Rekolekcje ostatniej szansy „Dni nasze zamień na dawne” w dniach 30 marca - 1 kwietnia 2015 w Krakowie wygłoszą Tomasz Grabowski OP i ks. Krzysztof Porosło. Każdego dnia rekolekcji uczestnicy będą mogli wziąć udział w Mszy Świętej w Bazylice oo. Dominikanów przy ul. Stolarskiej 12 o godz. 19:30, po której rekolekcjoniści wygłoszą katechezę – transmitowaną także w internecie.

 

– Tytuł rekolekcji został zaczerpnięty z Księgi Lamentacji. Katechezy będą osnute wokół słów Księgi. By zbliżyć się do jej treści i nie ograniczać się wyłącznie do słownego komentarza, każdego dnia program przewiduje wysłuchanie „komentarza muzycznego” – medytacji w oparciu o fragmenty Lamentacji w kompozycji Orlando di Lasso, wykonanych przez zespół Collegium Palestrinae – wyjaśnia o. Tomasz Grabowski OP.

 

– Tematem rekolekcji będzie odnajdywanie osobistych sposobów na powrót do czasu, gdy bliskość z Bogiem wydawała się łatwa i oczywista – dodaje ks. Krzysztof Porosło.

 

– Jesteśmy przekonani, że – cytując J. kard. Ratzingera – „Słowo nie może być tylko mową” – podkreśla o. Grabowski. – Dlatego, rekolekcje „Dni nasze zamień na dawne” łączą w sobie liturgię, muzykę i katechezę. Skorzystaliśmy z pomocy zespołu muzyki dawnej Collegium Palestrinæ, by móc zatrzymać się wobec prorockiej skargi i lamentu.

 

Zespół wykona w trakcie kolejnych dni rekolekcji kolejne pieśni Lamentacji. Schemat podziału i wybór wierszy odpowiada liturgicznej strukturze pieśni z ciemnych jutrzni. Kompozytorem, który je opracował był Orlando di Lasso (1532-1594) jeden z największych twórców późnego renesansu i jeden spośród najbardziej płodnych kompozytorów w historii muzyki.

 

Fundacja Dominikański Ośrodek Liturgiczny wraz z serwisem Liturgia.pl planują dźwiękową transmisję na żywo z rekolekcji. Konferencji będzie można słuchać na stronie internetowej www.liturgia.dominikanie.pl, ale także na smartfonach i tabletach poprzez serwis YouTube.

 

Księga Lamentacji to poemat złożony z pięciu pieśni. Pierwsze cztery z nich rozpoczynają się kolejnymi literami alfabetu hebrajskiego (akrostych). Piąta składa się z 22 wersów (liczba liter w alfabecie hebrajskim), nie rozpoczynają ich jednak odpowiednie litery. Mimo, iż w przekładach akrostych znika, od dawna w tłumaczeniach Księgi zaznacza się kolejne litery wypisując je na marginesie.

 

Księga jest rozbudowaną, kunsztownie ułożoną skargą zanoszoną do Boga wobec zburzenia Jerozolimy, zniszczenia świątyni i wygnania Izraela dokonanego przez Babilończyków w 587/6 roku przed Chrystusem. Pieśni zostały skomponowane znacznie później. Tytuł księgi pochodzi z przekładów łacińskiego (threni, lamentationes) i greckiego (threnoi), który dodatkowo zawiera dodany do oryginału wiersz wprowadzający: „Gdy Izrael został uprowadzony do niewoli, a Jerozolima spustoszona, rozpłakał się Jeremiasz i wygłosił tę lamentację nad Jerozolimą”. Stąd też tradycja przypisuje autorstwo Księgi Jeremiaszowi.

 

Lamentacje są wykorzystywane w liturgii Kościoła od niepamiętnych czasów. Stanowią osnowę ciemnych jutrzni, a więc porannej modlitwy brewiarzowej celebrowanej dawniej od Wielkiego Czwartku do Wielkiej Soboty (współcześnie w Wielki Piątek i Wielką Sobotę). Zarówno responsoria ciemnych jutrzni, jak i dodatkowe pieśni zaczerpnięte są właśnie z tej Księgi. 

 

Rozdzierająca, błagalna modlitwa Jeremiasza (rozdział piąty Lamentacji) kończy nabożeństwo Godziny czytań w Wielką Sobotę. Chrześcijanie widzieli w Księdze skargę, która nie dotyczyła już zburzenia Jerozolimy – wyniku odstępstwa Izraela od swego Pana – ale śmierci Syna Bożego. Wykonywana w dni Triduum Paschalnego stała się komentarzem do chrystusowego proroctwa: „Zburzcie tę świątynię, a Ja w trzech dniach wzniosę ją na nowo. (...) On zaś mówił o świątyni swego ciała” (J 2,19nn).

 

Tomasz Grabowski OP – dominikanin, święcony w 2009 r., prezes Fundacji Dominikański Ośrodek Liturgiczny, opiekuje się także katechumenatem dla dorosłych (przygotowanie do chrztu i bierzmowania). Od wielu lat interesuje się i bada historię rytu dominikańskiego. 
 

 

Ks. Krzysztof Porosło – prezbiter archidiecezji krakowskiej, wyświęcony w 2013 r., animator liturgiczny Ruchu Światło-Życie, od 2008 roku współorganizator rekolekcji liturgicznych Mysterium fascinans. Interesuje się teologią liturgii, a szczególnie teologią symbolu oraz trynitarnym wymiarem liturgii.