logo
Czwartek, 25 kwietnia 2024 r.
imieniny:
Jarosława, Marka, Wiki – wyślij kartkę
Szukaj w
 
Posłuchaj Radyjka
kanał czerwony
kanał zielony
 
 

Facebook
 
Drukuj
A
A
A
 
Krystyna Ostrowska
Żyć według wartości
Wychowawca
 


Wśród wartości ludzkiego wymiaru biologicznego można wymienić: życie, sprawność fizyczną, zdrowie, harmonijny układ ciała, seksualność, odporność na ból i cierpienie itd. Do wartości odnoszących się do sfery psychicznej można zaliczyć np. inteligencję, wyobraźnię, mądrość, wrażliwość emocjonalną. Do wartości odnoszących się do sfery społeczno-moralnej należą np. troska o innych, współdziałanie, rywalizacja, solidarność, przyjaźń, uczciwość, odpowiedzialność, patriotyzm, sprawiedliwość, a do wartości sfery duchowej zaliczamy: miłość Boga i ludzi, wiarę, modlitwę, świętość. Na poszczególnych etapach życia istnieją właściwe dla tego okresu możliwości poznawania, rozumienia i urzeczywistniania tego, co dla człowieka jako istoty ludzkiej jest cenne, ważne, pożądane, konieczne i zobowiązujące. Jednocześnie w naszej kulturze ostatnio znacznie zwiększyła się liczba instytucji i osób mających bezpośredni i pośredni wpływ na przekazywanie wiedzy o tym, czym są wartości i w jaki sposób można i trzeba je urzeczywistniać. Dotychczas najczęściej mówiło się, że tymi instytucjami są rodzina, szkoła, Kościół, rówieśnicy, a w okresie dorosłości zakład pracy. Obecnie ten rejestr jest znacznie dłuższy. W początkowych latach życia wzorców zachowań będących wskaźnikami urzeczywistnianych wartości dostarczają przede wszystkim rodzice, a także telewizja i Internet. W okresie dorastania do tego procesu w istotny sposób wkraczają nauczyciele, rówieśnicy, koledzy, środki masowej komunikacji i przekazu kultury. Niebagatelną rolę odgrywają telewizja, radio, film, Internet, teatr, literatura, idole kultury masowej i sportu, ale także społeczność związana z daną religią: parafia, duchowni, nauczanie Papieża, biskupów, oficjalne dokumenty Kościoła, Księgi Święte.

Środowiska te dostarczają wiedzy o tym, co jest ważne, cenne, pożądane, jakie działania i jaki styl życia są wskaźnikami urzeczywistnianego systemu wartości, w jakich sytuacjach sprawdza się wierność deklarowanemu systemowi wartości. W różnych grupach społecznych na przestrzeni dziejów organizowano obrzędy inicjacyjne mające na celu sprawdzenie, w jakim stopniu dany człowiek spełnia stawiane mu oczekiwania i wymagania związane z rolą, do której pretenduje, np. do uczestnictwa w grupie dorosłych mężczyzn. Sprawdzano w ten sposób, czy dana jednostka jest już zdolna do bycia wierną określonym wartościom w sytuacjach trudnych, wymagających bólu, cierpienia, ofiary fizycznej lub psychicznej. Do dziś pewne grupy podkulturowe bardzo mocno przestrzegają obrzędów, sprawdzając gotowość do urzeczywistnienia takich wartości, jak: odwaga, wytrzymałość, lojalność, znoszenie bólu.

Kształtowanie się świata wartości

W pierwszych latach życia, gdy nasze poznawanie świata i siebie opiera się na myśleniu konkretnym, związanym z dostrzeganymi i obserwowanymi oraz wykonywanymi czynnościami przez innych i samego siebie, zdobywamy wiedzę o wartościach dzięki zachowaniu innych osób w stosunku do nas i do otaczającej rzeczywistości.

Na przykład dziecko zdobywa wiedzę o tym, że ważną, cenną i pożądaną w życiu ludzi jest sfera duchowa, bo widzi i uczestniczy w urzeczywistnianiu wartości wiary przez rodziców w modlitwie, obecności symboli religijnych w domu itp.

Podobnie jest z innymi kategoriami wartości. W miarę rozwoju poznawczego i emocjonalnego, a zwłaszcza w okresie przejścia od myślenia konkretnego do abstrakcyjnego i hipotetycznego następuje włączenie w system emocjonalno-poznawczy i programy działań już nie tylko znamion i wskaźników empirycznych wartości, ale samych wartości z ich kulturową interpretacją. Ten proces nabiera wyjątkowego znaczenia w okresie dorastania, przypadającego na lata gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej.

Współczesna kultura amerykańska bardzo mocno uwyraźnia seksualność jako wartość w życiu jednostki i społeczeństwa. Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne w roku 2005 powołało specjalny zespół badawczy do przeanalizowania tego, jak kulturotwórcze środki społecznego przekazu ukazują kobietę w kontekście seksualności. Innymi słowy, powołano zespół, który miał określić, jak aktualna kultura amerykańska (która według autorów Raportu jest wzorcem dla innych kultur) uwyraźnia znaczenie, ważność seksualności i rolę oraz wizerunek kobiety. Zadaniem zespołu było przede wszystkim określenie, czy i w jakim stopniu rozpowszechnione jest zjawisko seksualizacji dziewcząt oraz jakie są konsekwencje tego dla dziewcząt, kobiet, mężczyzn i społeczeństwa.
 
 
Zobacz także
ks. Józef Bakałarz TChr
Królestwo Boże rozpoczyna się tam, gdzie w nas kończy się królestwo grzechu. Bóg zagarnia nas wtedy dla Siebie. Przebywa On w człowieku Sobie oddanym. W nim zamieszkuje i obdarza go bogactwem swej łaski. I wtedy Chrystus rzeczywiście jest Królem ludzkiego serca. Nasz Pan pragnie, aby mógł stać się Królem serc...
 
Piotr Sikora
Artykuł został usunięty, ponieważ redakcja Tygodnika Powszechnego zakończyła współpracę ze wszystkimi serwisami internetowymi, także z naszym.

Zapraszamy do czytania innych ciekawych artykułów w naszej czytelni.
 
Jerzy Szyran OFMConv
Początki każdego istnienia ludzkiego Bóg powierzył kobiecie, nie wyłączając z tej reguły nawet swego Syna, którego początki zostały złożone w dłonie Najświętszej Dziewicy. Na początku kobieta pochodziła z ciała mężczyzny, lecz potem role się odwróciły i to mężczyzna jest całkowicie uzależniony od łona kobiety. To zawierzenie losów ludzkości kobiecie stanowi o jej szczególnym powołaniu i misji, jaką ma ona do spełnienia.  
 

___________________

 reklama
Działanie dobrych i złych duchów
Działanie dobrych i złych duchów
Krzysztof Wons SDS