DRUKUJ
 
dr Arletta Bolesta, mgr Juliusz Kola
Dowody w procesie kanonicznym
materiał własny
 


Zeznania świadków

Zbliżonym do oświadczeń stron środkiem dowodowym są zeznania świadków (od kan. 1547 do kan. 1573 KPK). Wiele reguł odnośnie przesłuchania jest wspólnych, ale istnieją też pewne różnice.
Sądy czasem stawiają pewne wymagania, co do ilości świadków (3-4), ale najważniejsza jest ich jakość, czyli prawdomówność i znajomość faktów. Świadków proponują strony, najczęściej z pośród osób bliskich sobie (rodzina, bliscy znajomi, sąsiedzi), ale również spośród bliskich drugiej strony, co znacznie zwiększa obiektywne spojrzenie na sprawę. Strony najczęściej proponują świadków w skardze powodowej, przeważnie przez wskazanie ich imienia i nazwiska, związku ze stroną (ojciec, kuzynka, kolega), adresu faktycznego zamieszkania, parafii, oraz okoliczności na którą mają zeznawać. Z propozycją świadków łączy się obowiązek, w praktyce rzadko stosowany, wskazania na jakie okoliczności świadek ma zostać przepytany. Należy jednak zwrócić uwagę, iż w rzeczywistości jest to bardzo cenne uprawnienie dla strony, gdyż sąd przesłuchując świadka, często według schematu, może nie zadać świadkowi jakiegoś istotnego pytania, a świadkowie, mimo iż mają taką możliwość, przy końcu przesłuchania przeważnie nie chcą nic dodawać. Przy wskazywaniu więc świadków warto zwrócić sądowi uwagę, o co winien zapytać, ewentualnie można przedstawić przed przesłuchaniem pewne kwestie czy nawet gotowe pytania przesłuchującemu sędziemu.

Sąd praktycznie nie ma możliwości zmuszenia nikogo do składania zeznań, dlatego to strona powinna nakłonić wskazane przez siebie osoby do stawienia się w sądzie i jak najdokładniejszego odpowiadania na wszystkie pytania. Częste jest wzywanie na przesłuchanie w jednym dniu dwóch lub trzech świadków, jeśli jest to uzasadnione okolicznościami (np. rodzice i rodzeństwo strony, albo zaprzyjaźnione małżeństwo), naturalnie świadkowie przesłuchiwani są również jak strony oddzielnie.

Świadkami nie są strony, a ponadto istnieją jeszcze inne grupy osób, które nie mogą nimi być, np. księża, co do informacji uzyskanych z racji sprawowania spowiedzi, lekarze, adwokaci. Oprócz kodeksowych ograniczeń istnieją także zwyczajowe, a mianowicie sądy raczej nie przesłuchują potomstwa stron, nawet gdy jest już dorosłe, a także proboszczów.

Świadkowie dzielą się z sądem swoją wiedzą, niezależnie od tego czy pochodzi ona z własnych obserwacji, z tytułu wykonywanych obowiązków, rozmów ze stroną, czy z jeszcze innego źródła. Sam sposób przesłuchania świadków i protokołowania jest analogiczny do przesłuchania stron.

W swojej praktyce radzimy stronom, aby zaproponowała ona sądowi takich świadków, którzy potwierdzą to, co napisane jest szczegółowo w pozwie bądź w odpowiedzi na niego, którzy mogą też wnieść coś nowego do sprawy.

Dokumenty jako dowody

Dokumenty jako dowody w procesie, to inaczej niż w życiu wszystko, co jest nośnikiem jakiejś myśli, a więc nie tylko pisma na papierze z pieczątką i podpisem, ale również listy, pamiętniki, sms-y, e-maile, fotografie, zapisy na dyskach itp. Są one najczęściej dołączane już do skargi powodowej. Na temat tego środka dowodowego czytamy od kan. 1539 do kan. 1546 KPK.

Dzieli się je na dokumenty publiczne i prywatne. Dokumenty publiczne mogą być kościelne lub cywilne.

Znaczenie dokumentów

Z dokumentów kościelnych największe znaczenie dowodowe w procesie mają protokoły badań przedślubnych, choć występują również inne: metryki, świadectwa ślubu czy zaświadczenia o uczestnictwie w naukach przedślubnych.

 

 
strona: 1 2 3 4 5 6