- Aborcja, Eutanazja
- Biblia
- Bóg, wiara, rozum
- Cierpienie, Chorzy
- Cuda
- Czaty
- Dekalog
- Dogmaty
- Duch Święty
- Duchowość
- F.A.Q.
- Filozofia
- Grzech
- Historia Kościoła
- Inne religie
- Jezus Chrystus
- Katechezy
- Kościół
- Maryja
- Misje
- Modlitwa
- Moralność
- Muzyka, kultura, sztuka
- Nawrócenie
- Powołanie
- Prawo kościelne
- Rodzina, Małżeństwo
- Rozważania, opowiadania
- Sakramenty
- Seksualność
- Sekty, okultyzm
- Sens życia
- Spowiedź święta
- Szatan, piekło
- Świadectwa
- Świat wokół nas
- Święci, Świątobliwi
- Tradycje, Liturgia
- Wywiady
- Życie wieczne
A
A
A
Anna Lis
Kapłan i kobieta w relacji osobowej
Jan Paweł II zwraca uwagę, aby we współczesnym świecie przywrócić kobiecie należny jej szacunek i miejsce w społeczeństwie (por. FC 23). Jest to istotne zadanie również dla kapłanów, aby bez żadnej frustracji przedstawiali godność osobową kobiety i piękno jej powołania, które może być tak różnorodnie realizowane, głównie jednak jako służba w duchu miłości.
„Zarówno termin «służba» jak również termin «dialog» czerpią swą treść z Chrystusa”[41]. Toteż kapłan, który zatraca Chrystusa w swoim życiu, także wówczas, kiedy centrum jego życia stanowi człowiek (zwłaszcza kobieta), system lub ideologia, a nie Chrystus, wówczas zaczyna służyć bożkom, a nie Bogu Ucieleśnionemu w Jezusie Chrystusie.
Podejmowany temat relacji kapłan–kobieta nie został dostatecznie wyczerpany. Dokonaliśmy jedynie wglądu w publikacje Profesorów KUL pod kątem relacji zachodzących pomiędzy kapłanem i kobietą. Rzeczywistość ludzka, wzajemne relacje i odniesienia są tak bogate, że nie sposób zamknąć ich w naukowych dociekaniach. Zawsze pozostaną pytania bez odpowiedzi, lub pytania nie zadane. Człowiek będzie do końca tajemnicą, którą zna jedynie Chrystus.
Reasumując myśli zawarte w niniejszym artykule widzimy, że potrzebna jest postawa jak najbardziej naturalna we wzajemnych relacjach, wolna od pruderii, stereotypów i uprzedzeń. „Dla czystych wszystko jest czyste, dla skalanych zaś i niewiernych nie ma nic czystego lecz duch ich i sumienie są zbrukane” (Tt 1,15).
Anna Lis
Przypisy
1 - Refleksje zawarte w artykule są wynikiem badań przeprowadzonych w związku z pracą magisterską pt. Relacja kapłan-kobieta w świetle wybranej literatury teologiczno–psychologicznej Profesorów KUL po Soborze Watykańskim II (Lublin 1998), napisanej pod kierunkiem o. prof. dr. hab. A. J. Nowaka OFM. Artykuł ukazał się w: RT, Lublin 1999, z. 5, Kapłan i kobieta w relacji osobowej. Poszerzona wersja pracy została wydana w Rybniku 2000 pt. Kapłan i kobieta, ss.64.
2 - W. Granat, Ku człowiekowi i Bogu w Chrystusie. Zarys dogmatyki katolickiej, t. 1, Lublin 1972, s. 364.
3 - Tamże, s. 365.
4 - Tamże, s. 366.
5 - Tamże, przypis 62.
6 - Cyt. za: A. J. Nowak, Osobowość sakramentalna, Lublin 1997, s. 46.
7 - Por. tenże, Ślub czystości czy konsekracja ciała?, [w:] Ku szczęściu bez z oszustwa (seria „Homo meditans”, t. 18), red. J. Misiurek, A. J. Nowak, W. Słomka, Lublin 1997, s. 155.
8 - Por. tenże, Osobowość sakramentalna, dz. cyt., s. 45.
9 - Por. Z. Płużek, Czynniki psychologiczne prowadzące do miłości dojrzałej, „Quaestiones selectae”, III 4(1996), s. 81-83.
10 - Por. A. J. Nowak, Sumienie miejscem doświadczenia miłości i grzechu, [w:] Miłość większa niż grzech, red. A. J. Nowak, W. Słomka (seria „Homo meditans”, t. 12), Lublin 1996, s.111-112, przypis 40.
11 - J. Pastuszka, Psychologia ogólna, Lublin 1961, s. 267.
