Autor: Bohun (---.t8.ds.pwr.wroc.pl)
Data: 2006-01-24 10:33
Główne różnice między prawosławiem i katolicyzmem
* Według Świętej Tradycji prawosławia, zgodnie z decyzjami Soboru Chalcedońskiego (451 r.), Duch Święty pochodzi tylko "od Ojca PRZEZ SYNA". Nie uznaje się formuły "Filioque" przyjętej przez doktrynę rzymską: "od Ojca I SYNA".
* Prawosławie nie uznaje prymatu i jurysdykcji papieża nad całym Kościołem chrześcijańskim ani dogmatu o nieomylności papieża w sprawach wiary.
* Kościoły narodowe są autokefaliczne, czyli - będąc posłuszne w dogmatach - same stanowią o sobie.
* Prawosławie nie uznaje dogmatu o niepokalanym poczęciu i wniebowzięciu Matki Boskiej.
* Prawosławie odrzuca doktrynę o czyśćcu, ponieważ decyzje o losie zmarłych zapadną dopiero w dniu sądu ostatecznego.
* Duchowni mogą wybierać między celibatem a małżeństwem; biskupi i patriarcha, wybierani na ogół spośród mnichów, zachowują celibat.
* Podporządkowanie cerkwi państwu - (patriarchat przywrócono dopiero w 1917 r., ale do dzisiaj cerkiew służy polityce).
* Mentalność wschodu bardziej skupia się na "przebóstwieniu" człowieka, podczas gdy katolicyzm zastanawia się nad zasadami i definicjami moralności. Filozofia nie jest związana z religią, podczas gdy na zachodzie ów związek jest bardzo silny. Prawosławie nie dąży do poznania Boga, lecz teologia łączy się z mistyką i opiera się na kontemplacji Boga, oraz odkrywaniu intymnego związku Boga i człowieka.
* Natura człowieka nie jest czymś stałym, lecz ulega wzrostowi w miarę przebóstwiania.
* Zbawienie nie opiera się na rozumie czy działaniu Bożym, lecz na powrocie do bezosobowej "jedni" - wspólnoty.
* Mistycyzm wschodu dotyka boskich "energii", podczas gdy katolicyzm samego Boga. Prawosławie uznaje, że Bóg jest nieosiągalny.
* Pojęcie Kościoła jest inne. Tajemnica jest trudna do określenia, choć obraz Kościoła jest podobny jak w katolicyzmie. Samotny człowiek nie jest w Kościele. W Kościele jest się tam, gdzie jest sprawowana Eucharystia.
Ujęcie historyczne
Mentalność wschodu
Prawosławia wyrasta z mentalności wschodniej a konkretnie greckiej. Należy jednak wspomnieć o nurtach sprzed rozłamu w XI wieku, które charakteryzują sposób myślenia wschodu. Są to trzy główne herezje. Prawosławie odrzuciło również te herezje:
* Arianizm - Przyjmował Trójcę, ale uznawał Chrystusa za stworzenie Boga
* Nestorianizm - nieuznawanie Maryi jako Matki Boga (obecnie skłania się do uznania, że jednak Nestoriusz wprowadzając termin "Chrystotokos" miał na myśli obie natury Chrystusa)
* Monofizyzm - Chrystus ma tylko jedną naturę - bosko-ludzka (nie dwie: boską i ludzką)
Spory przed rozłamem:
Kolejne spory dotyczyły ikon - które były czczone same w sobie - stąd sprawa obrazoburstwa. Obecnie ikona również w pewnym stopniu jest sama w sobie święta. Katolicyzm przyjmuje cały piękny dorobek kulturowy "pisania" ikon, traktując je jednak tylko jako symbol. Wschód uważa, że przez ikonę "widać" Boga, świętych. Katolicyzm przyjmuje tę zasadę np. w podejściu do kapłana, który w czasie Eucharystii jest jakby "ikoną Boga" (dlatego jest obrócony do wiernych, a nie do ołtarza).
W IX wieku miał miejsce kilkunastoletni rozłam na bazie nieuznawania przez Rzym nowego patriarchy. Stary - Ignacy - został usunięty, a na jego miejsce powołany Focjusz. Został on zatwierdzony przez Rzym po śmierci patriarchy Ignacego. Krótkotrwałych rozejść było więcej.
|
|
