...Rozbawiony kelner pchnął mój wózek inwalidzki, krzyknąwszy: gazu! Z trudem opanowałem pęd, aby nie wjechać w dość ruchliwą drogę. Wzbudziło to wielką wesołość jego kolegów - personelu ośrodka. Mieli przedstawienie. Odechciało mi się turystyki, do której tak mnie namawiano. Dlaczego ludzie są tak podli? Czasem chcą pomóc. Podsadzają, uchylają usłużnie drzwi, proponują ramię przy zejściu ze schodów. Wtedy moja wdzięczność miesza się ze zniecierpliwieniem, bo przecież ja potrafię sam, tylko wolniej, niezdarnie. Ta ich opiekuńczość przypomina mi na każdym kroku, że jestem inny, gorszy. Ale nie mówię im tego, bo by się oburzyli.
(wypowiedź osoby niepełnosprawnej ruchowo)

 

Turystyka osób niepełnosprawnych oznacza zamierzoną, celową, dobraną do potrzeb aktywność fizyczną realizowaną w różnych formach podróżowania, ściśle związaną z aktywnością krajoznawczą. Traktowana jest jako element rehabilitacji osób niepełnosprawnych, której cel stanowi przywrócenie maksymalnej sprawności fizycznej, psychicznej, społecznej i zawodowej oraz przystosowanie do normalnego życia. Turystykę ludzi niepełnosprawnych należy traktować nie tylko jako rozrywkę czy relaks, ale również jako środek terapeutyczno-wychowawczy umożliwiający wypróbowanie swoich sił w różnych, często trudnych warunkach.

 

Cele uprawiania turystyki i krajoznawstwa przez ludzi niepełnosprawnych są następujące:

 

1. Cel leczniczy.
Turystyka powinna być w miarę możliwości kontynuacją programu leczenia i usprawniania zwłaszcza układu i narządów ruchu. Należy to uwzględnić w doborze dyscyplin turystycznych. Uprawianie turystyki powinno zapobiegać zmianom, jakie mogą wystąpić w wyniku choroby czy choćby zmniejszonej aktywności fizycznej, nie może jednak szkodzić.

 

2. Cel biologiczny.
Ruch jest niezbędny człowiekowi do życia. Systematyczny ruch pozwala na znaczną kompensację ubytków morfologicznych sprawności fizycznej. Inwalidztwo przyspiesza zazwyczaj starzenie się organizmu, zmniejsza rezerwy biologiczne ustroju i prowadzi do zależności od innych. Turystyka może zmniejszyć biologiczne skutki starzenia się ludzi niepełnosprawnych, a krajoznawstwo aktywizować ich intelektualnie.

 

3. Cel anatomiczno-fizjologiczny.
Najczęściej bezpośrednim celem postępowania usprawniającego jest utrzymanie właściwych stosunków anatomicznych w obrębie stawów, zapobieganie przykurczom i zanikom mięśni. Te najczęstsze zadania kinezyterapii rozciągane są również na sport i turystykę. Bardzo często zachodzi bowiem konieczność hiperkompensacyjnego zwiększenia ruchomości stawów, zwiększenia siły mięśniowej, co może choć częściowo zmniejszyć skutki choroby czy kalectwa. Działalność turystyczna wpływa korzystnie na podstawowe funkcje ustroju, zaś końcowym efektem uprawiania turystyki jest ekonomizacja tych funkcji u osób niepełnosprawnych, które czynności dnia codziennego wykonują ze znacznie zwiększonym wydatkiem energetycznym.