W ten głęboko zakłócony porządek wkracza Pan swoją miłością miłosierną. Nie może człowiek zniszczyć zamysłu Bożego. Zbawczy zamysł, który Pan Bóg miał, nieodmiennie trwa. Człowiek wprowadził nieład, zasłaniając sobą Boga, stając pomiędzy drugim człowiekiem a Bogiem. Diabłu się zdawało, że zwyciężył. bo zburzył porządek Boży, bo człowiek stanął w miejscu Pana Boga. To tak wyglądało. A tymczasem Pan Bóg, miłujący, pochyla się nad człowiekiem i szanując jego wolę, akceptuje powstałą sytuację, ale akceptuje, naprawiając ją w przedziwny sposób. Ojciec niebieski posyła swojego Syna, który staje się człowiekiem i – jako Bóg – staje się jedynym pośrednikiem pomiędzy Ojcem i ludźmi. Nie ma innej drogi do Ojca, jak tylko przez Syna, Boga-człowieka [25]. Pan Bóg rozwiązuje więc problem grzechu po Bożemu. Owszem, między człowiekiem i Ojcem Niebieskim będzie stał człowiek, ale ten Człowiek jest Jednorodzonym Synem Ojca i bratem wszystkich innych ludzi, których czyni przybranymi dziećmi Ojca.

 

Syn Boży, który stał się człowiekiem, dokonuje odkupienia przez Krzyż. Ustanawia swój Kościół, wspólnotę wierzących, w której dzięki sakramentom tajemnica zbawienia trwa i jest ciągle udzielana ludziom wszystkich czasów i wszędzie. Tak zostaje naprawiony zaburzony przez grzech. Naprawienie zaburzonego ładu dokonuje się właśnie w porządku sakramentalnym. W tym porządku człowiek nie zasłania Boga, ale przeciwnie, daje Boga drugiemu człowiekowi. Przecież sakramenty – to święte obrzędy, dokonywane przez człowieka względem człowieka, w których to obrzędach sam Bóg daje się człowiekowi. Kościół żyje rzeczywistością sakramentalną. Każdy sakrament czerpie łaski z krzyża Pana Jezusa i każdy –z siedmiu sakramentów – udziela na swój sposób człowiekowi jakiejś szczególnej łaski ze skarbca wszystkich łask wysłużonych przez Chrystusa na krzyżu. Każdy sakrament wyznacza też człowiekowi zadanie do spełnienia w Bożym planie zbawienia.

 

W tę rzeczywistość sakramentalną zostaje wprowadzone małżeństwo. Jakie więc są te łaski, które są udzielane małżeństwu ze skarbca Krzyża, jakie są zadania?

 

 

Pierwsza łaska płynie z motywu, dla którego Chrystus naprawił zaburzony ład Boży. Chrystus mówi: Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich [26]. Małżonkowie nie oddają wprawdzie życia za siebie, ale oddają je sobie wzajemnie [27]. To wzajemne oddanie powinno płynąć z miłości. W naszej polskiej tradycji uczestnictwo w Bożej miłości przez małżeństwo jest podkreślone przez ślubowanie małżeńskie składane podczas obrzędów zawierania małżeństwa: ślubuję Ci miłość, oświadczają sobie w uroczysty sposób małżonkowie. Prawdziwa miłość małżeńska włącza się w miłość Bożą i kierowana jest oraz doznaje wzbogacenia przez odkupieńczą moc Chrystusa i zbawczą działalność Kościoła, aby skutecznie prowadzić małżonków do Boga oraz wspierać ich i otuchy im dodawać we wzniosłym zadaniu ojca i matki [28]. Ślub jest aktem cnoty religii i w ścisłym znaczeniu może być składany tylko Bogu. Zawierając małżeństwo ślub składa mąż na ręce żony, która przyjmuje go w imieniu Boga, ślub składa żona na ręce męża, który przyjmuje go w imieniu Boga. Ta rota ślubowania ujawnia niezwykłe religijne dostojeństwo małżeństwa. Z darem tej miłości małżonkowie otrzymują zadanie ujawniania przed wszystkimi tej miłości, którą Bóg świat umiłował [29]. Tak więc pierwszą łaską płynącą z Krzyża, która zostaje udzielona małżonkom, jest miłość rozumiana jako troska o prawdziwe i pełne drugiego człowieka.

