Homilia z okazji 70. rocznicy śmierci św. Edyty Stein w Auschwitz |
Kardynał Joachim Meisner 2012-08-09 |
Drodzy Współbracia w KapÅ‚aÅ„stwie, 1. Edyta Stein jako poszukujÄ…ca prawdy U stóp pomnika Edyty Stein w Kolonii zostaÅ‚y wyrzeźbione jej wielkie sÅ‚owa: „Kto szuka prawdy, szuka Boga, choćby o tym nie wiedziaÅ‚“. Jako Å›wiadek prawdy Edyta Stein jest dziÅ› nieodzownÄ… patronkÄ… Europy. „Cóż to jest prawda?“ (J 18, 38) - o to pytaÅ‚ już PiÅ‚at. Zrezygnowany tym, że poznanie prawdy wydaje siÄ™ nieosiÄ…galne, z wielkÄ… ulgÄ… przekazaÅ‚ sprawÄ™ Jezusa Chrystusa do demokratycznego rozwiÄ…zania ludowi, który skazaÅ‚ Jezusa na Å›mierć krzyżowÄ…. On, PiÅ‚at, niezdolny do rozeznania, co jest prawdÄ… a co niÄ… nie jest, ogÅ‚asza, że nie on odpowiada za wydany wyrok Å›mierci. W tym przypadku niewiedza miaÅ‚a uchronić przed karÄ…. Od dwóch stuleci Europa stara siÄ™, by normÄ… postÄ™powania w tym Å›wiecie nie byÅ‚o życie wieczne, niebo i Bóg. Wieczne wartoÅ›ci majÄ… uratować czÅ‚owieka ale jedynie wówczas, gdy umieÅ›ci on je w doczesnoÅ›ci, poÅ›ród ludzi, w spoÅ‚eczeÅ„stwie. PostÄ™pujÄ…c w ten sposób w miÄ™dzyczasie to gospodarka staÅ‚a siÄ™ odnoÅ›nikiem wszystkich wartoÅ›ci wraz ze swym kultowym dzieÅ‚em „KapitaÅ‚“ jako „bibliÄ…” nowego materializmu. To już nie rozróżnienie „prawda czy nieprawda” kierujÄ… myÅ›leniem i życiem współczesnych ludzi, ale fakt, czy coÅ› siÄ™ sprzedaje czy nie. Wiara, która oprze siÄ™ na takich fundamentach, zniszczy samÄ… siebie. I jednoznacznie pokazuje to Å›wiadectwo życia Å›w. Edyty Stein. Już grecki filozof Sokrates mówiÅ‚: „PoÅ›ród wszystkich dóbr Prawdzie przynależy siÄ™ najwyższe miejsce, zarówno poÅ›ród bogów jak i poÅ›ród ludzi“. JedynÄ… prawdziwÄ… ojczyznÄ… czÅ‚owieka jest wiÄ™c prawda. „Tylko prawda jest odpowiedniÄ… podstawÄ… bycia czÅ‚owieka“ - mówiÅ‚ papież Benedykt XVI. Kto czÅ‚owiekowi daje mniej niż prawdÄ™, oszukuje go. Prawda nie jest relatywna. Nie ma jej też w liczbie mnogiej. Ona nie jest też sprawÄ… decyzji wiÄ™kszoÅ›ci. Ona albo jest albo jej nie ma. Nie jest też prawdÄ…, że wszystko jest jednakowo prawdziwe, bo wówczas wszystko mogÅ‚oby być także jednakowo faÅ‚szywe. Edyta Stein ukazuje nam drogÄ™, która wyprowadza z dyktatury relatywizmu do prawdziwej godnoÅ›ci ludzkiej. Pokazuje tÄ™ drogÄ™ zmuszajÄ…c czÅ‚owieka, by nie wykluczaÅ‚ pytania o prawdÄ™ ze swojego życia. 2. Åšw. Edyta Stein nie zadowala siÄ™ niczym innym jak tylko prawdÄ… Edyta Stein nie przechodzi z żywego judaizmu do żywego chrzeÅ›cijaÅ„stwa, lecz wstÄ™puje z poziomu akademickiej obojÄ™tnoÅ›ci do domu wiary. Ta rzeczywistość wiary stanie siÄ™ prawdÄ… jej życia. Ona spotyka Jezusa Chrystusa, który mówi o sobie: „Ja jestem PrawdÄ…“ (J 14,6). I bardzo szybko rozpoznaje, że prawda ma twarz, którÄ… jest miÅ‚ość. W ten sposób odnalazÅ‚a cel swojego życia: „miÅ‚ość Boga, która jest caÅ‚kowicie skoncentrowana w krzyżu Chrystusa“. Na to zwraca uwagÄ™ jej duchowy szlachecki tytuÅ‚. Dodaje do swojego imienia zakonnego Teresa predykat „Benedykta od Krzyża“ – „BÅ‚ogosÅ‚awiona przez krzyż“. Stanęła po stronie Ukrzyżowanego. Już w momencie wstÄ…pienia do Karmelu w Kolonii rozumiaÅ‚a, co grozi Å»ydom w nazistowskich Niemczech i zajÄ™tej przez nich Europie. Wtedy wybiÅ‚a dla niej jeszcze raz godzina prawdy. Kiedy zostaÅ‚a aresztowana przez gestapo 2 sierpnia 1942 roku, jej imiÄ™ miaÅ‚o zostać na zawsze wymazane. Podczas transportu powiedziaÅ‚a jednak do swojej siostry Rosy: „Chodź! Idziemy za nasz naród!