Zdaniem ks. Przemysława Kaweckiego, duszpasterza młodzieży, bohaterami dzisiejszej młodzieży są: "Popek ze składu Firma, Rychu Peja i Vienio. Goście, którzy dają sobie radę na blokowisku, są w jakimś sensie niezłomni, są outsiderami, balansują na marginesie prawa lub są poza nim. (…) Bohaterem jest zazwyczaj ktoś wykreowany przez dorosłych. Problem w tym, że teraz nie mają oni kogo zaproponować. Nie mamy autorytetów i to jest problem społeczny"[16]. Wymienione osoby, przy wszystkich cechach, jakie prezentują, są postaciami, które kreują sposób bycia ludzi młodych, stają się dla nich "starszymi kumplami", czyli inaczej mówiąc - tłumaczami skomplikowanego, pozbawionego jasnych odniesień świata. Dlatego w pewnym sensie przejmują oni funkcję, którą dawniej pełnili nauczyciele, rodzice, duszpasterze. Stają się swego rodzaju autorytetami.

Można jednak zauważyć, że uczniowie, odpowiadając na pytanie, kto jest dla nich autorytetem, udzielają krańcowo odmiennych odpowiedzi. Są osoby, które nie wiedzą, co to jest autorytet; są takie, które wymieniają ulubionych bohaterów filmowych, czasem literackich czy postacie powszechnie uznawane za autorytety (np. Jana Pawła II, Józefa Piłsudskiego). Są też tacy, którzy kojarzą pojęcie autorytetu z osobami znaczącymi w ich własnym życiu (ojciec, wujek, nauczyciel itp.). Jeszcze inni wzruszają ramionami, twierdząc, że samo pytanie jest głupie lub nie na miejscu - po prostu nie mają autorytetów[17].

Te wypowiedzi odzwierciedlają tylko do pewnego stopnia dane sondażowe. Niektórzy kierują swoje pragnienia w stronę celebrytów lub outsiderów, szukają lepszego świata, uleczenia zranień czy zmiany panującego porządku. Inni dostrzegają autorytety w otoczeniu, rodzinie albo też w osobach powszechnie za takie uważanych. Są jednak i ci, którzy nie posiadają autorytetów. Trudno w tym miejscu osądzać, co jest lepsze: czy mieć za swój autorytet K. Wojewódzkiego czy też nie mieć go w ogóle.

Widzenie świata poprzez obraz z ekranu telewizora bądź komputera, konsumpcyjnie wypełniana ("gadżetami") potrzeba bycia sobą i ciągle żywe (niespełnione) poszukiwanie autorytetu - to zasadnicze problemy współczesnych młodych ludzi. Kultura popularna nie spełnia jednak oczekiwań młodzieży lub spełnia je tylko powierzchownie.

Trzy problemy - trzy zadania

Biorąc pod uwagę przyczyny trudności dzisiejszej młodzieży, można symetrycznie ukazać trzy zadania, które powinny znaleźć się w repertuarze działań wychowawczych, podejmowanych na terenie szkoły czy parafii. Dzięki temu, być może, łatwiej będzie nakreślić obraz środowiska spełniającego oczekiwania ludzi młodych. Wymieńmy te zadania, starając się ukazać ich specyfikę w pracy katechetów, duszpasterzy i rodziców młodych ludzi.

Zadania dla katechetów. "Pokolenie ekranu" potrzebuje "tłumacza świata". W nadmiarze informacji i wartości, które docierają do młodych, oczekują oni, iż znajdą kogoś, kto będzie w stanie ukazać im właściwą interpretację poznawanych rzeczy i zjawisk, interpretację prawdziwą, choć nie jedynie słuszną, czyli mającą znamiona dogmatu. Oczekują bliskości i zrozumienia, ale też konkretnej pomocy w przygotowaniu na wyzwania, które mają dopiero nadejść. Zadaniem dzisiejszego katechety jest mądre patrzenie w przyszłość, ocena tego, co nastąpi według zasad i obserwacji dokonywanych dzisiaj, inaczej mówiąc - przygotowanie do podejmowania dojrzałych decyzji. Do tego konieczna jest tzw. "wyobraźnia moralna"[18]. Największe wyzwania wynikają bowiem z potencjalnych zagrożeń, wobec których ludzie młodzi stają bezradni z racji braku życiowego doświadczenia. Potrzebują więc dorosłych, którzy pozwolą im skorzystać ze zdobytej wiedzy w praktyce życia codziennego i sprawdzić ją w działaniu. Wychowanie moralne jest więc procesem obrony młodych przed akceptacją tego, co jawi im się jako pozór dobra oraz uczy szacunku dla podstawowych wartości[19].

Społeczeństwo, a zwłaszcza jego młodzi i dorastający członkowie, potrzebuje jako drogowskazu "społecznej i moralnej mapy"[20], która da pewność wyboru i działania. Zaniedbania w tej kwestii prowadzą do dezorientacji, a tym samym do niezdolności podejmowania ważnych decyzji. Wiąże się z tym bardzo ściśle potrzeba odbudowy zaufania i relacji osobowych.

Zadania dla duszpasterzy. Dzisiaj należy porzucić mentalność konsumpcyjną na rzecz rozwoju relacji interpersonalnych. Przesycenie myśleniem rynkowym czy zaabsorbowanie pracą może stać się przyczyną niedoboru prawdziwych relacji osobowych. Prowadzi to do sytuacji, w której człowiek otoczony jest wieloma rzeczami, a brak mu bliskich osób. Pojawiający się niedobór kontaktów międzyludzkich bywa zaspokajany w różny sposób (przelotne przyjaźnie, nawiązywanie znajomości przez Internet).