Dekret soboru trydenckiego o grzechu pierworodnym jednoznacznie określił, że Maryi ów grzech nie dotyczył, ponieważ była Niepokalanie Poczęta. Dniem szczególnego kultu stał się 8 grudnia, bo dziewięć miesięcy później, to znaczy 8 września, w Jerozolimie czczono od V w. Jej Narodzenie.

Na prośbę hiszpańskiego króla Filipa IV papież Aleksander VI przedstawił 8 grudnia 1661 r. syntezę kultu Niepokalanego Poczęcia w bulli apostolskiej Solicitudo omnium ecclesiarum. Wśród żarliwych apostołów Niepokalanej byli m.in. Dionizy Kartuz i Bernard ze Sieny, a także Polacy: rektor Akademii Krakowskiej biskup Paweł Włodkowic – już na soborze w Konstancji (1414-1418) domagał się ogłoszenia dogmatu! – a także bł. Jakub Strzemię, bł. Władysław z Gielniowa czy bł. Marcelina Darowska, która w 1854 r. założyła w Jazłowcu Zgromadzenie Sióstr Niepokalanego Poczęcia NMP.

Jednak szczególną rolę odegrał św. Maksymilian Kolbe, który powołał Rycerstwo Niepokalanej, stworzył podstawy instytucjonalne Niepokalanowa i rozwinął teologię Niepokalanego Poczęcia. Uważał on, że Niepokalana jest transparencją Ducha Świętego, czyli jest wobec Niego przezroczysta. Dzięki temu przez Maryję lepiej poznajemy Ducha Świętego, z którym łączy Ją więź szczególna, bo Jego mocą poczęła Syna Bożego. Poświęcenie się Niepokalanej jest więc równoznaczne z poświęceniem się Duchowi Świętemu.

W XVI w. prymas Jan Łaski zaprowadził w Polsce święto Niepokalanej, wraz z oktawą. A jako pierwsi oddali swój naród Niepokalanej biskupi amerykańscy w 1846 r., a więc osiem lat przed ogłoszeniem przez Kościół dogmatu.

Mistyczny szlak Niepokalanej

Dogmatyzację prawdy o Niepokalanym Poczęciu uwiarygodniła cyklem wizji mistycznych sama Matka Boża. Zaczęło się od Cudownego Medalika, który otrzymała w 1830 r. od Maryi francuska szarytka, św. Katarzyna Laboure. Ujrzała Ją w sukni koloru jutrzenki, z kulą ziemską pod nogami i napisem: „O Maryjo bez grzechu poczęta, módl się za nami, którzy się do Ciebie uciekamy”. Niepokalana wezwała Katarzynę do rozpowszechniania Cudownego Medalika ze swoim wizerunkiem, obiecując tym, którzy będą go nosić, rozliczne łaski.

11 lutego 1858 r. – trzy lata po ogłoszeniu przez Piusa IX dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny – czternastoletnia Bernadetta Soubirous, na stoku Starej Skały – Massabielle, ujrzała świetlistą „Panią w bieli” i z różańcem w dłoniach. W sumie dziewczynka przeżyła cykl osiemnastu widzeń mistycznych, pod­czas których Maryja wyjawiła jej swoje imię: jestem Niepokalane Poczęcie. Matka Boża wezwała świat do modlitwy różańcowej i po­kuty dla nawrócenia grzeszników. 18 stycznia 1862 r. komisja kościelna po­twierdziła wiarygod­ność przeżyć Bernadetty, która dwa lata później została przyjęta do wspólnoty sióstr miłości. Do tej pory w sanktuarium maryjnym w Lourdes każdego dnia gromadzą się tysiące chorych. Moc cudownego źródełka sprawiła, że wielu z nich doznało łaski uzdrowienia, a inni nawrócili się albo odnaleźli spokój ducha.

Kolejne orędzie Niepokalanej, wzywające świat do nawrócenia i pokuty, nadeszło za pośrednictwem trojga pastuszków z portugalskiej Fatimy. W odległej o 3 km od tej wioski dolinie Cova da Iría w 1917 r. Hiacynta i Franciszek Marto oraz ich kuzynka Łucja dos Santos przeżyli serię mistycznych spotkań ze „świetlistą Panią”. Dzieci poznały tajemnicę złożoną z trzech sekretów, a 13 października ujrzały – razem z licznie zgromadzonymi świadkami – „cud Słońca”, wirującego wokół własnej osi i przemieszczającego się szybko w kierunku Ziemi. Hiacynta i Franciszek wkrótce potem umarli, natomiast Łucja wstąpiła do hiszpańskiego klasztoru Sióstr Świętego Ducha.

Orędzie fatimskie wzywa nas do nawrócenia i poświęcenia się Niepokalanemu Sercu Maryi, które odniesie ostateczne zwycięstwo. Fatimska Pani powiedziała m.in.: „Bóg chce rozpowszechnić na świecie nabożeństwo do mego Niepoka­lanego Serca. Jeśli się stanie to, co wam powiem, wielu zostanie uratowanych przed piekłem i nastanie pokój na świecie”. Zgodnie z Jej życzeniem trwa w Kościele praktyka nabożeństw fatimskich w pierwsze soboty miesiąca. A żądanie poświęcenia Rosji Niepokalanemu Sercu Maryi – zdaniem s. Łucji – zostało ostatecznie spełnione 25 marca 1984 r. Uczynił to wówczas Jan Paweł II w łączności z wszystkimi biskupami Ko­ścioła.

Michał Gryczyński