“ i w ten sposób pokazaÅ‚a, co naprawdÄ™ znaczyÅ‚o nawrócenie siÄ™ ku prawdzie „wielkiej córki Izraela i Karmelu“, jak nazwaÅ‚ ja Jan PaweÅ‚ II w Kolonii podczas beatyfikacji. ByÅ‚a i pozostaÅ‚a Å»ydówkÄ…. Stanęła po stronie Ukrzyżowanego, aby zostać przez Niego pobÅ‚ogosÅ‚awionÄ…. Nie tylko ona sama, ale też ci wszyscy, za których Jezus umarÅ‚ i zmartwychwstaÅ‚. To jest poważna sprawa, Å›miertelnie poważna, ale to jest też ciemna strona tego jasnego Å›wiatÅ‚a, którego jeszcze nikt nie może zobaczyć. I jest to dokÅ‚adnie tym, co oznacza nawrócenie siÄ™ ku prawdzie w jego najbardziej radykalnym wymiarze. 3. Tajemnica cierpienia i krzyża jest w chrzeÅ›cijaÅ„stwie tajemnicÄ… miÅ‚oÅ›ci Ostatnim zapisanym przez EdytÄ™ Stein Å›wiadectwem, które posiadamy, jest kartka, która napisaÅ‚a w czasie transportu do Auschwitz i wyrzuciÅ‚a na jednym z dworców przez szczelinÄ™ w wagonie. Jest na niej napisane: „Ex oriente lux“ – „Ze Wschodu przyjdzie Å›wiatÅ‚o“. MiaÅ‚a tu na myÅ›li: „Wychodzimy naprzeciw zmartwychwstaÅ‚emu Chrystusowi!” WiedziaÅ‚a z wÅ‚asnego radykalnego pójÅ›cia za Chrystusem ukrzyżowanym, że Jego pozorna bezsilność, gdy byÅ‚ bezbronny i wydany na pastwÄ™ nienawiÅ›ci grzeszników jest jednak silniejsza niż grzech. Ona pozwoliÅ‚a siÄ™ powoÅ‚ać i wÅ‚Ä…czyć w misjÄ™ ukrzyżowanego Chrystusa. Francuski pisarz Léon Bloy wyraziÅ‚ swoje życiowe doÅ›wiadczenie w znanych sÅ‚owach: „Panie, Ty modlisz siÄ™ za tych, którzy CiÄ™ krzyżujÄ…, ale krzyżujesz tych, którzy CiÄ™ kochajÄ…“. To chyba najbardziej trafny i najbardziej gÅ‚Ä™boki opis powoÅ‚ania siostry Teresy Benedykty od Krzyża: „Panie, Ty modlisz siÄ™ za tych, którzy CiÄ™ krzyżujÄ…, ale krzyżujesz tych, którzy CiÄ™ kochajÄ… “. Nie ma w KoÅ›ciele takiego powoÅ‚ania, by być obserwatorem Chrystusowej mÄ™ki. Jest za to powoÅ‚anie do współuczestniczenia w Jego mÄ™ce. I to byÅ‚o wielkim życiowym powoÅ‚aniem siostry Benedykty od Krzyża. Ona go sobie nie wybraÅ‚a. To powoÅ‚anie zostaÅ‚o jej zadane a ona je przyjęła. Ona zostaÅ‚a pobÅ‚ogosÅ‚awiona krzyżem i staÅ‚a siÄ™ wielkim bÅ‚ogosÅ‚awieÅ„stwem dla nas, dla caÅ‚ej Europy i dla caÅ‚ego Å›wiata. JeÅ›li nam samym miaÅ‚oby być przeznaczone takie powoÅ‚anie - bycie współuczestnikami Chrystusowej mÄ™ki, - jak Å›w. Teresa Benedykta od Krzyża, lub jak ci, którzy ratujÄ…c przeÅ›ladowanych zostali zaliczeni w poczet „Sprawiedliwych poÅ›ród Narodów“, to nie powinniÅ›my siÄ™ przed tym bronić czy odmawiać, lecz odważnie stanąć obok ukrzyżowanego Chrystusa, by Krzyż nie staÅ‚ siÄ™ tylko znakiem horyzontalnym, poziomym. Bo wówczas z plusa staÅ‚by siÄ™ minusem. Pozbawić Krzyż sensu oznaczaÅ‚oby odebrać mu jego zewnÄ™trznÄ… postać i jego treść. OznaczaÅ‚oby wypÄ™dzić miÅ‚ość Boga z naszego Å›wiata. A jaki byÅ‚by tego wynik, pokazuje nam spojrzenie na „GolgotÄ™ XX wieku“. Oto tutaj stoi Å›w. Teresa Benedykta od Krzyża jako uosobienie apostolskiego woÅ‚ania i obietnicy: „Nie pozbawiajcie Krzyża sensu!“. On jest prawdÄ… o Bożej miÅ‚oÅ›ci: „W Krzyżu zbawienie!“. Pozwólmy siÄ™ pobÅ‚ogosÅ‚awić krzyżowi, tzn. bÄ…dźmy „Benedicti“ i „Benedictae a Cruce“ – „ludźmi pobÅ‚ogosÅ‚awionymi przez Krzyż“, którzy także dla innych stanÄ… siÄ™ bÅ‚ogosÅ‚awieÅ„stwem. Amen. + Joachim KardynaÅ‚ Meisner  przesÅ‚aÅ‚: |