Bóg i człowiek, odejście i powrót – to historia powtarzająca się w życiu każdego chrześcijanina. Z punktu widzenia człowieka najważniejsza jest w niej świadomość, że zawsze istnieje dla niego perspektywa powrotu, nawet z najdalszych zakątków grzechu.

 

 

Bóg pragnie przebaczyć bardziej każdemu człowiekowi niż on sam to przebaczenie otrzymać. Bardzo pomocne w tej kwestii jest uświadomienie sobie bezwarunkowej miłości Boga. Bóg nie obdarza miłością tylko tego, kto spełnia Jego wymagania, pełni Jego wolę. Boża miłość jest darem absolutnym, nawet gdy człowiek nie żyje zgodnie z Jego wolą. Chociaż Bóg nienawidzi grzechu, to jednak kocha grzeszników tak jak świętych. Co więcej jest nawet bliżej grzeszników. Daje im w nadmiarze swoją miłość [łaskę] i pociąga do Siebie, aby mogli umrzeć dla grzechu, a żyć dla sprawiedliwości (por. Rz 5,20).
 

Tajemnica Bożego przebaczenia objawiła się w pełni w Jezusie Chrystusie (por. Mt 9,2). Przez Niego przebaczenie jest dawane bez cienia jakiejkolwiek wątpliwości. Urzeczywistnia się aktualnie w Kościele i realizuje w każdej egzystencji ludzkiej w sposób pewny oraz jedyny (por. Mt 9,6). W przebaczeniu Jezusa objawia się w pełni cały bezmiar Bożej miłości przez to, że on oddaje swe własne życie „na okup za wielu” (Mt 10,45), i że własnego nawet Syna Bóg nie oszczędził, ale „Go za nas wszystkich wydał” (Rz 8,32). Stąd też najważniejszą rzeczą jest dla nas uwierzyć w Jego miłość. Odrzucona przez grzech miłość Boga objawiona w Chrystusie oczekuje bardziej niż czegokolwiek innego, aby człowiek przyjął ją wiarą i odpowiedział na nią swoją miłością.

 

 

Przebaczenie jest podstawowym elementem nawrócenia. Życie duchowe wypływające z nawrócenia rozumiemy także jako życie z przebaczenia. Innymi słowy, nawrócenie będące darem przebaczenia dokonuje się w spotkaniu i dialogu między człowiekiem i Bogiem, który wzywa osobowo i osobowo przebacza. Dlatego poprzedzone jest łaską przebaczenia samego Boga, aby mogło zaistnieć ze wszystkimi swoimi skutkami. Dopiero wówczas przekonuje się człowiek, czym są ciemności grzechu, w których trwał i czym jest piękno miłości Stwórcy. Z tego też powodu rzeczywistość grzechu i przebaczenia rozpoznać może tylko człowiek pragnący żyć w bliskości Boga. Nawrócenie zaś jako owoc bliskości z Bogiem Miłością uzyskane w przebaczeniu, jest też darem, który nie sposób osiągnąć własnym wysiłkiem. O ten dar można jedynie cierpliwie prosić, trwając na kontemplacyjnej modlitwie.
 

Aby chrześcijanin mógł osiągnąć nawrócenie, czyli uwierzyć, że Chrystus przyszedł po to by mu przebaczyć, musi najpierw samemu sobie przebaczyć. Wówczas przebaczenie staje się środkiem do uzdrowienia duchowego i przemiany życia, o ile człowiek zaakceptuje samego siebie.
 

Trzeba zaakceptować siebie z własnymi słabościami, nawet z wadami, z lękami; uznać własne zahamowania, zazdrości, sposoby porównywania siebie, uprzedzenia; uznać, że jestem tym kim jestem. To uznanie, że jestem właśnie „taki”, że tak a nie inaczej czuję i przeżywam prowadzi do przebaczenia sobie i do otwarcia na miłość Boga.
 

W zakres tego przebaczenia wchodzi także przebaczenie sobie za popełnione błędy, jak i wyznane już w sakramencie pojednania grzechy osobiste. Wchodzi również przebaczenie dotyczące Boga. Człowiek może być nie pogodzonym z Bogiem, mając do Niego pretensje za swój „los”, cierpienie, przeciwności, ciężkie wydarzenia życiowe. Te przeżycia mogą rodzić żal, a nawet bunt przeciw Niemu uniemożliwiając otwarcie się na Jego łaskę, na przyjęcie Ducha Świętego, którego obecność potencjalnie istnieje w człowieku od momentu otrzymania sakramentu chrztu.
 

Podarowane przez Boga przebaczenie zmierza więc niejako z konieczności do braterskiego pojednania (por. Mt 5,23; Mk 11,25). Ważne jest aby nie potępiać nikogo. Tylko wtedy stosunki pomiędzy ludźmi są autentyczne i trwałe, gdy opierają się na przebaczeniu innym i na nadziei przemiany życia. W ten sposób staje się możliwe zaakceptowanie danego człowieka i przebaczenie wyrządzonych mu krzywd lub jego krzywd, wczuwając się w sytuację tego który skrzywdził, w jego historię życia, okoliczności danej sytuacji konfliktowej itd.
 

Ważne jest, aby po każdym przebaczeniu nastąpiła modlitwa chwalebna lub uwielbienie Boga, albo też adoracja. Chodzi o odwrócenie uwagi od samego siebie i okoliczności życiowych, a skupienie się na Bogu jako kochającym Ojcu. Ważne jest też wyraźić wdzięczność Bogu (por. Ps 95,2) za otrzymane dary, za swoje istnienie itp., złożenie jakiejś ofiary (por. Łk 7,37-38).

 

 

Prawdziwą przeszkodą nawrócenia jest w człowieku trudność przebaczenia samemu sobie. Towarzyszy jej zwykle nieprawdziwe poczucie własnej niegodności do przyjęcia darów Boga, odczuwanie potrzeby nieustannego zadośćuczynienia za popełnione grzechy. W tej sytuacji człowiek nie chce wejść w krąg Bożego miłosierdzia, gdyż wciąż obwinia się i pokutuje za złe czyny. Albo przypominają się wciąż doznane krzywdy, ujawniające się poprzez powracające poczucie gniewu i złości w stosunku do jakiejś osoby. Jeżeli nie przebaczy się bliźniemu, to rozżalenie lub gniew, który się nosi w sobie, powstrzyma i uniemożliwi sam proces nawrócenia.