logo
Czwartek, 28 marca 2024
Szukaj w
 
Posłuchaj Radyjka
kanał czerwony
kanał zielony
 
 

 Gorzkie Żale, biala szata symbol szyderstwa. Dlaczego?
Autor: wyszywaczek wredny (---.net.pulawy.pl)
Data:   2018-03-08 14:54

W Gorzkich żalach (chyba kilka razy) wraca motyw ubrania Jezusa na biało, co ma być powodem do drwin, np: "Jezu, w białą szatę szydersko, na większy pośmiech i hańbę ubrany," albo "dla białej szaty, którą był odziany, głupim nazwany."

Oczywiście nie jest to motyw biblijny. Więc jaki? Ktoś wie?

 Re: Gorzkie Żale, biala szata symbol szyderstwa. Dlaczego?
Autor: Robson (---.static.chello.pl)
Data:   2018-03-09 10:51

Jest biblijny :) Trochę musiałem przy tym poguglać, bo we współczesnych tłumaczeniach jest inne słowo, ale ustaliłem że w strój głupca i szaleńca ubrał Jezusa Herod.

"Wówczas wzgardził Nim Herod wraz ze swoją strażą; na pośmiewisko kazał ubrać Go w lśniący płaszcz i odesłał do Piłata." (Ew. Łukasza 23:11)

 Re: Gorzkie Żale, biala szata symbol szyderstwa. Dlaczego?
Autor: Mateusz (31.42.19.---)
Data:   2018-03-09 12:56

Biała szata nie jest symbolem szyderstwa. Była ona raczej kojarzona z wysoką pozycją społeczną - na przykład rzymscy oficjele pod togami nosili właśnie białe, nie kremowe, brązowe, czy inne tuniki. Odzianie Pana Jezusa w szatę takiego koloru miało symbolizować Jego znaczenie jako Króla - w co oni, jakżeby inaczej, nie wierzyli. Poza tym wszyscy wiemy, co działo się potem: Pan Jezus ubrany już w białe szaty był bity, wyszydzany i opluwany. Tak nie traktuje się nikogo, o kim powiedzielibyśmy, że jest ważny, prawda? Tu jednak chodziło o kontrast, z jednej strony szata, z drugiej takie traktowanie.

Ostateczny dowód na to, że biała szata nie ma nic wspólnego z wyszydzeniem osoby per se masz w Biblii: w Apokalipsie jest mowa o niezliczonej grupie świętych, odzianych właśnie w białe szaty (Ap 7,9). Skoro jednak opisani tam ludzie stali przed Bogiem odziani w rzekomy "symbol szyderstwa", to kto chciał się z nich natrząsać? Odpowiedź: nikt, to skojarzenie bycia ubranym na biało z upokorzeniem jest po prostu nadinterpretacją, jeśli chce się je rozszerzać na inne osoby - bo tylko wtedy z jednostkowego przypadku stałoby się symbolem.

 Re: Gorzkie Żale, biala szata symbol szyderstwa. Dlaczego?
Autor: Robson (---.static.chello.pl)
Data:   2018-03-09 14:22

@Mateusz:

Ciekawe by było sprawdzić, jak w oryginalnych językach opisano szatę Jezusa na górze Tabor a jak tą, w którą Herod Go ubrał na pośmiewisko. Znalazłem, że w Biblii Wujka Łk 23:11 przełożono na:

"A wzgardził nim Herod z wojskiem swojem i naigrał obleczonego w szatę BIAŁĄ i odesłał do Piłata."

Stąd zapewnie w Gorzkich Żalach wzięła się szydercza biała szata, a nie jak w Biblii Tysiąclecia: "lśniący płaszcz".

Biblia Gdańska, wciąż "biała szata":
"Ale wzgardziwszy nim Herod z żołnierstwem swem i naśmiawszy się z niego, oblekł go w szatę białą i odesłał go zaś do Piłata."

 Re: Gorzkie Żale, biala szata symbol szyderstwa. Dlaczego?
Autor: Robson (---.static.chello.pl)
Data:   2018-03-09 15:44

Jak się uprę, to już muszę dojść :) W tekście interlinerarnym podanym na:

http://www.scripture4all.org/OnlineInterlinear/NTpdf/luk9.pdf
http://www.scripture4all.org/OnlineInterlinear/NTpdf/luk23.pdf

* biała szata na górze Tabor u Łukasza (9:29) jest "leukos" i rzeczywiście oznacza biel jako kolor (jak się kojarzy z białymi krwinkami czyli leukocytami to słusznie)
* natomiast szyderczy płaszcz od Piłata jest "lampran", co bardziej się odnosi do czasownika "błyszczeć" a na inne język angielski jest przekładane na "lśniąca" albo "wspaniała" -- czyli pewnie chodzi bardziej o przepych, niż o kolor.

