TRZECIA NIEDZIELA ADWENTU
Księga Izajasza 35, 1-6. 10 o Ewangelia wg św. Mateusza 11, 2-11

Syn Jezusa (Jesus' Son)
USA 1999, 110 minut
Obsada: Billy Crudup, Samantha Morton, Denis Leary, Dennis Hopper, Holly Hunter
Scenariusz: Elizabeth Cuthrell, Oren Moverman, David Urrutia
Reżyseria: Alison Maclean

Syn Jezusa
Mimowolny uzdrowiciel

STRESZCZENIE

Niezbyt błyskotliwy, choć dobroduszny młody człowiek opowiada o ciemnej stronie swojego życia, kiedy był narkomanem w latach siedemdziesiątych. Nie poznajemy jego prawdziwego imienia, gdyż używa jako przezwiska przekleństwa, które nadał mu handlarz narkotyków. Jego historia jest chaotyczna, składa się z epizodów i nie brak w niej momentów czarnego humoru. Nieustannie przerywa opowiadanie, aby wyjaśnić swoje relacje z przyjaciółmi i niebezpieczeństwo, w jakim się znalazł, kiedy zakochał się w Michelle, narkomance, która wciągnęła go w nałóg.

Przeżywa różne krytyczne chwile, łącznie z przypadkowym postrzeleniem chłopaka Michelle, którego próbuje uratować. Wędruje bez celu po różnych drogach i uświadamia sobie, że ma wiedzę o przyszłych wydarzeniach.
Wraz z przyjacielem znajdują pracę w szpitalu, a branie narkotyków powoduje, że jest to bardzo dziwne doświadczenie. Potem, razem z innym przyjacielem, o imieniu Wayne, okradają dom z miedzianych kabli. Obaj biorą za dużą dawkę narkotyków i Wayne umiera, a jego ratuje Michelle. Michelle zachodzi z nim w ciążę, usuwa ją i w końcu umiera z przedawkowania.

Bohater spędza sześć miesięcy na rehabilitacji, a potem wyjeżdża do Phoenix do pracy w domu opieki społecznej, gdzie jest pełno ludzi ignorowanych przez społeczeństwo: okaleczonych duchowo, zniechęconych życiem, chorych umysłowo i emocjonalnie. Pielęgniarka zachęca go, żeby dotykał pacjentów, bo w ten sposób oni uspokajają się. On jednak jest nieświadomy tego daru. Pewnego wieczoru, wracając do domu, słyszy śpiew młodej kobiety, menonitki (menonici - to odłam protestanckiego ugrupowania anabaptystów, powstały we Fryzji w XVI w., uznający tylko dwa sakramenty - chrzest dorosłych i Eucharystię, głoszący zakaz prowadzenia wojen, pełnienia urzędów i odrzucający przysięgę - przyp. red.). Głos płynący przez okno działa na niego kojąco i bohater zaczyna przychodzić tam częściej, aby posłuchać. Pewnego razu zagląda przez okno i dostrzega, że kobieta jest niewidoma. Dotyka ją i sprawia tym, że ona odzyskuje wzrok.

Zaprzyjaźnia się również z inną kobietą, która jest kaleką. Wysłuchuje jej trudnych zwierzeń, gdyż kobieta ta sądzi, że jest przyczyną chorób i śmierci swoich licznych mężów i kochanków. Kiedy prosi ją do tańca na przyjęciu, ona zostawia swoją laskę. Okazuje się, że jest zdrowa. Młody człowiek staje się narzędziem uzdrawiania.

KOMENTARZ

Film ten uzyskał nagrodę na festiwalu filmowym w Wenecji w 1999 roku. Jury nazwało go filmem o uzdrowieniu. Jest to podróż młodego człowieka, zagubionego pod względem moralnym, który nie posiada w życiu żadnego celu. Ziarno dobra, które w nim kiełkuje, pozwala na stopniową przemianę. W rezultacie staje się człowiekiem pełnym współczucia dla innych. Dotyka ludzi w sposób dosłowny i duchowy, zmieniając ich życie, a przywrócenie wzroku niewidomej kobiecie to najbardziej dramatyczny moment filmu.

Film reżyserowała Alison Maclean - poprzedni film, Crush, zrealizowała w Nowej Zelandii; był oparty na opowiadaniach Denisa Johnsona. Pokazuje kulturę marginesu, związaną z narkotykami, na Środkowym Zachodzie USA na początku lat siedemdziesiątych. Pierwsza część narracji opowiedziana jest fragmentarycznie, jak chaotyczny strumień świadomości, z "tytułami rozdziałów" ukazanymi na ekranie.

Billy Crudup (Without Limits, Kraina Hi-Lo), grający główną rolę młodego mężczyzny, ukazuje złożoną osobowość tej postaci - jest dobry, choć słaby; intelektualnie powolny, choć szczery. Często jego twarz przypomina wizerunki Jezusa. Na krótko pojawiają się Denis Leary i Dennis Hopper, a Holly Hunter bardzo przekonująco wciela się w rolę kobiety z laską.

