...Mieszkać w starej szopie i być szczęśliwym zbierając znaczki. Ale jeśli zechcesz założyć rodzinę, jako odpowiedzialny człowiek będziesz musiał zapewnić jej bezpieczniejsze lokum. Bez gotówki skazujesz się na kredyt, a wtedy należysz do nich. Zrobisz wszystko, żeby spłacić kolejną ratę. O swoim ciele zaczniesz myśleć instrumentalnie. Dzięki niemu zarobisz przecież pieniądze. Zapiszesz się na basen i siłownię, żeby poprawić jego wydolność. Bez dobrej kondycji trudno wytrzymać czternaście godzin w pracy lub zmusić się do jeszcze dłuższego wysiłku. Co to przypomina?

 

 

Nie inaczej. Będziesz zmuszony zapanować nad swoim ciałem, nad jego naturą. Dojdzie do tego, że zaczniesz wyznaczać mu czas wypoczynku. W dni wolne pozwolisz sobie na dłuższy sen, poleżysz przed telewizorem, poczytasz książkę. Inni będą woleli maksymalnie wykorzystać ten czas. W jaki sposób? Pijąc do utraty przytomności lub zażywając narkotyki. Przeznaczą na to piątek i sobotę, aby w poniedziałek o własnych siłach pojawić się w pracy. Regeneracja sił organizmu po długim wysiłku trwa kilka dni, w tym przypadku dało się go skrócić do dwóch. W podobny sposób ludzie poddają kontroli inne naturalne potrzeby swojego ciała. Rozwój współczesnej farmakologii pozwala im to robić coraz bardziej skutecznie.

 

Kiedy już przestaniesz interesować się ciałem, będziesz musiał zadbać o wygląd. Kupisz sobie dobre ubranie, samochód. Być może zaciągniesz na to kolejny kredyt. Zgodzisz się jednak na kolejne obciążenie.

 

 

W kulturze nastawionej na zysk jest to jedyny sposób, żeby wyraźnie zakomunikować swoją pozycję. Dawniej w małych społecznościach wszyscy się znali. Dzisiaj, w czasach globalizmu i gwałtownej migracji, wygląd stał się podstawowym źródłem informacji o człowieku. W Ameryce Północnej czy Europie Zachodniej każda grupa zawodowa musi posiadać określone rzeczy, które są wizytówką ich zawodu. Nie można być szefem korporacji adwokackiej i jeździć rowerem. Nie dawno zapytałem moją znajomą z Warszawy: „A tak szczerze, to po co ci buty za kilka tysięcy złotych?". Odpowiedziała, że jeśli nie będzie miała takich butów, to nikt nie zechce z nią robić interesów.

 

Ktoś mógłby powiedzieć, że tak redukuje się wartość człowieka do rzeczy, które posiada. Można jednak zobaczyć w tym pozytywne strony: to najszybszy sposób wymiany informacji o ludziach. Jeśli mam takie ubranie, taki samochód i nie ściga mnie policja, to znaczy, że wzbogaciłem się dzięki własnej pracy i zdolnościom, czyli jestem zaradny i przedsiębiorczy. Jak inaczej mam to zakomunikować? Oczywiście mogę to powiedzieć, ale o wiele bardziej przekonujące jest to co widać, niż, być może próżne, przechwałki.

 

 

Stąd popularność podróbek markowych ubrań. Udajemy, że jesteśmy lepsi niż w rzeczywistości. Podobnie robią zwierzęta, ale tylko człowiek uzyskał piekielną swobodę w manipulacji naturą. Psy stroszą sierść, a człowiek wymyślił sobie pióropusze, husarskie skrzydła, epolety i makijaż. Są to różne strategie przechytrzenia natury, dodania sobie rangi, atrakcyjności.

 

Problem w tym, że już dziś widoczne są skutki uboczne. W Ameryce czy krajach anglosaskich na pytanie: „Jak się masz?", nie wolno odpowiedzieć: „Źle". Zawsze musisz być uśmiechnięty, chociaż akurat wywalili cię z pracy, zmarł ci ktoś bliski, boli cię głowa. Nie można być człowiekiem przegranym, chorym, zniechęconym, starym. W porównaniu ze standardami duchowości greckiej, chrześcijańskiej, wydaje się to nieludzkie. Dlaczego mam udawać, jeśli wzorem mają być relacje oparte na prawdzie, zaufaniu?