A grzebiąc dalej (ale to już moje gdybanie) odnalazłem, że słowem pokrewnym jest "Lapmpri" potoczne określenie święta Wielkanocy (czyli Paschy). Czyżby więc Łukaszowi mogło chodzić o to, że lubujący się w luksusach Herod Antypas ubrał Jezusa w jedną z bogatch szat, w których wraz z dworem świętował Paschę? Takie potraktowanie sponiewieranego więźnia faktycznie byłoby mocno szydercze, a jednocześnie: jakże wymowne w kontekście Jego ofiary...

Szata się nie pojawia później: pewne była zbyt cenna, żeby pozwolić w niej Jezusowi odejść.

 Re: Gorzkie Żale, biala szata symbol szyderstwa. Dlaczego?
Autor: wyszywaczek wredny (---.net.pulawy.pl)
Data:   2018-03-09 20:20

Dzięki. Chyba chodziło o Wujka istotnie, Gorzkie Żale są z 1707 roku jakoś.

A swoją drogą, opłacało się takie drogie ciuchy pokrwawić? :P

 Re: Gorzkie Żale, biala szata symbol szyderstwa. Dlaczego?
Autor: Robson (---.internetdsl.tpnet.pl)
Data:   2018-03-09 21:15

Ten epizod jest wspomniany tylko u Łukasza, ale jak się poskłada go z pozostałymi Ewangelistami to pokazuje, że Piłat jak tylko się dało próbował się wymigać odpowiedzialności za kłopotliwego więźnia (przed którym ostrzegała go żona na podstawie snów) najpierw odsyłając go do nielubianego Heroda (a gdy ten również postąpił wbrew Sanhedrynowi nawet się zaprzyjaźnili), potem wydał na okrutne biczowanie i pokazał ubiczowanego ("Ecce homo!") licząc, że to wystarczy do uspokojenia żadnego krwi tłumu, a ostatecznie ugiął się dopiero pod groźbą donosu do Cezara. Z tego wszystkiego razem wynika, że Jezus zjawił się u Heroda jeszcze przed biczowaniem, w swoich własnych wciąż jeszcze nie przesiąkniętych krwią szatach; mógł nosić jedynie ślady bicia pięściami przez strażników świątynnych (niewiele w porównaniu z czekającą Go wkrótce straszną kaźnią).

 Re: Gorzkie Żale, biala szata symbol szyderstwa. Dlaczego?
Autor: wyszywaczek wredny (---.net.pulawy.pl)
Data:   2018-03-10 07:02

ta, i po Ogrójcu, gdzie już się trochę pokrwawił. Jednak.

 Re: Gorzkie Żale, biala szata symbol szyderstwa. Dlaczego?
Autor: Robson (---.static.chello.pl)
Data:   2018-03-12 15:41

Zapamiętałem z "Dzienniczka" św. Faustyny pouczenie Jezusa po tym, jak zamiast ciężkich umartwień matka przełożona poleciła jej godzinę rozważań męki Jezusa -- że jedna godzina rozważań Jego męki więcej znaczy niż jakiekolwiek posty i umartwienia. Z jednej więc strony: dociekanie ile On wykrwawił się w Ogrójcu a ile później może się wydawać trochę trywialne i niestosowne wobec duchowej strony Męki Pańskiej (niektórzy na podstawie śladów z Całunu Turyńskiego próbują nawet policzyć ile uderzeń batem mógł dostać), bardzo przypomina postawę św. Tomasza, który musiał pomacać rany Jezusa... może nie na tym powinno polegać właściwe rozważanie Męki Pańskiej? Uważam przeciwnie: nawet przez takie wydawałoby się nieistotne szczegóły Pan Jezus może stać się nam bliższy. Przez bliskość z Jezusem w ludzkiej naturze Jego uczniowie też dochodzili do prawy o Jego boskości; nawet po zmartwychwstaniu podkreślali że "jedliśmy i piliśmy z Nim".

Z Bogiem,
R.

 Re: Gorzkie Żale, biala szata symbol szyderstwa. Dlaczego?
Autor: wyszywaczek wredny (---.net.pulawy.pl)
Data:   2018-03-12 17:37

Chyba się nie rozumiemy. Nie piszę w kontekście rozważań ani praktyk pobożnościowych, tylko w wymiarze praktycznym. Po co na skrwawionego Jezusa było wkładać drogie białe szaty? Tak brzmi pytanie (z punktu widzenia baby systematycznie i mozolnie dopierającej krew z różnych tkanin), a nie o (niewątpliwe i niekwestionowane) pożytki z rozważania Męki, jeśli ktoś ją akurat rozważa. Ale to nie w tym temacie.

 Odpowiedz na tę wiadomość
 Twoje imię:
 Adres e-mail:
 Temat:
 Przepisz kod z obrazka: