Rozliczne sanktuaria, obrazy z cudownymi wizerunkami, nabożeństwa majowe, różańcowe, godzinki, nabożeństwa fatimskie – Polska to kraj szczególnej dbałości o kult Matki Bożej. Jest on mocno zakorzeniony w polskiej tradycji i wpisuje się w bieg historii naszego kraju.

Godzinki o niepokalanym poczęciu Najświętszej Maryi Panny

To nabożeństwo o bardzo długiej historii, które w Polsce mimo upływu lat cieszy się wciąż dużą popularnością i niezmiennie gromadzi wiernych na porannej modlitwie, szczególnie w niedziele i przy okazji liturgicznych świąt maryjnych. Godzinki składają się z siedmiu części: jutrzni, prymy, tercji, seksty, nony, nieszporów i komplety. Liczba członów modlitwy godzinkami nie jest przypadkowa. Ma to swoje uzasadnienie w Piśmie Świętym: „Siedmiokroć na dzień wysławiam Ciebie” (Ps 119, 164). Jest to również związane ze starą wersją modlitwy brewiarzowej, która jest pierwowzorem godzinek. Ona również dzieli się na siedem części przeznaczonych na poszczególne pory dnia.

Nabożeństwa majowe

To również stara forma modlitewna, która nie straciła na aktualności i w dalszym ciągu gromadzi na modlitwie całe rzesze wiernych. Zarówno w kościołach w największych polskich miastach, jak i przed wiejskimi kapliczkami ludzie gromadzą się w maju po to, aby śpiewając wspólnie Litanię loretańską, oddać cześć Matce Bożej. W roku 1837 w Polsce zostały po raz pierwszy odprawione nabożeństwa majowe w kilku polskich miastach, między innymi w Krakowie, Nowym Sączu i w Toruniu. Pierwsze uroczyste odśpiewanie nabożeństwa majowego miało miejsce w warszawskim kościele Świętego Krzyża w roku 1852.

Nabożeństwa różańcowe

Sprawowane są nie tylko każdego dnia października, ale często przez cały rok w różnych kościołach w Polsce. Według tradycji Maryja zaleciła św. Dominikowi Guzmanowi, założycielowi zakonu dominikanów, odmawianie Różańca jako skutecznego środka zachowania czystości wiary w Kościele.

W wielu miejscach w naszym kraju każdego trzynastego dnia miesiąca ma miejsce nabożeństwo fatimskie. Rozpoczyna je Msza św., a kończy procesja, w czasie trwania której odmawiany jest Różaniec. Nabożeństwa są sprawowane trzynastego dnia każdego miesiąca na pamiątkę objawień fatimskich z 1917 roku.

Sanktuaria maryjne

Pierwszym i niezmiennie najważniejszym sanktuarium maryjnym na świecie jest Sanktuarium Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Nazarecie. Na miejscu, gdzie dwa tysiące lat temu Archanioł Gabriel zwiastował Maryi, że pocznie Syna Bożego, powstało pierwsze w historii sanktuarium. Dziś jest ich tysiące na całym świecie. Miliony ludzi każdego roku podróżują ze wszystkich zakątków świata do Guadalupe, Fatimy czy Częstochowy, miejsc, w których wielu doznało łaski uzdrowienia, nawrócenia i innych potrzebnych darów przez cudowne wstawiennictwo Matki Bożej.

Kult obrazów

Wiele jest na całym świecie obrazów otaczanych szczególną czcią przez katolików. Wśród nich są też liczne wizerunki Matki Bożej znajdujące się na teranie naszego kraju.

Jest to oczywiście cześć inna niż ta należna tylko samemu Bogu. Sobory nicejski i trydencki, odnosząc się do rosnącego zjawiska oddawania czci obrazom, wprowadziły rozgraniczenia między czcią oddawaną wyłącznie Bogu (latria) i kultem, a w zasadzie szacunkiem, jakim należy obdarzać obrazy i relikwie (dulia). Faktem jednak jest, że modlitwa przed obliczem Matki Bożej w cudownych obrazach jest nadzwyczaj owocna, co widać na przykład w ilości dziękczynnych wotów na ścianach Kaplicy Cudownego Obrazu na Jasnej Górze.

Karolina Polak
Droga 9/2013