12 - Por. J. Misiurek, Wielki mistyczki Kościoła, Lublin 1996, s. 24-30.
13 - Por. tenże, Kapłan — zagrożenie czy szansa?, Lublin 1992, s. 27.
14 - Odejście kapłana jest wielką raną dla Kościoła, wywołuje ogromne zgorszenie i jest osobistym dramatem dwojga ludzi i ich rodzin. Dlatego jeżeli zdarzy się kapłanowi i kobiecie (kobieta jest również odpowiedzialna za Kościół, gdyż większą winę zwykło się przypisywać kapłanowi) zdradzić Kościół święty nie jest rozwiązaniem trwanie w grzechu, ale szukanie pomocy w sakramencie Bożego miłosierdzia a nie odchodzenie od Kościoła, pogłębianie rany i mnożenie grzechów.
15 - Por. Z. Płużek, art. cyt. s. 83.
16 - A. J. Nowak, Kobieta. Miłość. Życie, Wrocław 1995, s. 22.
17 - Tenże, Homo novus, „Przegląd Uniwersytecki” 9(1997) nr 1, s. 19.
18 - Por. F. Drączkowski, Miłość syntezą chrześcijaństwa, Lublin 1991, wyd. 2, s. 23, 106- 107.
19 - Por. W. Słomka, Oblicza kapłańskiej miłości, [w:] Kapłan pośród ludu kapłańskiego (seria „Homo meditans”, t. 14), red. W. Słomka, J. Misiurek, Lublin 1993, s. 40.
20 - Por. J. Pastuszka, dz. cyt., s. 288-327.
21 - Por. A. Jagiełło, Życie uczuciowe człowieka, [w:] Psychologia dla teologów, red. J. Makselon, Kraków 1995, s. 81-83.
22 - Nowy człowiek, jakim powinien być każdy kapłan wprowadza w relacje międzyludzkie, nowe wartości, nowe przesłanie (Nowego Testamentu), nowy model zachowania. Dlatego wszelkie przejawy wulgaryzacji życia, brak taktu, kpiny i niestosowne żarty po prostu nie powinny mieć miejsca w życiu kapłana. — por. PDV 43.
23 - A. J. Nowak OFM, Kobieta–kapłanem?, Lublin 1993, s. 19.
24 - Por. Z. Płużek, art. cyt. s. 82.
25 - Por. A. J. Nowak, Sumienie miejscem doświadczenia miłości i grzechu, art. cyt., przypis 40. Rozgrzeszenie musi odbywać się zgodnie ze wskazaniami Kodeksu Prawa Kanonicznego kan. 959-991. Kapłan jest stróżem miłości i prawa Bożego.
26 - Por. S. Mojek, Kapłan Chrystusa — ojcem duchownym w posłudze ludowi Bożemu, [w:] Kapłan pośród ludu kapłańskiego, dz. cyt., s. 100–101.
27 - Por. M. Braun-Gałkowska, Duszpasterskie aspekty psychologii kobiet, [w:] Wybrane zagadnienia z psychologii pastoralnej, red. Z. Chlewiński, Lublin 1989, s. 126-131.
28 - Por. tamże, s. 131.
29 - Por. A. J. Nowak, Wolność, manipulacja, kierownictwo, Wrocław 1992, s. 21.
30 - Por. tenże, Posłuszeństwo Kościołowi świętemu fundamentem formacji kapłańskiej w świetle Jana Pawła II Posynodalnej Adhortacji Apostolskiej „Pastores dabo vobis”, „Roczniki Teologiczne” 42(1995) z. 5, s. 54 i 58.
31 - Nikotynizm jest przedstawiany jako uzależnienie obok narkomanii, alkoholizmu, lekomanii i innych. — por. Cz. Cekiera, Psychologiczne i duszpasterskie aspekty narkomanii, [w:] Wybrane zagadnienia z psychologii pastoralnej, dz. cyt., s. 135-136.
32 - Żaden z seminarzystów nie będzie w stanie uwolnić się z uzależnienia, jeżeli będzie miał zgodę i akceptację przełożonych. Gorszą bowiem rzeczą od samego uzależnienia jest społeczna akceptacja patologii i uznanie jej za normę. Człowiek nie widzi wtedy potrzeby wyzwalania się. Zatem regulamin seminaryjny czy klasztorny powinien być zdrowym elementem formacji przyszłego kapłana, który wie, gdzie jest norma a gdzie patologia. Chodzi tu nie tylko o znajomość intelektualną, ale pewną sprawność, która znajdzie swe odzwierciedlenie w życiu kapłana. — por. Z. Płużek, art. cyt., s. 81.
33 - Por. A. J. Nowak, Relacje interpersonalne w środowisku seminaryjnym, „Roczniki Teologiczne” 38–39(1991–1992) z. 5, s. 56.