 

 

Chrystus umiera na Krzyżu, aby obdarzyć ludzi jednością, którą utracili w wyniku odwrócenia się od Boga: Aby wszyscy stanowili jedno, jak ty, Ojcze we mnie, a ja w tobie, aby i oni stanowili jedno w nas, aby świat uwierzył, żeś ty mnie posłał [30]. Oto więc druga łaska związana z małżeństwem i drugie jego zadanie: łaska jedności we wspólnocie małżeńskiej i zadanie świadczenia przed ludźmi, że jedność, wyrażająca się w wierności, jest między ludźmi możliwa, że można ją budować.

 

 

Trzecia łaska sakramentu małżeństwa i trzecie zadanie – to powiązanie uczestnictwa w stwórczej wszechmocy Boga, jakim jest z ustanowienia Bożego zadanie przekazywania życia potomstwu, z dziełem wychowania w wielkich sprawach Bożych. Zadanie przekazywanie życia jest elementem świętości wszelkiego małżeństwa. Małżeństwo chrześcijan, będące sakramentem, jest powiązane z tajemnicą Krzyża, od której nieodłączna jest rzeczywistość wezwania do wiary w zbawczą miłość Najwyższego. Słowa Chrystusa wskazują na wezwanie wszystkich do wiary w dokonane przez Niego na krzyżu zbawienie: Potrzeba, by wywyższono Syna Człowieczego, aby każdy kto w Niego wierzy miał życie wieczne [31] i: Ja, gdy zostanę nad ziemię wywyższony, przyciągnę wszystkich do siebie [32]. Rodzice, żyjący w sakramentalnym małżeństwie, przez wychowanie stają się dla dzieci pierwszymi zwiastunami wiary [33]. To oni uczestniczą w dziele prowadzenia dzieci do wiary w Chrystusa ukrzyżowanego i zmartwychwstałego, dającego zbawienie. Jest to więc zadanie wychowania do wiary.

 

 

Porządek sakramentów jest, jak powiedzieliśmy, środkiem, który Pan Jezus ustanowił, aby uobecniać swoje zbawcze dzieło i umożliwiać wszystkim korzystanie z jego owoców. Sakramenty są więc drogą naprawy zburzonego przez grzech ładu. W wyniku grzechu powstaje hierarchia między ludźmi, pycha żywota panująca w sercach ludzkich prowadzi do tego, że władza, wszelka władza, wiąże się z pokusą deptania godności człowieka. Jakże gorzko brzmią te słowa Chrystusa: Wiecie, że władcy narodów uciskają je, a wielcy dają im odczuć swą władzę [34]. Pan Jezus jednak, będąc sam królem [35] naprawia porządek odniesień międzyludzkich przez wskazanie drogi służby: Kto by chciał stać się wielkim, niech będzie waszym sługą. A kto by chciał być pierwszym między wami, niech będzie niewolnikiem waszym. Na wzór Syna Człowieczego, który nie przyszedł, aby mu służono, lecz aby służyć i dać swoje życie na okup za wielu [36]. Ta postawa służby powinna być postawą współmałżonków. Zaleca to św. Paweł w 1. Liście do Koryntian: poddani bądźcie sobie wzajemnie w bojaźni Chrystusowej [37]. Mężowie, we wspólnym pożyciu liczcie się rozumnie ze słabszym ciałem kobiecym; darzcie żony czcią jako te, które są razem z wami dziedzicami łaski; [38] żona niechaj się odnosi ze czcią do swojego męża [39]. Ta postawa wzajemnej służby uwidacznia się w szczególny sposób, gdy któryś z małżonków zostanie dotknięty chorobą. W tej więzi miłości uczestniczą dzieci.

 

Tak więc społecznym skutkiem grzechu pierworodnego jest wyniesienie się człowieka nad człowieka: człowiek staje nad człowiekiem, człowiek stawia drugiego człowieka nad sobą. Wszystkim nam są znane dramatyczne skutki tego stanu rzeczy. Naprawa, której dokonuje Syn Boży stając się człowiekiem, polega z jednej strony na podjęciu i ukazaniu nam drogi uniżenia, jako drogi naprawy [40] a z drugiej strony na udzielaniu człowiekowi Ducha Świętego, który przez swoje dary, m.in. męstwa i bojaźni Bożej, oraz obdarzenie nas swym owocem: miłością, radością, pokojem, cierpliwością, uprzejmością, dobrocią, wiernością, łagodnością i opanowaniem [41] usprawnia nas do pójścia za Chrystusem tą drogą. Największy z was niech będzie waszym sługą. Kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony [42]. Chrystus umywa nogi swoim uczniom, co czynił tylko niewolnik albo matka dzieciom [43]. Taka jest Boża ścieżka naprawy. I tylko na takiej drodze można rozumieć przywrócenie ładu.

