Monica, czyli na koniec świata i dalej!
 

 

 

Czasem, kiedy proszę mojego męża, Guido, o jakiś szczególny dowód miłości – na przykład dzień wyczynów takich jak zwiedzanie kościołów, zaproszenie do domu przyjaciół dzieci i zmontowanie regału – otrzymując oczywiście zwyczajną w tej sytuacji odmowę, przypominam mu, że przed Bogiem obiecał mi wierność. Słyszałam i pamiętam. Odpowiada, że owszem, być może był obecny na moim ślubie – podkreślam: moim – ale nie pamięta, by słyszał czy mówił coś brzmiącego jak "dopóki śmierć nas nie rozłączy".
 

Kiedy przed paroma dniami kasjerka w sklepie zapytała: "Czy Państwo są razem?", odpowiedział: "Wydaje się, że na chwilę obecną tak". Mówiąc to, cytował Harry'ego, tego od Sally, który nigdy nie odprowadzał dziewczyn na lotnisko, nawet po pierwszej, cudownej randce, żeby nie przyzwyczajały się do takich wygód. Również Guido nie lubi się przeciążać. "Ale kochasz mnie chociaż?" "Czasami". Z drugiej strony, za istotny wskaźnik jego szacunku i sympatii wobec mojej osoby (tak to nazwijmy, nie ma co przesadzać) uznałabym fakt, iż w przeciągu siedmiu lat wydaliśmy na świat czwórkę dzieci.
 

Tak czy inaczej, Guido woli nie ryzykować, że się zanadto przyzwyczaję, nie mówi więc zwykle tego, co tak bym chciała usłyszeć.
 

Wbrew powszechnej opinii o małżeństwie jako o grobowcu miłości, wbrew powiedzonkom w stylu "z braku laku i z żoną można pójść do łóżka" oraz innym stereotypom, tak naprawdę małżeństwo sprawia, że wchodzimy w relację dynamiczną, wymagającą i wciąż świeżą. Mówi się, że z biegiem lat pojawia się nuda. No nie wiem, ja nie mogę się doczekać, kiedy zacznę się nudzić.
 

Gdyby jednak miało to nastąpić, mam już przygotowaną długą na trzy strony listę rzeczy, które chciałabym zrobić (z pewnością wezmę ją ze sobą do grobu. Kto potem, beze mnie, zrobi porządek w pudełku ze zdjęciami dzieci? Kto przeczyta wszystkie te książki? Kto odświeży grekę? Kto przebiegnie te wszystkie maratony, które miałam przebiec? Kto odezwie się do wszystkich tych osób, z którymi chciałam się jeszcze zobaczyć, lub przynajmniej usłyszeć?).
 

Jeśli nie zamkniemy za sobą drzwi na świat, nie możemy oczekiwać, że się do siebie na dobre przyzwyczaimy.
 

Małżeństwo ma swój sens. Jeśli jest chrześcijańskie, ma dodatkową wartość, dlatego że osoba, która prosi o małżeństwo, uzyskuje pomoc z góry – tak jak w grze komputerowej, kiedy zdobywając bazę przeciwnika – uczą mnie dzieci – uzyskuje się potrojenie liczby punktów. Ta pomoc sprawia, że mamy serce tam, gdzie trzeba, a nasze życie przestaje być jałowe. To pomoc, dzięki której patrzymy poza zmęczenie i trudności nie dlatego, że musimy, ale z powodu pewności, że postawiliśmy na słuszną sprawę.
 

Skoro takie elementy jak zmęczenie, cierpienie, upadanie i ranienie kolan są przewidziane w podstawowym menu naszej egzystencji, wypadałoby je zaakceptować.
 

Wypadałoby również wybrać kogoś, z kim można się będzie tym podzielić, starając się jednocześnie nie obciążać zbytnio, gdy to nie jest konieczne, akurat tej wybranej, jedynej osoby, "martwej kotwicy" (Monico, kiedy masz naprawdę zły humor, idź na miasto, zadzwoń do kogoś, może niekoniecznie do mnie, albo popraw sobie humor za pomocą słoika Nutelli, ale, o ile to możliwe, nie wyżywaj się na Domenicu).
 