34 - A. J. Nowak, Dojrzałość chrześcijańska w życiu kapłańskim, Lublin 1990, s. 6.
35 - Dlatego kobieta nie może powiedzieć, że nie jest współodpowiedzialna za pokusy przed jakimi stanie kapłan, jeżeli na przykład jej strój jest zbyt wyzywający.
36 - Por. S. Wyszyński, Kromka chleba, Poznań 1975, s. 68.
37 - Por. A. J. Nowak, Dojrzałość chrześcijańska w życiu kapłańskim, dz. cyt., s. 29.
38 - Por. tamże, s. 29.
39 - Por. tenże, Kobieta. Miłość. Życie, dz. cyt., s. 17.
40 - Por. tamże, s. 20.
41 - Tenże, Wolność, manipulacja, kierownictwo, dz. cyt., s. 19.
2 - W. Granat, Ku człowiekowi i Bogu w Chrystusie. Zarys dogmatyki katolickiej, t. 1, Lublin 1972, s. 364.
3 - Tamże, s. 365.
4 - Tamże, s. 366.
5 - Tamże, przypis 62.
6 - Cyt. za: A. J. Nowak, Osobowość sakramentalna, Lublin 1997, s. 46.
7 - Por. tenże, Ślub czystości czy konsekracja ciała?, [w:] Ku szczęściu bez z oszustwa (seria „Homo meditans”, t. 18), red. J. Misiurek, A. J. Nowak, W. Słomka, Lublin 1997, s. 155.
8 - Por. tenże, Osobowość sakramentalna, dz. cyt., s. 45.
9 - Por. Z. Płużek, Czynniki psychologiczne prowadzące do miłości dojrzałej, „Quaestiones selectae”, III 4(1996), s. 81-83.
10 - Por. A. J. Nowak, Sumienie miejscem doświadczenia miłości i grzechu, [w:] Miłość większa niż grzech, red. A. J. Nowak, W. Słomka (seria „Homo meditans”, t. 12), Lublin 1996, s.111-112, przypis 40.
11 - J. Pastuszka, Psychologia ogólna, Lublin 1961, s. 267.
12 - Por. J. Misiurek, Wielki mistyczki Kościoła, Lublin 1996, s. 24-30.
13 - Por. tenże, Kapłan — zagrożenie czy szansa?, Lublin 1992, s. 27.
14 - Odejście kapłana jest wielką raną dla Kościoła, wywołuje ogromne zgorszenie i jest osobistym dramatem dwojga ludzi i ich rodzin. Dlatego jeżeli zdarzy się kapłanowi i kobiecie (kobieta jest również odpowiedzialna za Kościół, gdyż większą winę zwykło się przypisywać kapłanowi) zdradzić Kościół święty nie jest rozwiązaniem trwanie w grzechu, ale szukanie pomocy w sakramencie Bożego miłosierdzia a nie odchodzenie od Kościoła, pogłębianie rany i mnożenie grzechów.
15 - Por. Z. Płużek, art. cyt. s. 83.
16 - A. J. Nowak, Kobieta. Miłość. Życie, Wrocław 1995, s. 22.
17 - Tenże, Homo novus, „Przegląd Uniwersytecki” 9(1997) nr 1, s. 19.
18 - Por. F. Drączkowski, Miłość syntezą chrześcijaństwa, Lublin 1991, wyd. 2, s. 23, 106- 107.
19 - Por. W. Słomka, Oblicza kapłańskiej miłości, [w:] Kapłan pośród ludu kapłańskiego (seria „Homo meditans”, t. 14), red. W. Słomka, J. Misiurek, Lublin 1993, s. 40.
20 - Por. J. Pastuszka, dz. cyt., s. 288-327.
21 - Por. A. Jagiełło, Życie uczuciowe człowieka, [w:] Psychologia dla teologów, red. J. Makselon, Kraków 1995, s. 81-83.
22 - Nowy człowiek, jakim powinien być każdy kapłan wprowadza w relacje międzyludzkie, nowe wartości, nowe przesłanie (Nowego Testamentu), nowy model zachowania. Dlatego wszelkie przejawy wulgaryzacji życia, brak taktu, kpiny i niestosowne żarty po prostu nie powinny mieć miejsca w życiu kapłana. — por. PDV 43.
23 - A. J. Nowak OFM, Kobieta–kapłanem?, Lublin 1993, s. 19.
24 - Por. Z. Płużek, art. cyt. s. 82.
25 - Por. A. J. Nowak, Sumienie miejscem doświadczenia miłości i grzechu, art. cyt., przypis 40. Rozgrzeszenie musi odbywać się zgodnie ze wskazaniami Kodeksu Prawa Kanonicznego kan. 959-991. Kapłan jest stróżem miłości i prawa Bożego.
