DRUKUJ
 
Mateusz Pindelski SP
Kościół w domu
eSPe
 


Kościół w domu

Określenie "domowy kościół" oznacza dom, w którym gromadzili się pierwsi chrześcijanie na sprawowanie liturgii i na wspólny posiłek; podkreśla ono fakt, że rodzina jest podstawową komórką Kościoła.

Pewnego dnia, wychodząc z domu, powiedziałem do rodziców: Idę do kościoła. Po chwili jednak pomyślałem sobie, że powinienem raczej powiedzieć: Wychodzę z kościoła, ponieważ jak każda chrześcijańska rodzina, tak i moja jest kościołem, i to  przynajmniej z trzech powodów…

1. Jako obraz Trójcy Świętej. Oczywiście nie należy obrazu rozumieć dosłownie i porównywać własnego taty do Boga Ojca, a mamy do Ducha Świętego. Rodzina jest znakiem Boga trójjedynego, ponieważ jej członkowie, tak przecież różni między sobą (czasami wręcz "nieodpowiedni" dla siebie) żyją zjednoczeni w miłości, wierności, w przekazywaniu i otrzymywaniu życia, ponieważ wspierają się wzajemnie i darzą się przyjaźnią. Ponadto każda z Osób Boskich obdarowała rodzinę czymś charakterystycznym. Bóg Ojciec zaprasza małżonków do współpracy w dziele stworzenia, powierzając ich poświęceniu i roztropności dar nowego życia. Jezus Chrystus, który przyszedł na świat w ludzkiej rodzinie, sprawia, że każda para zawierająca Sakrament Małżeństwa staje się widzialnym znakiem Jego miłości i obecności w świecie. On też, jako Głowa Kościoła, chce, abyśmy przyjmowali wiarę i wzrastali w niej w środowisku rodzinnym. Duch Święty, który jest siłą i przewodnikiem rodziny chrześcijańskiej, sprawia, że staje się ona zaczątkiem Królestwa Bożego na ziemi, o ile żyje w radości, pokoju, cierpliwości, uprzejmości, dobroci, łagodności, opanowaniu…

2. Jako miejsce uświęcenia i kultu. Każdy chrześcijanin jest w pewien sposób kapłanem z racji przyjętego Chrztu i Bierzmowania, ale ci, którzy zawierają małżeństwo, stają się oprócz tego kapłanami ogniska domowego, to znaczy, że pośredniczą w uświęceniu siebie i pozostałych członków rodziny oraz przewodniczą kultowi oddawanemu wspólnie Bogu. Rodzina jest powołana do przeżywania z wiarą codziennych zdarzeń i do stania się w ten sposób szkołą życia chrześcijańskiego przede wszystkim dla dzieci, ale również dla innych, którzy wiary jeszcze nie przyjęli lub ją zagubili. Cztery są tajemnice, wokół których powinno się koncentrować życie rodziny chrześcijańskiej: dzieło stworzenia, zawarcie przez Boga Przymierza z ludźmi, odkupienie przez Krzyż i powołanie do bycia znakiem Boga w świecie.

Liturgia i modlitwa kościoła domowego ma wiele różnych form począwszy od znaku krzyża na czole dzieci wychodzących do szkoły, przez błogosławienie posiłku aż po odmawianie Liturgii Godzin. Dom rodzinny jest miejscem, w którym kontynuuje się przeżywanie roku liturgicznego: przy wigilijnym stole, niosąc pokarmy do poświęcenia w Wielką Sobotę, czy wręczając prezenty w dzień św. Mikołaja. Również ważne wydarzenia rodzinne znajdują swój wyraz w liturgii domowej (stąd na przykład zwyczaj błogosławienia narzeczonych przed ślubem). Niezmiernie ważne jest, żeby rodzice i dzieci nie tylko wspólnie się modlili, ale również wspólnie przyjmowali sakramenty święte (idąc razem na Mszę świętą i przystępując do Komunii czy przepraszając się nawzajem przed pójściem do spowiedzi).

Chrześcijanie mogą nie tylko przyjmować sakramenty święte w kościele, ale także w pewien sposób sprawować je w domu rodzinnym. Odnosi się to szczególnie do Eucharystii i do sakramentu  pokuty. Dokonuje się to, gdy w duchu wiary i uwielbienia członkowie rodziny umieją ofiarować Bogu całą rzeczywistość, w której żyją oraz gdy poprzez wzajemne wybaczanie sobie win stają się zalążkiem pojednania w świecie.

Cechą charakterystyczną modlitwy rodzinnej jest to, że gromadzi ona osoby złączone intymną więzią małżeństwa i rodzicielstwa; na tym polega jej szczególna moc. Konkretne praktyki modlitewne tworzą klimat, w którym możliwe jest doświadczenie domu rodzinnego jako znaku obecności Boga i w którym trudności, jakie niesie z sobą życie ukazują się w nowej perspektywie.

3. Jako wspólnota oddana ewangelizacji. Rodzina chrześcijańska jest niezastąpiona w misji głoszenia Ewangelii, ponieważ do wielu obszarów życia społecznego może dotrzeć tylko ona. Rodzina świadczy o Bogu przede wszystkim codziennym życiem w jedności, wierności i miłości; a w niektórych wypadkach dzieleniem się doświadczeniem życiowym, udzielaniem rady, pociechą. Misję ewangelizacyjną powinni spełniać poszczególni członkowie rodziny wobec siebie, a razem wobec innych; w rodzinie wielopokoleniowej takie świadectwo staje się szczególnie bogate i przekonujące.

Wiele jest konkretnych sposobów, przy pomocy których rodzina może realizować swoją misję. Oto niektóre, wymieniane w nauczaniu Kościoła: na pierwszym miejscu otwartość, szacunek i gotowość do służby w samej rodzinie i wobec obcych (szczególnie najbardziej opuszczonych), która przejawia się najczęściej w gościnności; a w miarę możności: adopcja dzieci, opieka nad starszymi, pomoc (duchowa i materialna) wchodzącym w dorosłe życie, towarzyszenie narzeczonym, wspieranie rodzin zagrożonych materialnie lub moralnie czy wreszcie wkład w szkolnictwo i w katechizację.

Owego dnia, gdy wracałem do domu, spontanicznie przyszły mi na myśl słowa powitania: Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus, obecny w Kościele i w jego najmniejszej komórce - w moim domu.
 
Mateusz Pindelski SP

Powyższy artykuł opiera się w dużej mierze na adhortacji apostolskiej Ojca świętego Jana Pawła II Familiaris consortio (1981) poświęconej rodzinie.