Wspólna droga może być przyjemna, nawet gdy trzeba stawić czoła trudnościom; mówię to jednak za siebie, nie chciałabym wypowiadać się za mojego męża. Kiedy tracę równowagę – i myślę sobie: "On też jest szczęśliwy" – na wielkim ekranie mojej wyobraźni pojawia się obraz mnie samej, oddanej żoneczki, która z pełną miłości troską przygotowuje kolację, otoczona słodkimi brzdącami; jestem przekonana, że mój mąż jest w pracy, a on tymczasem tańczy sobie z zastępem Brazylijek w stringach i gra na papierowej trąbce melodię do piosenki "Brigitte Bardot Bardot".
 

Oczywiście wzniesienie się ponad logikę wzajemnych pretensji pomaga stworzyć pozytywny nastrój, o czym dobrze wie pewien mój przyjaciel, który poślubił kobietę tak dalece przewidującą, że przezornie sprzeciwiającą się jego pasji górskiej (pasji, która ma tę zaletę, że nie można oddawać się jej na ścieżce przed domem, a więc wymaga oddalenia się od miasta, co dotyczy również biednej żony).
 

A jednak wydaje się, że większość par funkcjonuje na zasadach umowy zlecenia: "Zajęłam się dziećmi, żebyś mógł pójść pograć w piłkę, więc teraz ty musisz się nimi zająć, żebym mogła pójść na fitness". Bardziej niż związek przypomina to przedsiębiorstwo. A przedsiębiorstwa rozwijają się lub upadają, w zależności od potrzeb rynkowych.
 

Zrozumiały jest więc przyprawiający o zawrót głowy wzrost liczby rozwodów, skoro kobiety – zapewne słusznie – zburzyły dawną harmonię, nie proponując jednak w zamian żadnej nowej.
 

Wcześniej wychodziło się za mąż z powodów finansowych, dla bezpieczeństwa, a kiedy się nie kochało, przynajmniej się drugą osobę szanowało. Dziś, w epoce dyktatury uczuć i emocji, z małżeństwem związane są ogromne oczekiwania. Aby związek był trwały, musi być szczęśliwy, nie zadowalamy się byle czym. Czy jest to bardziej, czy mniej słuszne? Nie wiem. Na pewno jednak o wiele trudniej jest spełnić tak liczne, a na dodatek tak często zmieniające się oczekiwania. Zwłaszcza gdy nie jesteśmy gotowi, by szanować, czekać, starać się znajdować nowe pomysłowe rozwiązania; a przecież powiedzieliśmy sobie "w zdrowiu i w chorobie, w bogactwie i w biedzie, dopóki śmierć nas nie rozłączy". Przyrzekliśmy sobie nie tylko "kochać", ale i "szanować".
 

Kobieta, podając w wątpliwość swoją rolę, podważyła również swój "naturalny talent – jak pisał Cesare Pavese – do pierwotnej, wewnętrznej gotowości, absolutnej wirtuozerii w nadawaniu sensu temu, co ograniczone, niedoskonałe. Kobieta godzi mężczyznę i samą siebie ze światem, trwa w harmonii z istnieniem w takiej mierze, jakiej nie zna mężczyzna, ponieważ kobieta rozumie doskonałość, jest życiem mężczyzny: życiem spokojnym i tajemniczym, takim, jakie jest zawsze życie u swoich korzeni".
 

Jak można "być życiem"? Przede wszystkim wspierając w trudnościach i słabościach, będąc blisko, a jednocześnie nie wywyższając się. Zachodzi bowiem poważne ryzyko, że będziemy mówić: "ja to zrobię, ja to potrafię", dodając w domyśle: "a ty nie". Ja na przykład od czasu do czasu nokautuję bliźnich sądami przeszywającymi jak miecz Obi-Wana, więc kiedy przygotowuję się do krucjaty, lepiej trzymać się z daleka (mój mąż opanował to do perfekcji. W pewnym momencie dematerializuje się, a jego komórka – kiedy już przypomni sobie, by ją włączyć – znajduje się w tajemniczy sposób zawsze w miejscu, w którym akurat nie ma zasięgu).
 

To i tak lepsze niż nasz kobiecy nawyk robienia z siebie ofiary: oto my, pogodzone z losem męczennice, po których można się spodziewać krwawiących stygmatów. To kolejna z moich specjalności: staję się bierna, trwam w ciszy, wzdycham poruszona szlachetnością swojej duszy, wielkością moich zasług, moim heroizmem. Akceptacja ograniczeń drugiej osoby –które są takie same jak nasze – musi opierać się na konstruktywnych założeniach, a nie na bezmyślnej bierności.  

__________________________
Przypisy:

[1] Chodzi o Valerię Solarino, aktorkę.