DRUKUJ
 
Leszek Kapusta CSsR
Emigracja sprawdzianem wiary
Kwartalnik Homo Dei
 


Wielu, wyjeżdżając, ma już załatwione miejsce pracy czy studiowania. Ci szybko włączają się w miejscowe środowisko, pracując na odpowiedzialnych stanowiskach i rozsławiając imię Polski. Szybko znajdują też kościół, gdzie odprawia się Msze w ojczystym języku. Uczestniczą w nich regularnie, angażują się w grupach parafialnych i, jeśli mają już rodziny, przywożą swoje dzieci nie tylko na Eucharystię, ale także na katechezę i naukę języka polskiego. Z tych ludzi można być dumnym – to wierni Polacy, katolicy i patrioci.

Wielu jednak przyjeżdża „w ciemno”, z plecakiem na ramionach, często gubiąc się całkowicie. Ci przeżywają różne problemy, np.:

Utratę wartości osobistych – koczują, gdzie się da, w parkach czy w domach dla bezdomnych. Z braku pracy kradną i oszukują, by jakoś przeżyć. Handlują narkotykami lub oddają się prostytucji. Zapominają całkowicie o wartościach, które wynieśli z domu rodzinnego.

Utratę wartości katolickich – zapominają o wierze wyniesionej z rodziny i parafii. Najczęściej powtarzającym się grzechem jest: „Nie modlę się i nie chodzę na Msze w niedzielę”. Pokazują się w kościele tylko wtedy, gdy potrzebują zaświadczenia do chrztu, na kurs przedmałżeński czy chcą omówić sprawę pogrzebu kogoś z rodziny.

Pracując od kilku lat w Kopenhadze, wraz z siostrami służebniczkami dębickimi, które od czterdziestu lat z wielkim poświęceniem służą tutejszej Polonii, cieszymy się tymi rodakami, którzy aktywnie włączają się w życie Kościoła w naszej parafii, przy której prowadzę duszpasterstwo Polskiej Misji Katolickiej.

Tutaj znajdują dla siebie schronienie na czas rozłąki z najbliższymi. Martwi nas jednak los pozostałych rodaków, którzy mieszkając w stolicy Danii lub w jej okolicach, nie znajdują drogi do kościoła, a przecież jest on także ich domem. Według statystyk duńskich w Kopenhadze i okolicach mieszka od 12 do 15 tys. Polaków, a w całej Danii jest ich ponoć około 35 tys.

W niedzielnych Mszach w Kopenhadze uczestniczy jednak tylko około tysiąca rodaków; to 10% polskiej emigracji. (To mniej więcej taki sam odsetek jak u duńskich katolików). Można zapytać: gdzie są pozostali? Czy Dzień Pański na emigracji nie zobowiązuje do uczestnictwa we Mszy niedzielnej? W ojczyźnie zapewne większość z nich chodziła do kościoła, ale ile była warta ich wiara, skoro w innym miejscu się z nich ulotniła? Dlatego uważam, że emigracja jest wielkim sprawdzianem naszej wiary i patriotyzmu. Polonia w Królestwie Duńskim jest bardzo złożona. Są to:

– potomkowie pierwszej emigracji, zwanej „buraczaną” (XIX w.),
– emigranci powojenni, 
– emigranci z okresu Solidarności oraz 
– z ostatnich lat, z czasów otwartych granic Europy.
 
O ile ci dawni emigranci są wierni Bogu i Kościołowi katolickiemu, to najnowsza emigracja bardzo często jest zagubiona, skoncentrowana tylko na pracy czy studiach, zaniedbuje praktyki religijne i ulega wpływom miejscowej ludności wyznania protestanckiego. Czasem mówią wprost: „Jak jestem w Polsce, to chodzę do kościoła, ale tu w Danii ludzie nie chodzą, więc i ja nie chodzę. W niedzielę odpoczywam lub pracuję, bo lepiej płacą”.
 
A co z miłością do ojczyzny? Dawna emigracja i ci, co przyjeżdżają do pracy czy na studia oficjalnie, nie wstydzą się swojej przynależności do Polski. Gorzej jest z tymi rodakami, którzy przyjeżdżają bez zabezpieczenia oraz pewności znalezienia mieszkania i pracy i liczą na szczęście. Często ci ludzie, zranieni utratą pracy w ojczyźnie i przymusową emigracją, żyją w wielkim bólu czy wręcz w nienawiści do wszystkiego co polskie.
 
Odżegnują się od wszystkiego, co mogłoby im przypominać ojczyznę, od mowy polskiej, związków z rodakami na obczyźnie czy od włączania się we wspólnotę katolicką. Są rozgoryczeni tym, co przeżyli w źle rządzonej ojczyźnie, i chcą rozpocząć nowe życie bez względu na to, ile by ich to kosztowało. Jednym się to udaje, inni lądują „na śmietniku”.

Skutki emigracji

Gdy pytam Polaków o to, czy opłacało im się wyjechać za granicę, wielu podkreśla, że tak, bo polepszyła się ich sytuacja materialna, poznali wielu ciekawych ludzi i zwiedzili interesujące miejsca, zdobyli dobre wykształcenie, nauczyli się obcego język i ubogacili się nowym doświadczeniem w spotkaniu z inną kulturą. A więc pobyt na emigracji to nie samo zło.

Wiara i polskie tradycje chrześcijańskie, wynoszone z ojczyzny, oraz wspólnota rodaków na emigracji były zawsze niezawodnym wsparciem i pomocą w zachowaniu godnej postawy w nowym kraju i środowisku. Zwracał na to uwagę papież Jan Paweł II w swoich przemówieniach podczas spotkań z Polakami na emigracji, mówiąc, że człowiek świadomy swej tożsamości płynącej z wiary, z chrześcijańskiej kultury ojców i dziadów zachowa swą godność, znajdzie poszanowanie w innych i będzie pełnowartościowym członkiem społeczeństwa, w którym wypadło mu żyć (przemówienie w Niemczech, 16 XI 1980).
 
strona: 1 2 3 4