świata. Część z nich zapewne pochodziła już z okresu, kiedy Mesjasz występował publicznie, ale wiele z nich musiało się utrwalić już wcześniej, w czasie trzech dziesięcioleci jego życia.

Nie tylko Ewangelia

Dzieciństwo i młodość Jezusa próbowały opisać rozmaite apokryfy, ale ich zapisy trudno zweryfikować – zapewne w części są one bardziej literacką odpowiedzią na zainteresowania pierwszych chrześcijan, niż dokumentalną relacją.

Historyczność osoby Jezusa nie budzi żadnych wątpliwości. Potwierdza ją także kilku łacińskich autorów z II wieku naszej ery, jak Pilliniusz, Swetoniusz, Tacyt oraz żydowski historyk Józef Flawiusz. Wzmianki o Chrystusie możemy znaleźć również w Talmudzie.

Głównie dzięki autorom z kręgu Cesarstwa Rzymskiego, jego historykom, możemy dokładnie poznać realia Palestyny, będącą przecież rzymską prowincją, z początków nowej ery.

O samym Chrystusie zaczęto pisać jako o założycielu religii chrześcijańskiej w wiele lat po jego śmierci, kiedy chrześcijanie stali się powszechnie znani w samym Rzymie. Wcześniej, z perspektywy Wiecznego Miasta, wydarzenia w Judei były niegodnym uwagi lokalnym incydentem...

Na krańcach imperium

Łukasz w swojej Ewangelii przywołuje imiennie Oktawiana Augusta, cesarza z przełomu wieków. Oktawian August był cesarzem do roku 14 po Chrystusie, a więc narodziny Zbawiciela przypadają na czasy rozkwitu jego rządów. Był to bardzo mądry rządca, zabiegający o porządek i bezpieczeństwo. Za jego rządów w całym ówczesnym świecie (czyt. Imperium Romanum) nie znano wojny. Jezus urodził się więc w wyjątkowo długim okresie pokoju.

Historia, inaczej niż polska tradycja, każe spojrzeć na Heroda, nie bez powodu zwanego Wielkim. Był to polityk wysokiej klasy, z rozmachem budujący na terenie całego królestwa. To właśnie on przedsięwziął budowę wspaniałej świątyni jerozolimskiej, której fragmenty pamiętające tego władcę możemy podziwiać do dziś.

Był to jednak bardzo nieszczęśliwy człowiek w polityce rodzinnej. Był wręcz opętany obsesją spisku na swoje życie. Zarówno te urojone, jak i rzeczywiste zwalczał bezwzględnie, zyskując sobie miano prawdziwego okrutnika. Biblijny epizod o zamordowaniu młodych chłopców doskonale oddaje jego naturę, potwierdzoną również w zapisach historyków, choćby Józefa Flawiusza, ale czas jego rządów był czasem spokojnym.