 

Gdybyśmy zastanowili się nad źródłem cierpień, doświadczanych przez ludzi żyjących w małżeństwie, to chyba najczęściej płyną one stąd, że człowiek albo zawierał małżeństwo z myślą o sobie albo w tym małżeństwie ulega iluzji, że da się budować wspólnotę, myśląc o sobie. Tymczasem miłość nie może szukać swego [44]. W dokumentach II Soboru Watykańskiego znajdujemy zdanie, do którego często wraca papież Jan Paweł II: Człowiek... nie może odnaleźć się w pełni inaczej jak tylko poprzez bezinteresowny dar z siebie samego [45]. Taka jest prawda: człowiek zostaje wezwany przez Pana Boga do tego, żeby przekroczył niejako siebie samego, ma żyć dla innego człowieka, ma żyć dla Boga. Wtedy jest naprawdę sobą.

 

Wniknęliśmy nieco w tajemnicę sakramentalności małżeństwa. Sakramenty są drogą naprawy porządku zburzonego przez grzech pierwszych ludzi. Należą do planu zbawczego, a zbawienie jest naprawą. We Mszy św. na Boże Narodzenie odmawia się modlitwę, która mówi: Boże, który cudownie godność ludzkiej natury ustanowiłeś, a jeszcze cudowniej naprawiłeś... Do tej cudownej naprawy należy również sakrament małżeństwa. Syn Boży daje nam przykład, jak mamy działać w odnowionym przez niego porządku: Dałem wam przykład, abyście i wy tak czynili, jak ja wam uczyniłem [46]. Chrystus służy drugiemu człowiekowi. Nie szuka siebie. Obdarowuje drugiego człowieka sobą w trosce o jego dobro. Taka też jest droga sakramentalnego małżeństwa: obdarowanie drugiej osoby sobą, przez Boga i w Nim. Niszcząca człowieka okrutna rzeczywistość grzechu, zostaje zbawiona. Zbawienie jest jednak warunkowe. Człowiek zjednoczony z Chrystusem przez chrzest, ma być świadkiem zbawienia, dokonanego przez Jezusa z miłosiernej miłości Bożej. Człowiek zostaje powołany przyjęcia ofiarowanego mu zbawienia: do naśladowania Boga, do uczestnictwa w Jego świętości [48]. Świętość jest jednak wezwaniem do współdziałania jest nam proponowana jako zadanie. I o tym małżonkowie obdarowani łaską sakramentu małżeństwa powinni pamiętać.

 

 

fot. szinaki wedding 
Pixabay (cc)

 

[25] Patrz Ewangelia wg św. Jana 14,6

[26] Ewangelia wg św. Jana 15,13

[27] Małżeństwo stwarza zgoda stron między osobami... Zgoda małżeńska jest aktem woli, którym mężczyzna i kobieta w nieodwołalnym przymierzu wzajemnie się sobie oddają i przyjmują w celu stworzenia małżeństwa. (Kodeks Prawa Kanonicznego po, kanon 1057)

[28] Sobór Watykański II, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym, Gaudium et spes, nr 49

[29] J.w., nr 41

[30] Ewangelia wg św. Jana 17,21

[31] Ewangelia wg św. Jana 3,14-15

[32] Ewangelia wg św. Jana 12,32

[33] Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium, nr 11

[34] Ewangelia wg św. Mateusza 20,24

[35] Patrz Ewangelia wg św. Mateusza 27,11; wg św. Marka 15,2: wg św. Łukasza 23,3 i wg św. Jana 18,33

[36] Ewangelia wg św. Mateusza 20,24

[37] List do Efezjan 5,21

[38] 1. List św. Piotra 3,7

[39] List do Efezjan 5,33

[40] Patrz tzw. hymn o ogołoceniu Chrystusa (kenozie) w Liście do Filipian 2,5-11, zwłaszcza wiersze 6-8

[41] Patrz List do Galatów 5,22

[42] Ewangelia wg św. Mateusza 23,11-12

[43] Patrz Ewangelia wg św. Jana 13,4-5

[44] Patrz 1 List do Koryntian 13, 5

[45] Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym, nr 24.

[46] Ewangelia wg św. Jana 13,15.