DRUKUJ
 
Ks. Andrzej Orczykowski SChr
Priorytety apostolskie instytutów życia konsekrowanego w Polsce (cz.2)
materiał własny
 


Aktywność w świecie mediów
 
Kościół w swojej działalności apostolskiej posługuje się różnymi dostępnymi mu środkami oraz specjalnie powołanymi instytucjami, zaś dostrzegając w mediach olbrzymi potencjał ewangelizacyjny szuka sposobów ich wykorzystania. Wszyscy wierni szczególnie zaś ci, którzy w jakikolwiek sposób mają udział w kierowaniu środkami społecznego przekazu lub stosowaniu ich, powinni udzielać pomocy działalności pasterskiej Kościoła tak, aby Kościół także za pomocą tych środków mógł skutecznie spełniać swoje zadania(33). Zadaniem Kościoła jest dawanie świadectwa w nowej sytuacji zbawczej, w jakiej znalazł się człowiek, dlatego poszukuje najodpowiedniejszego języka do jej wyrażenia. Możliwości ewangelizacyjne środków społecznego przekazu są szczególnym wezwaniem dla instytutów zakonnych, które w przeszłości potrafiły służyć sprawie ewangelizacji na różne sposoby, rozwiązując twórczo powstające problemy. Skoro przełożeni i członkowie zachowując wiernie misje i dzieła właściwe instytutowi powinni uwzględniać potrzeby miejsca i czasu oraz przystosować je roztropnie, przy użyciu także nowych i stosownych środków(34), zatem priorytetem apostolskim zakonów jest zrozumienie przemian końca XX wieku wywołanych przez gwałtowny rozwój mediów elektronicznych i tak zwaną rewolucję informacyjną oraz nauczenie się ich języka i zastosowanie go w ewangelizacji z uwzględnieniem konsekwencji i skutków, jakie wywołuje w mentalności i wrażliwości ludzi(35).
 
Jest rzeczą bardzo ważną, aby kościelne media były: profesjonalne i zarazem autentyczne; pełniące misję ewangelizacyjną w danym kraju, w danym środowisku lokalnym, jednak nie zamazujące klarownej wizji eklezjalnej. Różnorodność możliwości przekazu stwarza zakonnikom sposobność właściwego doboru działalności: produkcję telewizyjnych i radiowych programów katolickich, formację środowiska dziennikarskiego i kształcenie mądrych odbiorców; wykorzystanie internetu; aktywizację printmediów: wydawnictwa, drukarnie, książki, czasopisma, księgarnie, hurtownie, biblioteki(36). W komplementarnej wizji apostolskiej całe życie konsekrowane przez profesję rad ewangelicznych rozumiane jest jako świadectwo ewangelizacyjne i jako takie stanowi kontekst dla przekazywanego słowa, zaś osoby konsekrowane i ich wspólnoty w świecie mediów odgrywają niepoślednią rolę(37). Dokument wskazuje, że w dalszym ciągu częściowo nowy rodzaj apostolstwa czeka na osoby konsekrowane w dziedzinie środków społecznego przekazu. Możliwość tworzenia własnych systemów informacji przy użyciu środków społecznego przekazu jest jedną z form apostolstwa życia konsekrowanego, którą jako priorytetową ukazuje omawiany dokument.
 
Podejmowanie wielkich dialogów
 
Współczesne społeczeństwo bardzo potrzebuje osób, które potrafią rozmawiać i łączyć ludzi pomiędzy sobą. Osoby konsekrowane przez apostolstwo nawiązują kontakt z otaczającym je światem, które wyzwala w nich nowe inicjatywy i ofiary, a przede wszystkim uczy włączać się w pełni w życie Kościoła i bliźnich. Zakony swoim sposobem życia prowadzą do braterstwa, do komunii, do jedności w Kościele. Skoro w zakresie zlecania dzieł apostolskich zakonnikom, biskupi diecezjalni i przełożeni zakonni działają we wzajemnym porozumieniu(38), to instytuty życia konsekrowanego – zgodnie ze swoją specyfiką i charyzmatem – włączają się w posługę jednania Kościoła, Polski, Europy i świata.
 
Na początku nowego tysiąclecia apostolskim zadaniem osób konsekrowanych jest wyjście z Chrystusem ku innym Kościołom chrześcijańskim, ku innym religiom, ku innym krajom oraz bycie w dialogu ze wszystkimi(39). Szczera atmosfera ludzkiego zrozumienia - tak na płaszczyźnie indywidualnej, jak instytucjonalnej – może obalić mury podziałów i uprzedzeń. Dokument przypomina osobom konsekrowanym ich wielką rolę w posłudze dialogu. Instytuty życia konsekrowanego o zasięgu międzynarodowym - realizując swój uniwersalny charyzmat w oparciu o regułę - mogą wskazywać sposoby jak nie dopuszczać do powstawania napięć, nienawiści i prowadzić dialog wśród wspólnot składających się z ludzi rozmaitych środowisk, ras i narodów. W sytuacji wielości kultur i religii nieodzowne jest świadectwo ewangelicznego braterstwa, które charakteryzuje życie konsekrowane, czyniąc je bodźcem do oczyszczania i integracji różnych wartości przez przezwyciężanie przeciwieństw(40).
 
W szeroko rozumianym procesie integracji Polski z Unią Europejską nie może zabraknąć wkładu apostolskiego zapału i misyjnej świeżości polskich zakonów(41). Mając na uwadze fakt, że dialog międzyreligijny należy do misji ewangelizacyjnej Kościoła osoby konsekrowane nie mogą unikać tego dialogu, co więcej, powinna się przyczyniać do niego ich duchowa wolność.
 
Zakonnicy, jako wspólnota eklezjalna, są powołani, by być w Kościele i w świecie ekspertami w dziedzinie komunii, świadkami i twórcami tej komunii i od osób konsekrowanych oczekuje się, by były prawdziwymi mistrzami komunii i by żyły jej duchowością(42).
 
W podsumowaniu analizowanej części dokumentu zostało wyrażone przekonanie, że instytuty życia konsekrowanego w Polsce są przygotowane do podjęcia stojących przed nimi zadań apostolskich(43). Wydaje się, że dokument – kreśląc priorytety apostolskie instytutów życia konsekrowanego w Polsce - inspiruje do dokonania przystosowanej odnowy z jednoczesnym zabezpieczeniem dziedzictwa poszczególnych instytutów i niezmienności celu szczegółowego, który należy na nowo rozważyć i mieć na uwadze przy podejmowaniu nowych rodzajów dzieł i pracy apostolskiej. Skoro prawo Kościoła dotyczące instytutów życia konsekrowanego nie jest statyczne, lecz rozwija się nieustannie i dostosowuje do okoliczności miejsca i czasu, echa priorytetów apostolskich ukazanych w dokumencie mogą odnaleźć swoje miejsce w prawie własnym poszczególnych zgromadzeń. Z perspektywy czasu jaki upłynął do publikacji dokumentu warto podjąć refleksję w jaki sposób ukazane w nim priorytety apostolskie ad intra i ad extra są realizowane zarówno w poszczególnych instytutach życia konsekrowanego w Polsce jak również w polskiej rzeczywistości życia zakonnego – rozumianego w znaczeniu potocznych – jako całej społeczności zakonnic i zakonników.
 
ks. Andrzej Orczykowski SChr
 
***
 
Przypisy:
 
1 Konferencja Wyższych Przełożonych Zakonów Męskich, Konferencja Wyższych Przełożonych Żeńskich Zgromadzeń Zakonnych, Idziemy naprzód z nadzieją. Życie konsekrowane w Polsce na początku nowego tysiąclecia (odtąd: INZN), Kraków 2003.
 
2 Codex Iuris Canonici auctoritatae Joannis Pauli PP. II promulgatus (odtad: CIC), „Acta Apostolicae Sedis. Commentarium officiale” (odtąd : AAS) 75 (1983), pars II, 1-318 oraz Codex Canonum Ecclesiarum Orientalium auctoritatae Joannis Pauli II promulgatus, AAS 82 (1990), 1045-1363, can. 676.
 
3 Jan Paweł II, Kraków – Błonia, 18 sierpnia 2002. Homilia Ojca Świętego Jana Pawła II wygłoszona podczas Mszy św. i beatyfikacji w: J. Górny, Bóg bogaty w miłosierdzie. VIII Pielgrzymka Jana Pawła II do Ojczyzny, Olsztyn 2002, s. 104.
 
4 INZN, ss. 82-83.
 
5 Jan Paweł II, Katechezy środowe Ojca Świętego o życiu konsekrowanym „Życie konsekrowane w służbie Kościoła” [11.01.1995] w: Cz. Drążek (red.), Życie konsekrowane w nauczaniu Jana Pawła II, Kraków 1996, s. 40.
 
6 INZN, s. 83. W dokumencie podano, że obecnie na blisko 10 tys. parafii w Polsce zakonnych jest 682.
 
7 INZN, s. 83.
 
8 Antonio Iaccarino, Parafia powierzona zakonnikom, „ Życie Konsekrowane” 4(60)2006, ss. 49-50.
 
9 INZN, s. 84.
 
10 CIC, can. 1234 - § 1
 
11 Jan Paweł II, List Ojca Świętego Jana Pawła II do wszystkich osób konsekrowanych we wspólnotach zakonnych oraz instytutach świeckich z okazji Roku Maryjnego w: Cz. Drążek (red.), Życie konsekrowane w nauczaniu Jana Pawła II, Kraków 1996, s. 160.
 
12 INZN, s. 84.
 
13 www.pismoprofile.com/index.cgi?action=01show&idn=185
 
14 CIC, can. 783.
 
15 A. Orczykowski, Rola osób konsekrowanych w duszpasterstwie migrantów, „Prawo Kanoniczne” 48 (2005) nr 3-4, s. 83.
 
16 INZN, s. 85; por. Kongregacja Instytutów Życia Konsekrowanego i Stowarzyszeń Życia Apostolskiego, Instrukcja „Rozpocząć na nowo od Chrystusa. Odnowione zaangażowanie życia konsekrowanego w trzecim tysiącleciu (odtąd: RDC), Poznań 2002, nr 37.
 
17 CIC, can. 677 § 2.
 
18 INZN, s. 85.
 
19 INZN, s. 86. W dokumencie podano informacje, że aktualnie ponad 4% Polaków jest zrzeszonych w ruchach i stowarzyszeniach katolickich, zaś 70% powołań kapłańskich i zakonnych wywodzi się z tych środowisk.
 
20 INZN, s. 86.
 
21 Por. CIC, can. 329
 
22 CIC, can. 303.
 
23 A. Calabrese, Gli istituti religiosi. Lineamenti di diritto canonico, Roma 1986, p. 279.
 
24 INZN, s. 86. W dokumencie odnotowano, że instytuty życia konsekrowanego prowadza w Polsce 392 przedszkola, 31 szkół podstawowych, 58 gimnazjów, 72 szkoły średnie i pomaturalne, 8 wyższych uczelni.
 
25 CIC, can. 801.
 
26 Por. D. Composta, Liber III. De Ecclesiae munere docendi w: P. V. Pinto (red.), Commento al Codice di Diritto Canonico, Roma 1985, p. 484.
 
27 A. Dulles, Models of the Church, New York 1987, p. 99.
 
28 INZN, s. 87. W dokumencie podano, że jest ich blisko 2500.
 
29 W dokumencie jako przykłady wymieniono: albertynów, bonifratrów i kamilianów.
 
30 INZN, s. 87. Instytuty życia konsekrowanego prowadzą w Polsce około 400 takich instytucji.
 
31 Sacra Congregatio pro Religiosis et Institutis Saecularibus et Congregatio pro Episcopis, Notae directivae pro mutuis relationibus inter Episcopos et Religiosos in Ecclesia „Mutuae relationes", AAS 70 (1978), 473-506, n. 49.
 
32 INZN, s. 87.
 
33 CIC, can. 822 § 3.
 
34 CIC, can. 677 § 1.
 
35 INZN, s. 87.
 
36 INZN, s. 88.
 
37 C. G. Andrade, La nuova evangelizzazione nelľ orizzint delľ Europa postcristiana w: A. Beghetto (red.) La nuova evangelizzazione e i religiosi, Roma 1991, p. 38.
 
38 Por. CIC, can. 678 § 3.
 
39 Por. RDC, 40.
 
40 Jan Paweł II, Posynodalna adhortacja apostolska „Ecclesia in Europa”, Kraków 2003, 38.
 
41 INZN, s. 88.
 
42 Joannes Paulus II, Adhortatio Apostolica Postsynodalis, De vita consacrata eiusque missione in Ecclesia ac mundo „Vita consecrata” AAS 88 (1996), 377-486, n. 46.
 
43 INZN, s. 88: Jesteśmy głęboko przekonani, że – jako wspólnota braterska w Chrystusie, w komunii z innymi rodzinami życia konsekrowanego i ze świeckimi, we wspólnocie z Pasterzami – jesteśmy też wspólnotą gotową do rozesłania, aby – jako wysłannicy nowej wielkiej nadziei – krocząc śladami Chrystusa i ulegając Duchowi Świętemu, podjąć te wyżej nakreślone (i inne) wyzwania i świadczyć o uprzedzającej i bezinteresownej miłości Boga Ojca, rozpoznawać Chrystusa w najuboższych i Jemu służyć z wyobraźnią miłosierdzia, głosić Ewangelię, służyć życiu, szerzyć prawdę i być w dialogu ze wszystkimi.
     
 
strona: 1 2 3 4