logo
Piątek, 29 marca 2024 r.
imieniny:
Marka, Wiktoryny, Zenona, Bertolda, Eustachego, Józefa – wyślij kartkę
Szukaj w
 
Posłuchaj Radyjka
kanał czerwony
kanał zielony
 
 

Facebook
 
Drukuj
A
A
A
 
Denise Lardner Carmody, John Tully Carmody
Mistyzym w wielkich religiach świata
Wydawnictwo WAM
 


Wydawca: WAM
Rok wydania: 2011
ISBN: 978-83-7505-732-4
Format: 156x232
Stron: 388
Rodzaj okładki: miękka

 
Kup tą książkę

 


Tradycje judaistyczne – Okres średniowieczny

Przełom historyczny, na jaki się powołujemy, ma nieprecyzyjny charakter. Jeśli umiejscawiamy ostateczny koniec okresu biblijnego w 70 n.e., choć możemy go też umieścić 150 lat wcześniej, i uznajemy rok 70 n.e. za początek judaizmu rabinicznego, możemy uznać pierwsze sześć wieków naszej ery za okres ogólnie rabiniczny, to znaczy zdominowany stylem i problematyką zawartą w Talmudzie. Okres średniowieczny wyłania się z naszego okresu rabinicznego w sposób względnie pozbawiony luk. Rozwój chrześcijaństwa nieustannie podmywał fundamenty judaizmu, ale nowym elementem był teraz wpływ islamu.

Wśród głównych cech średniowiecznego mistycyzmu żydowskiego, patrząc nań z dystansu, należy wymienić wpływ alegorycznej egzegezy (dalszy jej rozwój od czasów Filona); przemieszczenie się znacznej liczby Żydów do Europy, a na jej terenie rozwój szczególnych form pobożności aszkenazyjskiej (niemieckiej, europejskiej); ograniczający wpływ filozofii racjonalistycznej, zwłaszcza wszechstronnego Majmonidesa; wysiłek zmierzający do pogłębienia duchowego znaczenia przykazań, czyli micwot, streszczających praktyczne implikacje Tory; i wreszcie stopniowy wzrost znaczenia duchowego żydowskiego ruchu ezoterycznego, kabały, poszukującej ukrytego znaczenia Tory, czasem przez rozszyfrowanie hebrajskich liter jako kluczy do słów Pisma (proces zwany gematrią). Poszczególne litery miały nieść określoną wartość liczbową, a ich suma w danym słowie lub zdaniu miała wyrażać sens znany tylko tym, którzy poznali szyfr.

Te ruchy częściowo nakładały się na siebie, toteż alegoryści i zwolennicy kabały podzielali ponaddosłowne podejście do tekstu Pisma, cechujące tych drugich, a rabini poszukujący głębszego znaczenia micwot kroczyli wspólnie z rabinami poszukującymi głębszego znaczenia biblijnego bądź talmudycznego tekstu. Filozofowie nigdy nie stali się dominującą siłą, ale utrzymywali przy życiu żydowski intelektualizm odziedziczony po greckiej tradycji racjonalności analizy oraz kontemplacyjne spojrzenie na formy idealne i niebiańskie źródła inteligibilności.

Przypisy:

[9] W odniesieniu do innych aspektów biblijnych podstaw żydowskiego mistycyzmu, por. Jewish Spirituality, red. Green, t. 1, s. 1-165. Prawdopodobnie najlepszym opracowaniem żydowskiego mistycyzmu jako całości nadal pozostaje książka Gershoma G. Scholema, Major Trends in Jewish Mysticism, Schocken Books, New York 1941. Na temat aktualnych ujęć literackich aspektów tekstów biblijnych, por. Robert Alter i Frank Kermode, red., The Literary Guide to the Bibie, Belknap/Harvard, Cambridge, Mass. 1987.

[10] David Winston, Philo Judaeus, w: Encyclopedia of Religion, dz. cyt., t. 11, s. 289. Por. także studium Winstona, Philo and the Contemplative Life, w: Jewish Spirituality, red. Green, t. 1, s. 198-231. Klasyczna praca: Harry A. Wolfson, Philo, Harvard University Press, Cambridge, Mass. 1962.

[11] Louis Jacobs, Judaism, w: The Study of Spirituality, red. C. Jones, G. Wainwright, and E. Yarnold, Oxford University Press, New York 1986, s. 493.

[12] B.Z. Bokser i B.M. Bokser, red., The Talmud: Selected Writings, Paulist, New York 1989, s. 60-61.

Kup tą książkę


Zobacz także
Kard. Joseph Ratzinder
Podczas dyskusji w Lipsku katolicki przeciwnik Marcina Lutra wykazał mu niezbicie, że jego nowa doktryna zwraca się nie tylko przeciw papieżom, lecz także przeciw Tradycji, którą wyraźnie określili Ojcowie Kościoła i sobory. Luter zmuszony był przyznać rację tym opiniom i oświadczył wówczas, że także sobory poszły złą drogą. W ten sposób autorytet egzegety umieścił ponad autorytetem Kościoła i Tradycji...
 
Kard. Joseph Ratzinder
Przez wiele lat byłem związany z buddyzmem. Najpierw był to surowy i ascetyczny Zen praktykowany pod okiem wyświęconego w japońskich klasztorach Mistrza Philipa Kapleau, a później magiczny i kolorowy buddyzm tybetański, pełen tajemnych inicjacji, modlitw i mantr, niestrudzenie wszczepiany na polski grunt przez "świeckiego" Lamę Ole Nydhala. Dziś kiedy opowiadam o tym, jak Jezus przemienił moje życie, spotykam się bardzo często z propozycją porównania tych dwu doświadczeń duchowych - buddysty i chrześcijanina.
 
Krzysztof Osuch SJ
Naszą wspólną radością z Jezusem jest i to, że to Ojciec Jezusa „jest tym, który uprawia” krzew winny. Nie musimy (ani nie potrafimy) wnikać w głębie miłosnej relacji Ojca i Syna, chyba że zostaniemy do nich dopuszczeni. Możemy natomiast (i powinniśmy) w akcie ufnej wiary przyjąć fakt – dar naszego wszczepienia w Wielki Krzew Winny, jakim jest Jezus Chrystus. W Chrzcie świętym zostaliśmy wszczepieni w Jezusa Chrystusa. Otrzymaliśmy Nowe Życie, życie nadprzyrodzone, życie Łaski; życie, którego istotą jest Boska Miłość. 
 

___________________

 reklama
Działanie dobrych i złych duchów
Działanie dobrych i złych duchów
Krzysztof Wons SDS