Być może film ten bardziej zainteresuje zwolenników kina niezależnego i artystycznego z powodu ciemnej, często niepokojącej atmosfery. Choć jest zdecydowanie poważny, można w nim odnaleźć humor i ciepło, szczególnie w scenach z domu opieki. Pokazuje, jak współczucie i łaska stają się czasem widoczne dzięki komuś, po kim najmniej można się tego spodziewać.

DIALOG Z EWANGELIĄ

Myśl przewodnia: Uzdrawianie chorych to adwentowy znak nadejścia Zbawiciela, ponieważ uzdrawianie związane jest z nadzieją.
Adwentowym tematem pierwszego czytania z Księgi Izajasza jest nadzieja: pustynia stanie się piękna i wszyscy ludzie doznają uzdrowienia. Staną się zdrowi, zostaną napełnieni radością i zadowoleniem, ponieważ Bóg nadchodzi, aby nas zbawić.

Ewangelia podejmuje ten temat, gdy Jan Chrzciciel ogłasza, że nadejście Jezusa jest wypełnieniem tekstu z Księgi Izajasza. A Jezus potwierdza to wobec uczniów Jana.
Jezus korzysta także z tej sposobności, aby przypomnieć swoim słuchaczom, że nie są w stanie przewidzieć, jak będzie wyglądał albo co będzie mówił prorok - na pewno nie będzie on słaby czy niedołężny. Chociaż Jan był wielkim prorokiem, każdy z uczniów Jezusa - niezależnie od tego, czy jest uważany za najmniejszego - jest od Jana większy.

Bohater filmu to zagubiony młodzieniec, który w głębi duszy jest dobrym człowiekiem. Pobłądził, ale wciąż jest otwarty na łaskę i zmianę, nieustannie bada sens życia i śmierci. W swojej prostolinijności staje się łagodnym, ekstrawaganckim prorokiem, który odmienia losy ludzi, a przecież sam potrzebuje przemiany. Wnosi do świata piękno, nieświadomie także przynosi uzdrowienie: niewidomi widzą, chromi chodzą i tańczą, a zapomniani ludzie, żyjący bez nadziei, zostają obdarzeni uwagą i miłością. Można pokusić się o nazwanie młodego człowieka prawdziwym uczniem Jezusa. Jest on pełnym wymowy znakiem Adwentu.

KLUCZOWE SCENY I WĄTKI

- Młody człowiek poznaje środowisko narkomanów; bohater zakochuje się w Michelle i jest od niej zależny, ponieważ dziewczyna dostarcza mu narkotyki; umierają osoby z jego otoczenia, co wywołuje w bohaterze poczucie przegranej i bezradności wobec takiego stanu.
- Rozpoczyna się droga bohatera w kierunku innego stylu życia; pokonuje nałóg; trafia do domu opieki; uczy się, jak dotykać innych i odbierać ich dotyk.
- Bohater jest nieświadomy, że posiada zdolność uzdrawiania; dotknięcie niewidomej kobiety okazuje się pierwszym uzdrowieniem; młody człowiek zaprzyjaźnia się z kaleką kobietą, która opowiada mu o swoich relacjach skazanych na klęskę; bohater tańczy z tą kobietą, a ona odkłada laskę i w ten sposób następuje kolejne uzdrowienie.

DO REFLEKSJI I ROZMOWY

1. Film przedstawia narkomanię i alkoholizm jako tragiczne w skutkach ludzkie problemy, a sceny ukazujące młodych ludzi biorących narkotyki są bardzo mocne i wstrząsające. Czy jest sposób, aby młody człowiek przestał brać narkotyki? W jaki sposób może odnaleźć swoją drogę? Czy tego rodzaju film można porównać z filmem typu Traffic?

2. Młody bohater bezmyślnie towarzyszy swojej dziewczynie w drodze na aborcję, a żal z tego powodu przychodzi za późno. Potem jedzie autostopem z rodziną, która ma wypadek. Ratuje ich niemowlę. W jaki sposób scena ta podkreśla wzrastającą u bohatera świadomość daru życia? Pomyśl o tym, w jaki sposób taki film może stać się przekaźnikiem godności ludzkiego życia od momentu poczęcia.

3. Pielęgniarka w domu opieki społecznej, Beverly, mówi bohaterowi, że jednym z jego obowiązków jest dotykanie pacjentów, ponieważ muszą oni mieć z kimś kontakt. Uczy go, w jaki sposób dotykać i uspokajać ludzi. A czy my możemy spróbować obdarzyć kogoś dotykiem czułości? Pod jakim względem ten film jest adwentowym znakiem, zachęcającym nas do wychodzenia w tym czasie łaski, by szukać uzdrowienia dla siebie i dla innych?

Modlitwa
Panie Jezu, w czasie Adwentu ukaż nam pełne łaski i uzdrawiające znaki Twojego przyjścia na świat. Jesteś spełnieniem wszystkich naszych nadziei. Amen.