Uczniowie oglądają różne programy, filmy o tematyce dla dorosłych do późnych godzin nocnych. Pytani, czy rodzice o tym wiedzą, często odpowiadają, iż rodzice już śpią. Co w takim razie powinna zrobić szkoła i nauczyciele, by dbać o bezpieczeństwo uczniów? Pokazywać, jak rozsądnie korzystać z udogodnień cywilizacyjnych, by były pomocne, a nie stały się naszym uzależnieniem i pochłaniaczem czasu. Wskazywać, iż nikt i nic nie zastąpi spotkania z drugim człowiekiem, rówieśnikiem. Przedstawiać wyniki badań naukowych, co dzieje się z naszym ciałem, kiedy nie chodzimy spać o określonej porze. Pokazywać, co można ciekawego zrobić przy pomocy komputera, tablicy interaktywnej. Niech dzieci eksperymentują pod naszym nadzorem. Nie mówmy, że coś jest złe, tylko i wyłącznie zabraniając. Tłumaczmy i wskazujmy alternatywy.

 

 

Nadwaga, otyłość, niski poziom aktywności fizycznej, bierne spędzanie czasu wolnego (najczęściej przed komputerem) to tylko niektóre zagrożenia zdrowotne mogące zaszkodzić naszym dzieciom. Mimo akcji profilaktycznych propagujących konieczność zjadania pierwszego i drugiego śniadania, ciągle słyszymy od dzieci, a nawet rodziców, że nie będą zmuszać swoich pociech do jedzenia. Dzieci nie znają owoców, warzyw, zdrowych przekąsek. Zdarza się, że podczas zajęć organizowanych przez szkołę uczniowie nie wiedzą, jak obrać kiwi czy pomarańczę. Niektóre dzieci jadają głównie pakowane rogaliki, chrupki, chipsy czy cukierki. Takie odżywianie coraz częściej prowadzi do otyłości, zagrożeń zdrowotnych, ale również społecznych i emocjonalnych.

 

Kiedyś byłam świadkiem rozmowy kilku czteroletnich dziewczynek o imprezie urodzinowej jednej z nich. Zapytałam, czy wszystkie wybierają się na imprezę. Jedna z nich odpowiedziała: na urodziny zaproszone zostały tylko szczupłe dziewczynki. Jak widać, podział na „chudych” i „grubych” zaczyna się już bardzo wcześnie. Dzieciom nie chce się ruszać. Do szkoły przyjeżdżają i odjeżdżają samochodami bądź autobusami. W domach zwykle siedzą lub leżą przed tabletem, grają w gry w telefonie komórkowym. Jak przekonać rodziców, by nie pisali zwolnień z WF-u z powodu lekkiego kataru czy „przemęczenia”? Może zasugerować uczniom „przerwy w ruchu” - niech tańczą, ćwiczą aerobik, skaczą na skakance, grają w gry ruchowe. Można także wspólnie przyrządzać sałatki owocowe, warzywne, lekkie przekąski, ciekawe kanapki. Najlepiej uczymy się przez działanie.

 

 

Dzieci zostały wchłonięte przez świat mody. Podczas zajęć pedagogicznych w najmłodszych klasach dowiaduję się, co obecnie jest „na topie”. Przerabialiśmy już Hello Kitty, Kucyki Ponny, które każda dziewczynka musiała mieć. Obecnie prym wiedzie Monster High czyli postacie inspirowane filmowymi potworami i fantastyką grozy. To wręcz wyznacznik „bycia kimś” w oczach koleżanek, jeśli ma się tę lalkę i wszystkie akcesoria z upiornymi zdjęciami. Plecaki, piórniki, kredki, ołówki, zeszyty, pościel, ubranie, to tylko niektóre możliwości. Dziewczynki licytują się między sobą, kto ma ich więcej: Ja odkładam sobie pieniążki, żeby kupić tę lalkę. Muszę nazbierać 80 złotych. Ja dostanę pościel z Monster High od babci i dziadka na urodziny. Mamusia kupiła mi ostatnio cały zestaw, powiedziałam jej, że tylko ja w klasie do tej pory nie miałam. Czy rzeczywiście tylko ta jedna dziewczynka nie miała nic z Monster High? Okazuje się, że nie. W klasie znajdują się osoby, które nie zabierały głosu. Zapytane w indywidualnej rozmowie, dlaczego milczały, odpowiadają: ja też chciałam mieć coś z Monster, ale nie mam pieniążków. Moja mamusia powiedziała, że te lalki wcale nie są takie fajne i ona woli mi kupić coś innego. Inne dziewczynki czasami się ze mnie śmieją, że tylko ja nie mam…

 

Poczucie bezpieczeństwa psychicznego jest dla dziecka bardzo ważne, bo dzięki niemu chodzi do szkoły z przyjemnością. Jeśli zauważymy, że wśród naszych uczniów w klasie pojawia się rywalizacja, wyśmiewanie, wytykanie, odrzucanie i narzucanie negatywnych wzorców, musimy zająć stanowisko. Rozmawiajmy z rodzicami, tłumaczmy, że prędzej czy później każde dziecko może stać się ofiarą mody. Na początku każdego roku szkolnego podczas spotkania z rodzicami staram się im tłumaczyć, że szkoła nie jest miejscem na rewię mody, próbuję również ukazywać negatywne skutki bawienia się zabawkami, które przypominają wampiry z filmów dla dorosłych, zasypiające zamiast w łóżkach - w trumnie.

 

____________________________________

Bibliografia:

 

Cudak H., Dysfunkcja emocjonalna w środowisku rodzinnym, [w:] H. Marzec, M. Pindera (red.): Problemy rodziny na początku trzeciego tysiąclecia. T. 1, Piotrków Trybunalski 2007.

https://www.men.gov.pl Działania szkoły na rzecz zdrowia i bezpieczeństwa uczniów.

Jordan M., Rodzinne bariery socjalizacji nieletnich. Kraków 2003.

Kacprzak L., Bezpieczeństwo osobiste uczniów i poczucie jego – integralnym obowiązkiem szkoły i nauczycieli, [w:] Edukacja dla bezpieczeństwa – w rodzinie, szkole i pracy, pod red. A. Zduniak, M. Kryłowicz, Warszawa – Poznań 2004.

Mazur J., Szkoła i jej otoczenie jako siedlisko i obszar oddziaływań profilaktycznych, [w:] Edukacja dla bezpieczeństwa – w rodzinie, szkole i pracy, A. Zduniak, M. Kryłowicz (red.), Warszawa – Poznań 2004.

 

[5] H. Cudak: Dysfunkcja emocjonalna w środowisku rodzinnym, [w:] H. Marzec, M. Pindera (red.): Problemy rodziny na początku trzeciego tysiąclecia. T. 1, Piotrków Trybunalski 2007, s.26.