26 - Por. S. Mojek, Kapłan Chrystusa — ojcem duchownym w posłudze ludowi Bożemu, [w:] Kapłan pośród ludu kapłańskiego, dz. cyt., s. 100–101.
27 - Por. M. Braun-Gałkowska, Duszpasterskie aspekty psychologii kobiet, [w:] Wybrane zagadnienia z psychologii pastoralnej, red. Z. Chlewiński, Lublin 1989, s. 126-131.
28 - Por. tamże, s. 131.
29 - Por. A. J. Nowak, Wolność, manipulacja, kierownictwo, Wrocław 1992, s. 21.
30 - Por. tenże, Posłuszeństwo Kościołowi świętemu fundamentem formacji kapłańskiej w świetle Jana Pawła II Posynodalnej Adhortacji Apostolskiej „Pastores dabo vobis”, „Roczniki Teologiczne” 42(1995) z. 5, s. 54 i 58.
31 - Nikotynizm jest przedstawiany jako uzależnienie obok narkomanii, alkoholizmu, lekomanii i innych. — por. Cz. Cekiera, Psychologiczne i duszpasterskie aspekty narkomanii, [w:] Wybrane zagadnienia z psychologii pastoralnej, dz. cyt., s. 135-136.
32 - Żaden z seminarzystów nie będzie w stanie uwolnić się z uzależnienia, jeżeli będzie miał zgodę i akceptację przełożonych. Gorszą bowiem rzeczą od samego uzależnienia jest społeczna akceptacja patologii i uznanie jej za normę. Człowiek nie widzi wtedy potrzeby wyzwalania się. Zatem regulamin seminaryjny czy klasztorny powinien być zdrowym elementem formacji przyszłego kapłana, który wie, gdzie jest norma a gdzie patologia. Chodzi tu nie tylko o znajomość intelektualną, ale pewną sprawność, która znajdzie swe odzwierciedlenie w życiu kapłana. — por. Z. Płużek, art. cyt., s. 81.
33 - Por. A. J. Nowak, Relacje interpersonalne w środowisku seminaryjnym, „Roczniki Teologiczne” 38–39(1991–1992) z. 5, s. 56.
34 - A. J. Nowak, Dojrzałość chrześcijańska w życiu kapłańskim, Lublin 1990, s. 6.
35 - Dlatego kobieta nie może powiedzieć, że nie jest współodpowiedzialna za pokusy przed jakimi stanie kapłan, jeżeli na przykład jej strój jest zbyt wyzywający.
36 - Por. S. Wyszyński, Kromka chleba, Poznań 1975, s. 68.
37 - Por. A. J. Nowak, Dojrzałość chrześcijańska w życiu kapłańskim, dz. cyt., s. 29.
38 - Por. tamże, s. 29.
39 - Por. tenże, Kobieta. Miłość. Życie, dz. cyt., s. 17.
40 - Por. tamże, s. 20.
41 - Tenże, Wolność, manipulacja, kierownictwo, dz. cyt., s. 19.
Zobacz także
Jacek Stojanowski
Bardzo często nie mogę wyjść ze zdumienia po rozmowie z niektórymi moimi znajomymi. Widzę ich co tydzień w kościele, chodzą na pielgrzymki, służą do Mszy świętej. Gdy jednak rozpoczynamy rozmowę na tematy natury, nazwijmy je, moralnej, to mamy malutki problem. No bo wiesz, Kościół ma takie przestarzałe, niedzisiejsze poglądy. Przecież Bóg kocha człowieka. Dlaczego więc miałby mu zabraniać tylu rzeczy? Że paru gości w sutannach uznało antykoncepcję za grzech nie znaczy jeszcze, że mają rację...
Jacek Stojanowski
Kochacie się, jesteście blisko siebie, ufacie sobie. Długie rozmowy, trzymanie się za ręce, nieśmiałe pocałunki. I nagle myśl o zachowaniu czystości aż do dnia ślubu. Czy przedmałżeńska wstrzemięźliwość ma sens? Czy można być szczęśliwym, odkładając decyzję o współżyciu na później?...
ks. Paweł Kłys
Pod koniec piątego roku nauki przychodzi czas całkowicie szczególny – przygotowania do przyjęcia pierwszych święceń, święceń diakonatu. Napisałem, że jest to szczególny czas. Na czym polega owa szczególność? Otóż wraz ze święceniami kleryk staje się już duchownym, zaczyna przynależeć do stanu duchowieństwa. To wielka radość i zaszczyt, ale także wiążące się z tym obowiązki i zadania. Dlatego też przygotowania również są istotne.
