logo
Czwartek, 28 marca 2024 r.
imieniny:
Anieli, Kasrota, Soni, Guntrama, Aleksandra, Jana – wyślij kartkę
Szukaj w
 
Posłuchaj Radyjka
kanał czerwony
kanał zielony
 
 

Facebook
 
Drukuj
A
A
A
 
ks. Waldemar Chrostowski
Ja jestem Żydem z Tarsu
Idziemy
 


Urodzony w Tarsie

W Dziejach Apostolskich trzykrotnie pojawia się informacja, że św. Paweł urodził się w mieście Tars. Pierwszy raz znajdujemy ją w tekście przedstawiającym okoliczności jego nawrócenia w drodze do Damaszku, a mianowicie w poleceniu, jakie usłyszał Ananiasz, by udać się na ulicę Prostą i zapytać o Szawła z Tarsu, bo właśnie się modli (Dz 9,11). Drugi raz miejsce swojego urodzenia podaje sam Paweł, zwracając się po aresztowaniu do trybuna, od którego zależały jego dalsze losy: Ja jestem Żydem z Tarsu, obywatelem znacznego miasta w Cylicji (21,39). Wkrótce potem tak samo przedstawia się rodakom zgromadzonym na terenie świątyni jerozolimskiej, którzy byli świadkami jego pojmania: Ja jestem Żydem urodzonym w Tarsie w Cylicji (22,3).

Tars był jednym z głównych miast Cylicji, krainy na południu Azji Mniejszej, dzisiejszej Turcji. Położony na równinie, w pobliżu rzeki Cydnus (tureckie Tarsus Suyu), jest niejako wciśnięty między Morze Śródziemne i wysokie pasmo gór Taurus, około 20 km od wybrzeża i 50 km od gór. Dzieje miasta sięgają czasów przedhistorycznych, a w dokumentach hetyckich datowanych na połowę II tysiąclecia przed Chr. jest ono wzmiankowane pod nazwą Tarša. W następnych wiekach cały region przechodził z rąk do rąk: rządzili tutaj Asyryjczycy, Persowie i Macedończycy, a pod koniec ery przedchrześcijańskiej, na przełomie III i II w. przed Chr., zawładnęła nim rządząca w Antiochii nad Orontesem syryjska dynastia Seleucydów. W 67. r. przed Chr., podczas zwycięskiej wyprawy Pompejusza, terytorium zaanektowali Rzymianie. Niedługo potem cesarz Marek Antoniusz (82-30 przed Chr.) przyznał Tarsowi status miasta wolnego i niezależność. W latach 52-50 rządy w Cylicji sprawował słynny orator Cyceron, zostawiając po sobie trwałą i życzliwą pamięć.

Złoty wiek

Na przełomie ery przechrześcijańskiej i chrześcijańskiej Tars przeżywał swój "złoty wiek". Chętnie osiedlali się w nim przybysze z różnych stron Azji Mniejszej, Mezopotamii i Bliskiego Wschodu. Okolica słynęła z żyznej gleby i rozległych upraw lnu, więc pewnie tu późniejszy apostoł nauczył się  wyrabiania namiotów, co na pewnym etapie stało się ważnym źródłem jego utrzymania.

W Tarsie krzyżowały się drogi łączące Mezopotamię z Efezem, położonym na zachodnim wybrzeżu Azji Mniejszej oraz Syrię i Palestynę, a nawet Egipt, ze środkową Anatolią oraz Europą, Morzem Czarnym i Kaukazem. Zręcznie wykorzystywano dogodne położenie nad rzeką, budując port, do którego przybywały statki płynące wzdłuż wybrzeży Morza Śródziemnego. W 41 r. przed Chr. w Tarsie odbyło się opisane przez Plutarcha, a potem przez Szekspira, legendarne spotkanie Antoniusza z Kleopatrą, która przybyła jako Wenus, płynąc od morza w górę rzeki. Tars był szeroko znany ze swoich szkół filozoficznych i retorycznych. Stąd wywodzili się słynni w świecie starożytnym stoicy, a także słynny rzeźbiarz Atenodoros oraz Nestor.
Nie potrafimy dokładnie ustalić, kiedy w te strony dotarli pierwsi Żydzi. Najstarsze osadnictwo mogło sięgać nawet deportacji asyryjskich z Królestwa Izraela pod koniec VIII w, przed Chrystusem, natomiast niemal pewne jest osadnictwo podczas wygnania babilońskiego (586-539 przed. Chr.). Przemieszczaniu się ludności sprzyjał następnie okres perski (539-333), a potem hellenistyczny (333-63 przed Chr.). Gdy rządy we wschodnim basenie Morza Śródziemnego przejęli Rzymianie, wspólnota żydowska w Cylicji była już liczebnie znacząca, prężna i dobrze zorganizowana.

Młodszy od Jezusa

Chłopiec otrzymał po narodzeniu imię Szaul, spolszczone jako Saul lub częściej jako Szaweł. Z najbardziej prawdopodobnych szacunków wynika, że urodził się między 7 a 10 r. po Chr. Mając na względzie błąd, który w VI w. popełnił Dionizy Mały, ustalając początek ery chrześcijańskiej na około 4-6 lat przed urodzeniem Jezusa Chrystusa, trzeba przyjąć, że Paweł był młodszy od Jezusa o kilkanaście lat. W 36 r., kilka lat po śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa, ci, którzy kamienowali Szczepana, złożyli swe szaty u stóp młodzieńca, zwanego Szawłem (Dz 7,58). Wyznaczając Rok św. Pawła, upamiętniający 2000. rocznicę jego narodzin, na lata 2008-2009, Benedykt XVI przychylił się do poglądu, że Szaweł był młodszy od Jezusa o około 12-15 lat.

W Tarsie zachowało się kilka starożytnych pamiątek. Najbardziej znane są pozostałości bramy rzymskiej, nazywanej Bramą Kleopatry albo Bramą św. Pawła, wzniesionej z materiałów pozyskanych ze starszych budowli. Pielgrzymi i turyści licznie  odwiedzają tzw. studnię św. Pawła w dawnej żydowskiej dzielnicy miasta. Na uwagę zasługuje też ormiański kościół pod wezwaniem św. Piotra, datowany na drugą połowę I tysiąclecia, który w XV w. został zamieniony na meczet, a obecnie pełni rolę muzeum.

ks. Waldemar Chrostowski

 
Zobacz także
s. M. U Kłusek SAC
A zabijany czas broni się, przypomina gdzieś wewnątrz człowieka, że powinien być inaczej wykorzystany, dopomina się o swoje poczuciem, że to nie ma sensu, że ta praca to same nudy, że nie warto, ale trudno! Innej pracy nie ma, jutro trzeba będzie znowu jechać do "roboty"...
 
Lech Kosowski
W ostatnich latach można zaobserwować wzrost zainteresowania studiami teologicznymi u kobiet. Na Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie i Katolickim Uniwersytecie Lubelskim z roku na rok zwiększa się liczba studentek na tym kierunku. Od stuleci funkcjonowało, a w niektórych kulturach nadal trwa przekonanie, że teologia jest nauką przeznaczoną tylko dla mężczyzn. To mężczyźni stanowią przytłaczającą większość, jeśli chodzi o liczbę teologów czy też myślicieli. Jednym z największych wyróżnień, przyznawanych pośmiertnie przez Kościół, jest uznanie jakiegoś świętego za doktora Kościoła...
 
Fr. Justin
Od kiedy Watykan posiada flagę i co ona symbolizuje?
 

___________________

 reklama
Działanie dobrych i złych duchów
Działanie dobrych i złych duchów
Krzysztof Wons SDS