Sobór ukazuje Maryję także jako typ i wzór Kościoła – pod względem wiary, miłości i zjednoczenia z Chrystusem. Maryja nadto – przypomina Sobór – jest typem matki i dziewicy. Nietrudno poprawnie uchwycić tę myśl, jeśli "bycie oblubienicą Chrystusa" rozumie się jako oddanie Mu się bez reszty w wiernej miłości. Taka miłość do Chrystusa zawsze owocuje zbawczo. Wyrasta z niej nowe życie dla wielu, czyli spełnia się duchowe macierzyństwo. Zakochani w Chrystusie chrześcijanie, czyli Kościół, zamieniają się w duchowe matki i duchowych ojców Kościoła. Odważne sięgnięcie po nowy język otwiera piękne możliwości wyrażania w niekonwencjonalny sposób trudnej prawdy o wewnętrznych związkach Matki Bożej z Kościołem.

 

 

Sobór ponownie zaskoczył mariologów, tym bardziej kaznodziejów maryjnych – wydobył z głębin słowa Bożego starotestamentową ideę, która już od dawna powinna wspierać chrześcijan w ich kontemplacji Pierwszej Chrześcijanki. Bóg w Starym Testamencie coraz jaśniej ujawnia postać Matki Odkupiciela. Zajmuje ona pierwsze miejsce wśród "Reszty Izraela", pokornych i ubogich Pana, którzy całkowicie "stawiają" na Boga i tylko od Niego oczekują ratunku. Czy można wskazać kogoś, kto radykalniej niż Ona zawierzył Panu? Szkoda, że ta idea była dotąd nieobecna w naszej eklezjologii. Osłania bowiem przed niszczącymi tajfunami triumfalizmu: Kościół przed triumfalizmem kościelnym, wyznanie – przed triumfalizmem wyznaniowym, wiernych przed poczuciem samowystarczalności i pewności siebie. Puste ręce wyciągnięte – z zaufaniem i błaganiem o wypełnienie – do Boga to prawda o człowieku i symbol najbardziej poprawnej antropologii.

 

Pozostaje niejaki problem dla duszpasterzy: jak ideę Maryi, Ubogiej Sługi Jahwe przenieść do naszych świątyń, na nasze ołtarze i do pobożności ludowej? Jak ją zharmonizować z berłami i koronami Maryi Królowej? Od Pisma Świętego poprzez historię pobożności i meandry ludzkiej psyche nie wiedzie do nich prosta droga...

  

 

Nic dziwnego, że dziewczęta, panie i damy czują szczególną solidarność z tą Dziewczyną, Narzeczoną, Matką, Wdową i Panią. Jednak zbyt radykalne przyporządkowanie Maryi do kobiet ograniczałoby Jej rolę. Jeśli bowiem Maryja jest wzorem otwarcia się na Ducha – to i dla kobiet, i dla mężczyzn; jeśli jest wzorem radykalnego zaangażowania się w sprawę Jezusa – to dla nas wszystkich; jeśli przykładem uczy wiary i posłuszeństwa – to każdy może się od Niej uczyć i Ją naśladować. Przykład Matki Pana jest tak uniwersalny, że nie można go ograniczać do piękniejszej połowy ludzkiego rodu.

 

 

Każda epoka, także każda kultura ma własny ideał kobiety. Ideał kobiety wpisuje się w ideał Maryi, ale także odwrotnie – ideał Maryi wpływał na uznawany ideał kobiety. Jeszcze do niedawna opiewaliśmy Maryję niewinną, cichą i pokorną i taką duszpasterze ukazywali wiernym jako wzór. Taki też funkcjonował stereotyp pobożnej chrześcijanki. Ameryka Południowa, żyjąca ideami wyzwolenia, odkryła Maryję rewolucjonistkę. Szalenie do gustu przypada Matka Boża Latynosom, kiedy śpiewa swoją pieśń o Bogu, który bogaczów z niczym puścił, a wywyższył pokornych. Wolą Maryję – Niewiastę dzielną i mocną, która staje po naszej stronie. O maryjnej cichości i pokorze niech misjonarz nie mówi tym ludziom!

 

 

Po pierwsze, c a ł ą,  a więc jako i Matkę, i Dziewicę, i Wdowę, i Matkę niesprawiedliwie zamordowanego, i przymusową Emigrantkę, i Gospodynię, i praktyczną Panią na weselu, wrażliwą na zwyczajne biedy, i odważnie spieszącą z ofiarną pomocą macierzyństwu, i Ubogą Jahwe, i wywyższoną jak żadna, i nie rozumiejącą, i rozważającą, i pytającą, i uważną na Ducha, i wielką Charyzmatyczkę, i cichą, i dzielną, i służebnicę, i Panią... Po drugie, odważnie akcentować to, o co wołają znaki czasu. Przez nie przecież przemawia Pan, dając nam je jako przedziwny instrument interpretacji słowa Bożego.

 

 

Jeśli nie można uciec od tego okrutnie konkretnego pytania... Niepohamowanej pogoni za "więcej mieć" i "więcej użyć" Maryja przeciwstawia "więcej być" i "piękniej być". Człowiekowi zmęczonemu zniewoleniem ukazuje kobietę w pełni wolną, wielki znak wyzwolenia; egoistom otwiera oczy na piękno bycia dla innych; kobiecemu domatorstwu mówi: "Jesteś nieodzowna także poza domem!"; kobiecemu społecznikostwu – "Macierzyństwo i budowanie świętej rodziny także dla ciebie obmyślił Bóg!"

 

Dla Maryi zawsze najważniejszy jest Jezus oraz Jego życie w Kościele i świecie, macierzyńska służba życiu po środku tamtego wszechogarniającego powołania. Taką też drogą podąża wielokształtne posługiwanie (diakonia) kobiet samotnych. Na odkrycie i dowartościowanie oczekuje "trzecia" droga, powołanie do życia "w świecie" w samotności, bez wstępowania na drogę małżeństwa czy stanu duchownego.

 

Maryja dla kobiet dzisiaj to także Maryja – kobieta wielkich decyzji. To naprawdę zdumiewające: nastolatka z jakiegoś palestyńskiego Garwolina podejmuje dialog z Bogiem, prawdopodobnie najważniejszy dialog dziejów i świata. Nie tylko prowadzi ten dialog, ale także podejmuje decyzję i to jak niesłychanie doniosłą decyzję! Czcicielki Matki Bożej, również te w Polsce, otrzymały w Maryi żywy i wiecznie aktualny apel o odważne branie w swoje ręce wielkich spraw nieba i ziemi, czasu i nad-czasu, również Kościoła – "po maryjnemu".