Należy troskliwie dbać również o to, aby chleb przeznaczony do Eucharystii był przechowywany w doskonałym stanie, należy strzec go przed zepsuciem i zeschnięciem, które utrudniłoby jego łamanie (OWMR, nr 323). Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, mając na uwadze zachowanie i unikanie niektórych rzeczy dotyczących Najświętszej Eucharystii, wydała instrukcję Redemptionis Sacramentum (25.03.2004), gdzie w numerze 48. czytamy: "Świętą Ofiarę Eucharystyczną należy sprawować, posługując się chlebem przaśnym, z czystej mąki pszennej i na tyle świeżym, żeby nie zachodziło niebezpieczeństwo zepsucia. W konsekwencji chleb sporządzony z innej materii, nawet gdyby to było jakieś zboże, bądź też chleb, do którego dodano czegoś innego poza mąką w takiej ilości, że wedle powszechnego mniemania nie można by już było uważać go za chleb pszenny, nie stanowi ważnej materii sprawowania Ofiary i Sakramentu Eucharystii. Dodawanie innych substancji do sporządzania chleba przeznaczonego do Eucharystii, na przykład owoców, cukru czy miodu, stanowi poważne nadużycie. Oczywiste jest, że hostie powinny być sporządzane przez osoby godne zaufania, a nadto kompetentne w tej domenie i posługujące się odpowiednimi narzędziami".

Nie zmienić istoty chleba

W trosce o używanie właściwego chleba do sprawowania Eucharystii Kongregacja Nauki Wiary w dniu 29 października 1982 roku nie wyraziła zgody na upoważnienie ordynariuszy miejscowych, aby zezwalali na wypiekanie hostii bezglutenowych, które po konsekracji służyłyby jako Komunia Święta dla wiernych cierpiących na celiakię. Ta sama Kongregacja pismem z dnia 19 czerwca 1995 roku, zatytułowanym Normy w sprawie użycia chleba z niewielką zawartością glutenu i moszczu jako materii eucharystycznej, skierowanym do wszystkich Przewodniczących Konferencji Episkopatu, potwierdziła wcześniejszą wypowiedź, że specjalne hostie bezglutenowe (quibus glutinum ablatum est) są materią nieważną, natomiast upoważniła ordynariuszy do udzielenia pozwolenia - kapłanom i świeckim chorym na celiakię, po wcześniejszym przedstawieniu zaświadczenia lekarskiego, na użycie chleba z niewielką zawartością glutenu. Zatem hostie niskoglutenowe są materia ważną, jeśli jest w nich obecna ilość glutenu wystarczająca do otrzymania wypieku chleba, nie zostały dodane materie obce, a postępowanie zastosowane do ich otrzymania w żadnym wypadku nie zmienia istoty chleba. Zatem osoby chore na celiakię, które nie mogą spożywać glutenu, czyli białka roślinnego zawartego w chlebie, mogą przyjmować Komunię Świętą pod postacią wina lub korzystać ze specjalnie przygotowanych hostii zawierających niewielką ilość glutenu.

Biskupi polscy w nocie z 30 kwietnia 2004 roku zachęcali osoby chore na celiakię do przyjmowania Komunii Świętej pod postacią wina. Na zebraniu plenarnym Konferencji Episkopatu Polski w dniu 11 marca 2009 roku zezwolili na używanie hostii niskoglutenowych, wypiekanych w firmach posiadających kościelny certyfikat; taki certyfikat otrzymała firma Christiana-Dąbrowscy. Szczegółowe zasady używania chleba niskoglutenowego do Mszy Świętej zawiera Nota dotycząca udzielania Komunii św. chorym na celiakię Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów Konferencji Episkopatu Polski z dnia 21 maja 2009 roku. Zamieszczono w niej między innymi dyspozycję (art. 10 d), że hostie niskoglutenowe należy konsekrować na oddzielnej patenie, zaś przed udzieleniem Komunii Świętej osobom chorym na celiakię szafarz powinien wypuryfikować palce, gdyż nawet bardzo małe cząsteczki chleba, pozostające na palcach podczas podnoszenia Hostii lub udzielania Komunii Świętej zawierają szkodliwą ilość glutenu. Biskupi polscy zachęcają duszpasterzy do zapoznania się z problemami chorych na celiakię.

Ks. abp Kazimierz Nycz, metropolita warszawski, podjął decyzję, że w każdą niedzielę o godz. 11.00 w Kościele Św. Ducha przy ul. Długiej 3 na Starym Mieście w Warszawie udzielana jest osobno Komunia Święta dla wiernych na diecie bezglutenowej. Specjalne hostie są więc materią ważną, jeśli jest w nich obecna ilość glutenu wystarczająca do otrzymania wypieku chleba i nie zostały dodane materie obce, a postępowanie zastosowane do ich otrzymania w żadnym wypadku nie zmienia istoty chleba. Dla łatwego rozpoznania hostii z niewielką zawartością glutenu na przykład w Anglii nadaje się im prostokątny kształt.

W związku z inkulturacją w krajach, gdzie nie używa się na co dzień chleba, podnosi się również problem stosowania "innej materii" Eucharystii. Po raz pierwszy tę kwestię sygnalizowali misjonarze Towarzystwa Jezusowego w Chinach już w XVI wieku. Mimo iż w tym kraju nie uprawiano zboża, Stolica Apostolska nie zezwoliła na używanie do Mszy Świętej placków ryżowych. Zatem do sprawowania Uczty Pańskiej używa się chleba i wina z wodą (Ogólne wprowadzenie do Mszału Rzymskiego z trzeciego wydania wzorcowego, dalej: OWMR, 319).