Cud

Wiele znaków i cudów działo się wśród
ludu przez ręce Apostołów
(Dz 5,12)

Oto ciekawe dane statystyczne: 31 procent tekstu Ewangelii św. Marka zajmuje narracja o cudach Jezusa (209 wersów na 666), a odsetek ten wzrasta aż do 47, jeśli skupimy się wyłącznie na działalności publicznej Chrystusa. Obecność cudownych wydarzeń widoczna jest w całej Biblii jako znak bezpośredniej interwencji Bożej w świecie stworzonym i w historii. Oczywiście w wielu sytuacjach - pomyślmy na przykład o przejściu Izraela przez Morze Czerwone (por. Wj 14-15) - mamy prawdopodobnie do czynienia ze starożytną wizją, która dostrzega bezpośrednie działanie Boga nawet w zjawiskach naturalnych (we wspomnianym przypadku wyjścia z Egiptu chodzi zapewne o naturalny rytm przypływów i odpływów).

Kiedy indziej występuje tendencja do postrzegania choroby jako dzieła demona, a zatem do późniejszego redukowania pewnych cudów do egzorcyzmów. Faktem jest jednak, że - zwłaszcza w historii Jezusa - cud jest rzeczywistością niepodlegającą dyskusji, uznaną nawet przez Jego przeciwników (Mk 6,22-30). Jest wiele terminów, którymi Ewangelie określają zdarzenia wykraczające poza prawa naturalne: térrata, czyli "cuda", które zadziwiają (takie jest znaczenie łacińskiego słowa miraculum, które zakłada "podziw, osłupienie"), ale są to przede wszystkim dynámeis (119 razy), czyli akty mocy Bożej, która przejawia się w Chrystusie, erga - "dzieła" transcendentne i seméia, czyli "znaki" (77 razy).

Właśnie ten ostatni termin, drogi szczególnie Janowi, wskazuje na prawdziwą funkcję cudu, który ma być nie tyle aktem spektakularnym, promującym, magicznym, reklamowym (Jezus często dokonuje cudów z dala od tłumów, napominając tych, którzy ich doświadczyli, by nie propagowali wieści o nich), ile raczej przesłaniem. Dla Ewangelistów cuda Jezusa są znakiem Jego Boskości lub opisem Jego tajemnicy Pana i Zbawiciela; są wyrazem zbawienia i odkupienia, właśnie "znakiem", czyli wskazaniem na wyższy i transcendentny sens, a nie na samo uzdrowienie czy sensacyjność czynu.

Z tego powodu Ewangeliści są raczej wstrzemięźliwi - w porównaniu z innymi, ludowymi opowieściami o cudach - w opowiadaniu o tym, "co się wydarzyło", a bardziej dbają o wskazywanie "co oznacza" jakiś gest Jezusa. Chodzi o ukazanie wewnętrznego tajemniczego wymiaru tego wydarzenia w jego funkcji wybawiania od zła, wyrażając - powiedzmy to w skrócie i symbolicznie - całe dzieło Chrystusa w Jego zwycięstwie nad złem i szatanem i równoległe z nim nastanie królestwa Bożego.

Z pewnością analiza historyczna może zarejestrować nienormalne zjawisko i próbować poświadczyć autentyczność tego faktu; niemniej nigdy nie będzie mogła stwierdzić jego "cudownej" wartości. Należy to do sfery teologicznej i do doświadczenia wiary i nie ma na celu nakłaniać do uwierzenia, lecz uczynić skutecznym akt przylgnięcia do Pana wszechświata i historii. Celem cudu nie jest afirmacja jakiejś religii czy osoby, ale osobiste nawrócenie, wiara i wyzwolenie od zła.