Od roku 2017 prowadzony jest projekt renowacji i konserwacji krużganków klasztornych znajdujących się w Klasztorze Franciszkanów w Krakowie. 3-letni projekt generalnego remontu i pełnej konserwacji zaowocował konkretnymi zmianami.

Głównymi problemami z jakimi musieli zmierzyć się bracia mieszkający w klasztorze i osoby przygotowujące projekt renowacji krużganków były liczne tłuste zabrudzenia, ubytki i zarysowania na partiach ścian, zniszczenia i ubytki na elementach drewnianych, kamiennych, katastrofalny stan malowideł, złuszczona warstwa malarska, białe wysolenia, liczne rozwarstwienia i spękania, obrazy mocno zabrudzone, liczne otwory po drewnojadach, ubytki warstw malarskich, utłuczenia i zadrapania na całej powierzchni obrazów, zniszczona posadzka, utrudniająca poruszanie się, zwłaszcza osobom starszym i niepełnosprawnym oraz uniemożliwiająca realizację imprez kulturalnych, brak możliwości udostępniania zwiedzającym i dogrzania krużganków w okresie zimowym, z uwagi na ubytki w witrażach, temperatura wynosiła ok. +2 ̊C.

Prace konserwatorskie przy elementach wystroju i wyposażenia w krużgankach Klasztoru Franciszkanów w Krakowie objęły: renowację i konserwację wypraw gładkich ścian i sklepień ostrołukowych z ceglanymi żebrowaniami i detalami kamiennymi, polichromie ścienne, pełną konserwację portretów biskupów krakowskich – obrazy i obramienia, elementy kamienne: portale, epitafia, detale, parapety, wymianę posadzki kamiennej i renowację nakryw, uzupełnienie i renowację drewnianych i metalowych drzwi oraz krat.

Wykonano nowe zewnętrzne szklenie osłonowe witraży i ich pełną konserwację. Celem prac konserwatorskich we wnętrzu krużganków było przywrócenie pierwotnej estetyki wystroju z uwzględnieniem wpływu "patyny czasu". Wykonane prace zostały przeprowadzone z pełnym poszanowaniem oryginalnych dekoracji. Podstawowym, a zarazem nadrzędnym celem konserwacji, była interwencja powstrzymująca destrukcyjne czynniki wpływające na obiekt. Renowacja detali kamiennych, portali epitafiów, tablic pamiątkowych pozwoliła na uchronienie dalszej ich destrukcji.

Ze względu na zniszczenia dolnych partii niektórych ścian, zwłaszcza zachodniego skrzydła, wykonano osuszenie i dodatkową izolację wewnątrz i na zewnątrz obiektu od strony klasztornego wirydarza.

Równolegle z pracami wykonywanymi wewnątrz krużganków, prowadzone są prace renowacyjne elewacji wirydarza klasztornego, wraz z przygotowaniem nowych opasek odwadniających i okładzin z piaskowca.

Obecnie wykonywane są prace związane z montażem sieci WIFI i aplikacji, dzięki którym będzie można w łatwy sposób poruszać się po krużgankach i uzyskać informacje, na własnym smartfonie, o danym fragmencie obiektu. Dostępne będą również informacje na panelach /kioskach/ multimedialnych dostępne w 7 językach. Ostateczne zakończenie prac planowane jest na przełom kwietnia i maja 2020 roku.

Tak wielki projekt mógł zostać zrealizowany tylko dzięki współpracy wielu życzliwych nam osób pracujących w Urzędzie Miasta Krakowa, Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim, Małopolskim Urzędzie Marszałkowskim, Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim Konserwatora Zabytków. Nie sposób zapomnieć o tych, którzy współfinansują cały projekt – serdecznie dziękujemy: Społecznemu Komitetowi Odnowy Zabytków Krakowa, Funduszom Europejskim Małopolski, Gminie Miejskiej Kraków, Totalizatorowi Sportowemu, Fundacji Lotto, innym fundacjom, spółkom i wielu prywatnym darczyńcom, dzięki którym ten ogrom prac mógł zostać wykonany.

o. Łukasz Brachaczek

www.franciszkanie.pl