Jan Paweł II jako pierwszy następca św. Piotra odwiedził w 1999 r. Rumunię, kraj w większości prawosławny, gdzie 300 tys. katolików, prawosławnych i grekokatolików skandujących wspólnie „Unitate!”(„Jedność!”) pokazało, że mimo istniejących jeszcze podziałów, wielu chrześcijan gorąco pragnie jedności.

 

Na stadionie w Casablance (Maroko) 19 sierpnia 1985 r. Jan Paweł II był z wielką uwagą słuchany przez blisko 60 tys. młodych wyznawców Allaha. „My, chrześcijanie i muzułmanie, na ogół źle się rozumieliśmy i w przeszłości występowaliśmy czasem przeciw sobie, a nawet wyczerpywaliśmy nasze siły w polemikach i w wojnach. Wierzę, że dziś Bóg zachęca nas do zmiany dawnych nawyków. Mamy się szanować, a także pobudzać się wzajemnie do dobrych dzieł na drodze Bożej. Znacie, tak samo jak ja, cenę wartości duchowych. Ideologie i slogany nie mogą was zadowolić ani rozwiązać problemów waszego życia. Może się to dokonać tylko poprzez wartości duchowe i moralne, a ich podstawą jest Bóg” – mówił wówczas papież. Nie było to jedyne spotkanie Jana Pawła II z muzułmanami. Wielokrotnie przyjmował na audiencjach przedstawicieli islamu. 6 maja 2001 r. złożył wizytę w meczecie Ommajadów w Damaszku.

 

Niecały rok po spotkaniu w Casablance, 13 kwietnia 1986 r., Jan Paweł II odwiedził rzymską synagogę. Poprzednim papieżem, który to uczynił był… św. Piotr. To wtedy padły słowa skierowane do żydów: „Jesteście naszymi umiłowanymi braćmi i – można powiedzieć – naszymi starszymi braćmi”. Wizyta w rzymskiej synagodze nie była jednorazowym gestem, ale zapoczątkowała nowy rozdział w dziejach stosunków chrześcijańsko-żydowskich (także na szczeblach lokalnych), którego uwieńczeniem była papieska pielgrzymka do Ziemi Świętej.

 

Bezprecedensowe w dziejach papiestwa były zorganizowane – z inicjatywy Jana Pawła II w 1986 i 2002 r. – Światowe Dni Modlitw o Pokój w Asyżu. Pierwsze z nich w mieście św. Franciszka zgromadziło 47 delegacji reprezentujących Kościoły i wspólnoty chrześcijańskie oraz 13 religii niechrześcijańskich z całego świata. W drugim uczestniczyło 31 Kościołów chrześcijańskich i 11 religii niechrześcijańskich. Żadnemu przywódcy religijnemu nie udało się zebrać tylu reprezentantów religii chrześcijańskich i niechrześcijańskich. A cel był jeden: wspólna modlitwa o pokój i troska, aby już nigdy – w imię religii – nie wszczynano wojen.
   

 

Jan Paweł II nie zmienił swego stosunku do islamu także wtedy, gdy – po dokonanym 11 września 2001 r. zamachu terrorystycznym na USA – znaczna część świata zaczęła traktować muzułmanów jako wrogów chrześcijaństwa. Papież wskazywał, że granica leży nie między chrześcijaństwem i islamem, ale pomiędzy miłością Boga i ludzi, a profanacją Imienia Bożego, za którą uznał nienawiść, fanatyzm i terroryzm.