Ludzie generalnie przestają śpiewać i nie dotyczy to tylko śpiewu w kościele. Dziś mało kto kultywuje stare tradycje śpiewania w rodzinach czy w większych wspólnotach. Może zabrzmi to paradoksalnie, ale również środki techniczne mogą mieć nie zawsze korzystny wpływ na śpiew w kościele. Od paru lat przyglądam się działaniu mikrofonu, bez którego śpiew liturgiczny radził sobie przez całe wieki. Po kilkudziesięciu latach od wprowadzenia tego wynalazku warto zapytać, czy czegoś nie straciliśmy...

Zdarza się, że wierny uczeń Chrystusa ogłasza sobie i światu, że szuka Mistrza. I rzeczywiście, wszyscy widzą, że idzie coraz szybciej, przyspiesza. Wkrótce jednak okazuje się, że jest człowiekiem zapatrzonym w siebie, idącym za własnymi pragnieniami, szukającym siebie. Jak to się dzieje, że dawny wierny uczeń staje się egoistą? Co roku w Wielkim Poście słyszę te same słowa, widzę te same problemy, ale kiedy ten okres przeminie, odkrywam że w gruncie rzeczy w ogóle ich nie zrozumiałem, nie skorzystałem z nich...

Patrząc na stacje drogi krzyżowej lub kształt mensy ołtarza zastanawiamy się: "Co to jest?" Mając przed oczami niemal odwieczne dla nas kościoły barokowe, gotyckie czy nawet neobarokowe i neogotyckie, patrzymy zaskoczeni na współcześnie wznoszone świątynie i nie możemy znaleźć odpowiedzi na pytanie: "Dlaczego dziś nie buduje się już takich kościołów?"...

Skąd tyle kiczu w świecie? Aby odpowiedzieć na to pytanie, musimy wyjść od tego, czym jest kultura. Kultura nie jest pojęciem dla pięknoduchów, jest tym, czym zajmujemy się w tej chwili, jest rozmową, komunikacją. Jest tym wszystkim, co artykułuje przestrzeń między ludźmi, co ułatwia lub utrudnia komunikację między nimi. W kulturze mogą istnieć znaki, które otwierają człowieka na rzeczywistość, na siebie nawzajem - mówimy wtedy o prawdzie, o jakimś odsłonięciu. Natomiast kicz jest kłamstwem...

Pamiętam religijny i poważny nastrój Świąt Bożego Narodzenia spędzanych już w Polsce, po powrocie mojej rodziny z Syberii. Ojciec wkładał pod obrus siano, a mama dbała o to, żeby na stole nigdy nie zabrakło kutii - ulubionego dania z jej dzieciństwa. W wigilijny wieczór zasiadaliśmy uroczyście do pięknie nakrytego stołu. Jako pierwsza życzenia składała babcia, trzymając w ręku talerzyk z opłatkami...

Czystość, do której jesteśmy wszyscy powołani jako chrześcijanie, to próba nieulegania temu, co przyziemne. Próba zobaczenia tego, co istnieje naprawdę i zrozumienia, że to nie świat, ale Bóg jest celem mojej adoracji, że stanę się "jak Bóg" nie w ten sposób, że zajmę Jego miejsce, ale dopiero poprzez to, że wejdę z Nim w relację miłości. (...) Mam wrażenie, że we współczesnym świecie jest dużo grzechów związanych z nieczystością, rozumianą w sensie seksualnym. Z nieczystości bierze się przemoc, prostytucja. Chodzi przecież o duże pieniądze, o narkotyki, nierzadko dochodzi do zabójstwa. Wszystko się tak jakoś wokół tego seksu kręci...

Ci, którzy twierdzą, że największym problemem młodych ludzi jest seks i dlatego trzeba im rozdawać prezerwatywy - kłamią. Największym problemem młodości jest apetyt na życie. On daje człowiekowi radość, napęd i poczucie sensu. Ale i sprawia kłopoty. Młodość nie zna miary, nie wie wobec czego mierzyć swe pragnienia. A życie pachnie tak cudownie...

Książka "Poznaj siebie" stanowi zbiór odpowiedzi na pytania, jakie o. Józef Augustyn SJ publikował na łamach miesięcznika LIST od 1992 r. Tekst został poprawiony i uzupełniony przez autora. Książka "Poznaj siebie" nie jest bynajmniej zbiorem systematycznych wykładów na tematy zawarte w pytaniach. Jest ona raczej spontaniczną improwizacją autora na temat problemów postawionych w pytaniach. Jest oczywiste, iż szeroka i wyczerpująca odpowiedź na zadawane przez uczestników sesji pytania była najczęściej niemożliwa. Wiele pytań odzwierciedla bowiem niezwykle złożone, konkretne ludzkie problemy wyrażone nieraz zwięźle w kilku słowach czy zdaniach. Opisują one też nierzadko wielkie ludzkie dramaty i cierpienia. Stąd też w wielu z nich autor - zamiast szukać wyczerpującej odpowiedzi - raczej zachęca i pobudza pytającego do osobistego zaangażowania, ludzkiego i duchowego, w rozeznanie i rozwiązanie postawionego problemu.

Książka jest zbiorem rozważań wygłoszonych w bazylice oo. Dominikanów w Krakowie i drukowanych w ciągu ostatnich lat w miesięczniku LIST. Rozważania te cieszyły się ogromną popularnością wśród słuchaczy o. Tomasza i Czytelników LISTU.

z o. Jackiem Salijem, dominikaninem, rozmawia Jarosław Czuchta